In het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet van 22 augustus rekent Jim van Os, hoogleraar Psychiatrie in Maastricht, af met enkele hardnekkige mythes rond de diagnose schizofrenie. De belangrijkste betreft het begrip schizofrenie zelf. Dit antieke woord verwijst naar een ‘gespleten geest’. Dat heeft echter niets met schizofrenie te maken en draagt bij aan veel verwarring bij het publiek.
Syndroom
Vaak wordt gesuggereerd dat schizofrenie een welomschreven ziekte zou zijn. Maar in werkelijkheid gaat het om een losse verzameling van symptomen. Die komen bovendien bij verschillende mensen in heel verschillende mate en ernst voor. Ook reageren patiënten uiteenlopend op behandeling. Met andere woorden: het gaat om een syndroom zonder duidelijke grenzen. Niemand weet of er één of misschien wel 25 verschillende ziektes aan ten grondslag liggen. De onderzoekers pleiten ervoor om het begrip schizofrenie af te schaffen. Ze verwijzen naar literatuur die pleit voor de nieuwe naam van salience syndrome.
Depressie
In de leerboeken wordt verkondigd dat schizofrenie wereldwijd overal in dezelfde mate voorkomt. De onderzoekers laten zien dat er in werkelijkheid enorm veel variatie bestaat. Ook het beloop kan sterk verschillen. Ongeveer een derde van de patiënten heeft constant ernstige klachten, maar met ook ongeveer een derde gaat het redelijk goed. Schizofrenie is bovendien net zozeer een ‘sociale’ ziekte als depressie. Genetische factoren spelen een rol, maar dat is waarschijnlijk vooral van belang voor de individuele gevoeligheid voor risicofactoren als cannabis en sociale stress.
Gekte
Een andere mythe is dat wanen en hallucinaties nooit zouden voorkomen bij gezonde mensen. Dat is niet zo. Ook veel psychisch gezonde mensen horen wel eens stemmen of zijn soms paranoia. Neiging tot gekte is dus menselijk. Het bekend maken hiervan kan bijdragen aan de vermindering van de sociale uitsluiting waar mensen met de diagnose schizofrenie mee te maken krijgen.
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.
Bron: Universiteit Maastricht/Koen Suyk
Dit artikel helpt de misverstanden anders ook niet uit de wereld…
Ja, het is een schroothoopdiagnose (hoewel er natuurlijk wel subtypen bestaan), ja, veel mensen denken dat het met meerdere persoonlijkheden te maken heeft.
Het beestje een andere naam geven verandert echter helemaal niets aan de bonte verzameling symptomen en ziektebeelden die op één hoop worden gegooid.
De naam schizofrenie, ofwel gespleten geest, heeft trouwens nooit iets met meerdere persoonlijkheden te maken gehad. De aanduiding heeft betrekking op de incoherentie van het denken, moeite met spraak en verlies met de werkelijkheid. Dat typeert schizofrenie bij uitstek.