Uit onderzoek in opdracht van de werkgroep “Vanuit autisme bekeken” blijkt dat de helft van de onderzochte gevallen behalve autisme ook een andere psychische aandoening heeft. Die aandoening is soms eerder zichtbaar of gemakkelijker vast te stellen, waardoor autisme over het hoofd wordt gezien. ‘We moeten af van het eerste-, tweede en derdelijns denken om autisme eerder te herkennen’, vindt Wouter Staal, Kinder- en jeugdpsychiater UMC Radboud. ‘De psychiater met kennis over autisme moet consulten doen bij de huisarts.’

Onderzoek

Op het gebied van diagnostisering van autisme is vooral bij kinderen veel verbeterd. De vertraging in diagnostiek treedt op bij jongeren en volwassenen. Voor hen duurt het respectievelijk 5 en 8 jaar voordat ze de juiste diagnose krijgen. Dit blijkt uit onderzoek van Patricia van Deurzen, Lisette Verhoeven en Wouter Staal, dat door de werkgroep “Vanuit autisme bekeken” is overhandigd aan staatssecretaris Martin van Rijn.

Hulpverlening

De diagnostiek gaat al sneller: Vijftien jaar geleden doorliepen mensen met autisme nog gemiddeld zeven trajecten voordat ze bij de juiste hulpverlener terecht kwamen. In 2009 waren dit nog vier trajecten. Maar die route kan veel korter. Een gespecialiseerde psychiater kan vaak snel vaststellen of er sprake is van autisme of niet, zegt Wouter Staal, Kinder- en jeugdpsychiater UMC Radboud: ‘Dan komen mensen dus ook veel eerder in het juiste hulpverleningstraject.’ Dus de huisarts moet de psychiater sneller inschakelen in zijn praktijk.

Veel autisten krijgen de verkeerde zorg. De stoornis wordt vaak niet herkend bij volwassenen, zo stelt Fred Stekelenburg van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). ‘Veel patiënten komen onterecht in de langdurige zorg terecht omdat psychiaters de diagnose missen.’ lees meer>>

Taboe

Het onderzoek roept ook vragen op. Zo blijkt het aantal volwassenen dat de diagnose autisme heeft, verhoudingsgewijs kleiner dan het aantal kinderen en jongeren. Er ligt een taboe op autisme, aldus programmamanager Carien van Hooff van Vanuit autisme bekeken: ‘Voordat men bij een hulpverlener aanklopt, lopen mensen vaak lang rond met een gevoel dat er iets aan de hand is. Taboe, angst voor stigmatisering en afkeer voor medicalisering zorgen ervoor dat mensen lang wachten voordat ze bij een professional aan de bel trekken. Meer kennis en begrip voor autisme kan helpen om het taboe te verminderen.’

Vastgelopen

De werkgroep pleit niet voor méér, maar voor snellere diagnoses, vanaf het moment dat mensen op zoek zijn naar een antwoord. Bijvoorbeeld omdat zij vastlopen op school, werk of in hun relatie. Monique Post is ervaringsdeskundige: ‘Voor mij was de diagnose de sleutel van een deur die tot dan toe dicht zat. De sleutel naar zelfkennis. Stukjes vielen eindelijk op zijn plek. Je moet die sleutel vinden om verder te kunnen met je leven.’