Euthanasie wordt ingezet om heel andere problemen op te lossen dan ondragelijk lijden en de euthanasiepraktijk bevindt zich daarmee op een hellend vlak, aldus Lamme. Zijn opiniestuk is een reactie op de documentaire van De Levenseindekliniek.

Dementie

Hij vraagt zich af: moeten we dementerende mensen houden aan een ooit ingevulde wilsbeschikking? In de documentaire zien we onder anderen mevrouw Goudriaan die lijdt aan semantische dementie. Zij had in 2010 een wilsbeschikking ingevuld waarmee zij aangaf dat zij niet meer wilde leven wanneer ze niet meer zou weten wie ze was en aan huis zou zijn gekluisterd.

Doodswens

Volgens hoogleraar Lamme wordt vergeten dat wanneer de situatie die in een wilsbeschikking wordt omschreven eenmaal daar is, de doodswens vaak is verdwenen. ‘Demente bejaarden zijn vaak helemaal niet ongelukkig.’ De euthanasie bij mevrouw Goudriaan is in opspraak geraakt. Critici vinden dat zij niet meer goed kon aangeven dat zij daadwerkelijk niet meer wilde leven. Ook het beeld van mevrouw achter het stuur van haar auto, meedeinend op de muziek bij Thialf en genietend van een borreltje, heeft voor veel verbazing gezorgd over haar euthanasie.

Wilsbeschikking

‘De mens pas zich heel snel aan een nieuwe situatie aan, hoe ellendig ook’, zegt Lamme. Bovendien, zo beargumenteert de hoogleraar, verandert het brein bij dementie. Mensen met dementie worden letterlijk een ander mens en zijn niet meer die persoon die de wilsbeschikking ooit heeft ondertekend. ‘Dementerenden aan een wilsbeschikking houden is net zo raar als tegen een achttienjarige zeggen dat hij brandweerman moet worden omdat hij dat nu eenmaal zei toen hij acht jaar oud was.’

Euthanasiemarktething

Ook uit de hoogleraar zijn zorgen over de sociale druk op ouderen. Het beeld ontstaat dat ziektekosten worden verspild aan ouderen, dat ouderen hun kinderen tot last zijn en dat zelf beschikken over leven en dood een verworvenheid is. Die druk kan bewust of onbewust heel dwingend werken. ‘Onderschat niet de euthanasiemarketing van de laatste jaren.’