In januari roept de nieuwe Jeugdwet veel vragen op in de Eerste Kamer. Zes politieke partijen stuurden een grote hoeveelheid aanvullende vragen over de toegang naar jeugdhulp en meer specifiek tot de jeugd-ggz. De verwachtingen van de sociale wijkteams zijn hooggespannen, maar het doel en effect van sociale wijkteams is vaak nog onduidelijk, blijkt uit onderzoek van Vasco Lub en Silke van Arum. Onderzoeker Femianne Bredewold concludeert bovendien dat ook de verwachtingen van wederkerigheid en participatie in de buurt niet al te realistisch zijn.

In februari meldt het actualiteitenprogramma Nieuwsuur dat de ergste ontslaggolf in de zorg nog moet komen. Vooral bij de ouderenzorg, de thuiszorg, de jeugdzorg en de gehandicaptenzorg is er een verlies van arbeidsplaatsen. Andries Baart vraagt zich af: ‘Helpt de transitie mensen echt?’ In theorie en op papier is het helder: zorg en welzijn dichtbij, op maat, vanuit de cliënt. Maar gaat het in de praktijk zo werken?

In Maart kan Lilian Linders het woord ‘burgerkracht’ echt niet meer horen. Ze deed onderzoek naar de ondersteuning van mantelzorgers en dat leverde een vrij ontluisterend beeld op. En de wijkverpleegkundige die straks moet indiceren, coachen, samenwerken en preventieplannen op moet stellen in de wijk, is daar nog onvoldoende op voorbereid.

In april legt het kabinet 100 miljoen euro op tafel om 80.000 mensen in de zorgsector aan ander werk of scholing te helpen. Werkgevers en vakbonden in de thuiszorg, ggz en gehandicaptenzorg leggen daar 100 miljoen bij. De participatiemaatschappij gaan we niet zomaar even doen, meent Evelien Tonkens. Uit haar onderzoek blijkt dat een activiteit of voorziening vrijwel helemaal aan vrijwilligers overlaten maar zeer beperkt mogelijk is.

In mei stopt Evelien Tonkens met haar hoogleraarschap Actief Burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens haar afscheidsrede noemde ze vijf misvattingen over de participatiemaatschappij. Nico van Oosten trekt aan de bel: Niet alleen meisjes, maar ook minderjarige jongens hebben ruilseks. En het is de taak van hulpverleners om deze jongens te helpen, vindt hij. Maar het is niet eenvoudig om deze groep te bereiken.

In juni komt het Sociaal Cultureel Planbureau met een evaluatie van de Wmo en ziet enkele risico’s voor de toekomst.

Stimuleringsfonds FCB en de overheid stellen ruim 4 miljoen euro beschikbaar voor het scholen van medewerkers in het welzijnswerk. Zowel professionals, staf als het management kunnen zich inschrijven voor een opleiding om de welzijnssector toekomstbestendig te maken.

De geschiedenis leert dat decentralisatie leidt tot meer controle, toezicht, rapportages en monitors, waarschuwt hoogleraar Bestuurskunde Paul Frissen in juli. En zijn kinderen, vrienden en buren verplicht om te mantelzorgen? Wordt het pgb afgepakt? Je cliënt wordt vast overgelaten aan de willekeur van gemeenten! Wat is hiervan waar?

Een verrassend groot aantal gemeenten gaat in 2015 een soort AWBZ’tje spelen, maar dan met een wijkteam in plaats van het CIZ, zo zegt  hoogleraar Jan Telgen in augustus.  En sociale wijkteams moeten ervoor waken dat experts uit de tweede lijn hun invloed niet gebruiken om extra klanten te krijgen.
In september hebben we het over het toenemende aantal psychiatrische patiënten in de wijk. Zijn hun buurtgenoten wel toe aan buren die zich soms anders gedragen? En wanneer werkt vrijwilligerswerk eigenlijk? Over die vraag en de verschillende antwoorden daarop hebben vier deskundigen een boek geschreven.

In oktober blijkt uit onderzoek dat professionals in sociale wijkteams vervallen in de oude werkwijze van “zorgen voor” in plaats van versterking van de eigen kracht van burgers.  En Jeugdwerkers gaan straks heftige situaties in gezinnen meemaken, zo vreest Ingrid Wood van de Belangenvereniging van Medewerkers in de Jeugdzorg (BMJ).

Het is risicovol om alleen op wijkteams in te zetten. Dat stelt Tim Robbe, adviseur voor gemeenten over de transitie in november. En ook Evelien Tonkens laat weer van zich horen: veel initiatieven die juist participatie bevorderen, worden onder de noemer participatiemaatschappij de nek omgedraaid, stelt ze.

Er komen meer regels voor schuldeisers om te voorkomen dat mensen met een laag inkomen dieper in de schulden raken, melden we in december. En wil je weten wat de signalen zijn van beginnende dementie, dan lees je ze hier.