Deel 1: Verhalen van slachtoffers en plegers van huiselijk geweld

1. Z+W TV: ‘De bloedspetters zaten op het behang’

Hameeda Lakho was vier jaar toen ze vanuit Pakistan naar Nederland kwam en bij haar vader en stiefmoeder ging wonen. Vanaf het allereerste moment werd ze daar fysiek en mentaal mishandeld. Ze zat op vier verschillende basisscholen, onder vier verschillende namen, om onder de radar te blijven. Pas op haar dertiende kwam er een einde aan het geweld en werd ze uit huis geplaatst. Maar een opluchting was het niet. ‘Ik kwam in kindertehuizen terecht en voelde me daardoor gestraft. Mijn ouders en zusjes leefden hun leven en ik werd uit huis gehaald.’

In deze aflevering van Z+W TV gaat het over: 

• Het belang van het doorbreken van het zwijgen 
• Signalen serieus nemen
• Begrip voor de complexiteit van het proces na uithuisplaatsing
• Aandacht voor communicatie met slachtoffers

Lees hier verder: De bloedspetters zaten op het behang

2. Philip Huff groeide op met huiselijk geweld: ‘We zaten continu in de stress’

‘Het gevaar dat er ruzie kwam tussen onze ouders en dat uit de hand liep was er altijd.’ Aldus schrijver en regisseur Philip Huff in de magazinerubriek Het Rugzakje. In zijn vierde roman: “Wat je van bloed weet” schrijft hij over kindertijd in een groot huis met oprijlaan en huiselijk geweld. ‘We hebben te weinig hulp gehad.’

Lessen uit het verhaal van Philip Huff:

• Het verhaal van schrijver en regisseur Philip Huff illustreert dat huiselijk geweld niet beperkt is tot bepaalde sociale klassen. Het benadrukt de loyaliteit van kinderen naar hun ouders en de schaamte die het zwijgen bemoeilijkt.

Lees hier verder: Philip Huff groeide op met huiselijk geweld

3. Mannenpraatgroep: ‘Ze willen niet overgeleverd zijn aan emoties’

Zo kan het niet langer. Dat denken de mannen die zich schoorvoetend aanmelden bij de vrijwillige praatgroep over huiselijk geweld. Deze laagdrempelige praatgroepen zijn een groot succes in Eindhoven en Den Bosch. Daarom startte in Groningen in februari een nieuwe groep. De aanmeldingen komen mondjesmaat binnen. ‘Hulpverleners moeten de weg weten te vinden.’

Wat maakt de praatgroep voor mannen zo’n succes?

• Nieuwe benadering: De praatgroep vermijdt het label ‘daders’ en noemt hen ‘betrokkenen’. Hiermee willen de begeleiders benadrukken dat het vaak een wisselwerking is en dat deelnemers slachtoffer kunnen zijn van hun eigen gedragspatroon.
• Veiligheid en openheid: Mannen ervaren de praatgroep als veilig en open, waardoor ze bereid zijn hun verhalen te delen. Een oordeelloze benadering helpt hen inzicht te krijgen in hun gedragspatronen en nieuwe manieren te vinden om met conflicten om te gaan.
• Trainingsthema’s: De praatgroep biedt diverse trainingsthema’s aan, zoals conflicthantering, de cirkel van invloed en betrokkenheid, geweldloze communicatie, en inzicht in familieverbanden. Dit wijst op een holistische aanpak om gedragsverandering te bevorderen.
• Lage drempel voor aanmelding: Het is belangrijk om de drempel voor aanmelding laag te houden. Hulpverleners kunnen cliënten vragen of de praatgroep contact mag opnemen, waardoor deelnemers eenvoudig kunnen instappen.

Lees hier verder: De succesformule van de praatgroep over huiselijk geweld voor mannen

4. Vrouwelijke plegers: ‘Ik had mijn vriend kunnen doodsteken’

Een vrouw die haar man neersteekt? Een moeder die haar kinderen slaat? Meer dan 1 miljoen Nederlanders zijn jaarlijks het slachtoffer van huiselijk geweld, de plegers zijn zeker niet altijd mannen. Toch wordt het gewelddadige gedrag van vrouwelijke plegers vaak onterecht vergoelijkt, zeggen zij zelf.

Lees dit verhaal als je meer wilt leren over: 

• Genderstereotypen: Het artikel benadrukt de bestaande weerstand tegen het zien van vrouwen als plegers en mannen als slachtoffers, en pleit voor meer aandacht voor de complexiteit van huiselijk geweld.
• Focus op plegers: De aandacht voor plegers van huiselijk geweld groeit, en er is een groeiende erkenning van de noodzaak om deze groep te helpen om de cyclus van geweld te doorbreken.
• Training voor professionals: Trainingen voor professionals zijn essentieel om hen te helpen omgaan met plegers, waarbij het perspectief van de pleger centraal staat. 
• Een vrouw die haar man neersteekt? Een moeder die haar kinderen slaat? Meer dan 1 miljoen Nederlanders zijn jaarlijks het slachtoffer van huiselijk geweld, de plegers zijn zeker niet altijd mannen. Toch wordt het gewelddadige gedrag van vrouwelijke plegers vaak onterecht vergoelijkt, zeggen zij zelf.

Lees hier verder: Vrouwelijke plegers van huiselijk geweld

Deel 2: Praktische adviezen samengevat

1. Hoe maak je patronen bij huiselijk geweld bespreekbaar?

Bij de aanpak van huiselijk geweld is de focus vaak alleen gericht op het stoppen van het acute geweld. Er wordt te weinig gedaan aan het creëren van structurele en emotionele veiligheid, vindt psycholoog Margreet Visser. Ze ontwikkelde een animatie voor hulpverleners om makkelijk in gesprek te gaan over de destructieve patronen in een gezin.

Lees dit verhaal als je meer wilt weten over:

• Langdurige impact van hulpverlening 
• Hoe je meer op kinderen kunt focussen
• Emotionele veiligheid in gezinsrelaties
• Systeemgerichte aanpak
• De kwetsbaarheidscyclus
• Bewustwording van patronen door gezinsleden
• Welke tools je in kunt zetten

Lees hier verder: Hoe maak je patronen bij huiselijk geweld bespreekbaar?

2. Vragen over de Wet verplichte meldcode Huiselijk geweld

De Wet verplichte meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling helpt professionals bij het herkennen en aanpakken van huiselijk geweld en kindermishandeling. Wat staat er precies in deze wet? En hoe ga je om met de dilemma’s als boze reacties van ouders? In dit artikel beantwoorden we de 5 meest gestelde vragen.

Lees dit artikel als je antwoord zoekt op vragen als: 

• Waarom werd deze wet bedacht?
• Wat is de kern van deze wet?
• Wat zijn dilemma’s rond deze wet
• Wat zijn de uitzonderingen?
• Hoe werk je als sociaal werker met deze wet?

Lees hier verder: 5 vragen over de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 

3. Tips voor professionals bij trauma door huiselijk geweld

Sociaal werkers worden in hun werk geconfronteerd met trauma’s als gevolg van huiselijk geweld bij hun cliënten en bij kinderen in het gezin. Het programma “Geweld hoort nergens thuis” biedt professionals instrumenten om trauma’s te signaleren en aan te pakken. Wat kun jij doen aan het herstel van trauma?

In dit artikel krijg je zeven tips voor het herkennen van trauma, hier alvast drie: 

1. Ont-schuldig: maak aan je cliënt duidelijk dat de gebeurtenissen niet de schuld zijn van degene die ze mee heeft gemaakt.
2. Geef psycho-educatie over de invloed van ingrijpende gebeurtenissen. Leg uit wat het meemaken van dergelijke gebeurtenissen met mensen kan doen. Leg ook uit dat het vaak weer beter gaat en wat hierbij kan helpen. Dit vergroot het inzicht en biedt geruststelling, context en houvast.
3. Maak oprecht verbinding met je cliënt door veiligheid en rust te creëren, oprechte interesse te tonen, positieve aandacht te geven en sociale steun en praktische steun te bieden.

Lees hier verder: 7 tips voor professionals bij trauma door huiselijk geweld

4. Dit moet je als sociaal werker weten over femicide

In Nederland worden vrouwen veel vaker vermoord dan in andere Europese landen, en vaak omdat ze vrouw zijn. Dit verschijnsel heet femicide. Betere signalering kan levens redden. Maar hoe doe je dat?

Waarom dit artikel lezen:

• Femicide in Nederland: Begrijp waarom femicide, oftewel moord op vrouwen vanwege hun vrouw-zijn, in Nederland een zorgwekkend probleem is, ondanks het progressieve imago van het land.
• Intieme terreur en femicide: Ontdek de relatie tussen femicide en intieme terreur, gekenmerkt door controle, dwang, isolatie, vernedering en fysiek of seksueel geweld, en begrijp waarom het motief voor deze moorden gendergerelateerd is.
• Erkenning van genderrol: Lees over het gebrek aan erkenning van de rol van gender bij geweld tegen vrouwen in Nederland en begrijp waarom dit kan bijdragen aan het frequente voorkomen van femicide.
• Hulpverleners en signalering: Ontdek waarom het herkennen van signalen van partnergeweld door hulpverleners cruciaal is en waarom betere registratie van deze signalen nodig is voor effectieve preventieve maatregelen.
• 5 Acties tegen femicide: Leer over de vijf actiepunten die organisaties bepleiten voor een integrale aanpak van femicide, waaronder bewustwording, verbetering van hulpverlening en snellere opvolging van meldingen.
• Waarschuwingssignalen en acties van hulpverleners: Begrijp de waarschuwingssignalen die kunnen duiden op een verhoogd risico op femicide en ontdek de rol die hulpverleners kunnen spelen bij het herkennen, signaleren en voorkomen van femicide.

Lees hier verder: Dit moet je als sociaal werker weten over femicide 

Deel 3: Visie op hulpverlening bij huiselijk geweld

1. ‘Bij huiselijk geweld krijgen de meest kwetsbaren onvoldoende hulp, dat moet anders’

Meer oog voor trauma en gehechtheidsproblematiek bij slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling én de toegang tot behandeling verbeteren. Dát is in een notendop het doel van Drakentemmers, het expertiseplatform trauma & gehechtheid na huiselijk geweld. ‘We hebben het over vrouwen die gemarineerd zijn in trauma.’

Waarom dit artikel lezen:

• Begrijp de paradox waarin de meest kwetsbare slachtoffers nauwelijks toegang hebben tot traumabehandeling.
• Ontdek de complexiteit van het doorbreken van de spiraal van geweld, zoals aangetoond in het onderzoek ‘Kwestie van lange adem,’ en begrijp waarom trauma-sensitieve professionals cruciaal zijn.
• Leer over het initiatief van Drakentemmers als expertiseplatform en landelijk netwerk van traumabehandelaars om slachtoffers in de vrouwenopvang te helpen.
• Begrijp de uitdagingen bij het werven van traumabehandelaren voor deze complexe doelgroep en ontdek hoe Drakentemmers probeert dit tekort aan te pakken.
• Leer over de kronkels in het systeem die de toegang tot gespecialiseerde hulp voor slachtoffers belemmeren, zoals problemen met financiering, samenwerking tussen jeugd-ggz en volwassenen-ggz, en verzekeringskwesties.

Lees hier verder: Bij huiselijk geweld krijgen de meest kwetsbaren onvoldoende hulp, dat moet anders

2. Professionele moed en lef bij huiselijk geweld: ‘Geen vrijbrief voor cowboygedrag’

Moed en lef, dat heb je of dat heb je niet. Zo denken we er doorgaans over, als een vaststaande toestand, een karaktereigenschap. Maar professionele moed en lef is iets dat je zeker kunt ontwikkelen. Movisie ontdekte samen met sociaal werkers dat goede intervisie daarvoor cruciaal is. Het kennisinstituut ontwikkelde daarom een intervisiebord als praktische tool.

Waar het artikel over professionele moed en lef over gaat:

• Ongemak als sleutelwoord
• Complexiteit en risico’s
• Ethische overwegingen
• Effectiviteit van intervisie
• Het nieuwe intervisiebord

Lees hier verder: Professionele moed en lef bij huiselijk geweld

Deel 4: Nieuwe technieken

1. VR-bril maakt huiselijk geweld voelbaar voor zorgverleners en daders

Huiselijk geweld door de ogen van een kind meemaken, dat kun je met de Enliven huiselijk geweld: een VR-bril waarmee je in een situatie van huiselijk geweld belandt. Bedenker en game developer Alex Tavassoli putte hierbij uit ervaringen van zijn eigen jeugd.

Waarom moet je dit artikel lezen:

• Bevordering van empathie voor slachtoffers
• Indrukwekkende resultaten: Uit onderzoek blijkt dat 80% van de gebruikers maanden na de pilot in staat was gewelddadige ruzies te stoppen, vooral wanneer kinderen betrokken waren. Dit wijst op het succes van de Enliven huiselijk geweld in het voorkomen van schade aan kinderen.

• Belang voor hulpverleners: Het artikel benadrukt dat niet alleen daders, maar ook hulpverleners baat hebben bij het gebruik van de Enliven huiselijk geweld. Het vergroot het bewustzijn onder hulpverleners over de ernstige trauma’s die kinderen oplopen en benadrukt dat ook zij specifieke hulp nodig hebben.

• Algehele bewustwording
• Persoonlijke betrokkenheid van de ontwikkelaar Alex Tavassoli, die zijn eigen ervaringen met huiselijk geweld gebruikt om anderen bewust te maken en te helpen.

Lees hier verder: VR-bril maakt huiselijk geweld voelbaar