Van de bijna 13 miljoen Nederlanders heeft 56 procent zelf, of in de naaste omgeving, te maken met situaties waarin men hulp uit het sociale domein nodig kan hebben. Dat komt uit het onderzoek van bureau I&O Research, dat in december een nulmeting heeft gedaan naar de situatie van mensen vóór de decentralisaties. Het onderzoeksbureau zal samen met Zorg+Welzijn in 2015 de ontwikkelingen volgen die de transities met zich meebrengen. Uit de nulmeting blijkt dat 63 procent van de mensen die hulp nodig hebben, de hulp krijgt van een professional. Drie kwart vindt deze ‘essentieel’ of ‘heel belangrijk’.

Decentralisaties

Wat zijn de gevolgen van de decentralisaties voor mensen en voor professionals? Met die opdracht heeft onderzoeksbureau I&O Research in samenwerking met Zorg+Welzijn drie toets momenten gepland. De zogenoemde nulmeting, de stand van zaken op dat moment, is gedaan in december 2014 onder ruim 9000 mensen. In mei en december 2015 volgen de andere twee toetsingen. De vraagstelling: wat zijn de effecten van de transitie op de zelfredzaamheid van de mensen en de kwaliteit van de zorg in Nederland?

Sociale domein

In december 2014 blijkt dat ruim de helft van de Nederlanders heeft te maken met situaties die hulp en/of ondersteuning kunnen gebruiken in het sociale domein. Een derde van de Nederlanders heeft zelf hulp nodig, een derde maakt zo’n hulpsituatie mee in de naaste omgeving. 12 procent van de Nederlanders valt in beide categorieën.

Professionals

Een op de vijf Nederlanders krijgt hulp van professionals. Een op de tien van de 13 miljoen Nederlanders krijgt ondersteuning van mantelzorgers. Van de mensen die zich in het sociale domein bevinden, heeft 63 procent hulp van een professional, 34 procent krijgt hulp uit de naaste omgeving. Die hulp wordt door drie kwart van de mensen in de nulmeting als ‘zeer belangrijk’ gekenmerkt. De professionele hulp krijgt een 7,7. Slechts 9 procent van de mensen is ontevreden over de hulpverlening. Er wordt niet goed naar hen geluisterd, vinden de ondervraagden.

Wat kun jij als professional doen om de transitie te doen slagen? Hoe zorg je voor een goede voorbereiding? Deze tips van Movisie helpen je op weg. Lees meer>>

Zelfredzaam

Opmerkelijk is dat in de nulmeting blijkt dat drie van de tien mensen niet zo zelfredzaam zijn en afhankelijk van professionele zorg. Dat is een belangrijke waarde, omdat zelfredzaamheid een speerpunt is in de nieuwe zorg, die vanaf 2015 vorm moet krijgen. Daar moet nog bij aangetekend worden dat in veel situaties het aandeel van niet-zelfredzaam zijn nog hoger ligt: 40 tot 60 procent. Bijvoorbeeld in gezinnen met een verstandelijk beperkt kind (56 procent) of ouderen die niet goed zelfstandig kunnen wonen (60 procent).

Tevredenheid

‘Mensen waren in 2014 over het algemeen tevreden met de hulp in Nederland,’ zegt Peter Kanne, onderzoeksadviseur bij I&O Research. ‘Maar voor de toekomst kijken acht op de tien mensen met zorg naar de veranderingen.’ Een groot deel van de betrokkenen (45%) is sceptisch, blijkt uit het onderzoek. ‘Men is tevreden over hoe het was, maar heeft weinig vertrouwen in hoe het wordt. We hebben als thermometer de ‘Decentralisatie Index’ ontwikkeld, die staat nu op 42 op een schaal van 0 tot 100. Wij zullen in mei en december meten hoe dit zich ontwikkelt.’

Overheidscampagne

Een andere opvallende uitkomst uit de nulmeting is dat de informatie over de decentralisaties minder goed landt bij de bevolking dan de overheid wil. Bijna alle mensen die in een hulp- of ondersteuning situatie zitten, hebben wel meegekregen dat zorgtaken naar de gemeenten per 1 januari zijn overgeheveld. Maar slechts 44 procent weet ook wat er echt zal veranderen. Van de overheidscampagne: “Nederland verandert, de zorg verandert mee” hebben de meeste mensen wel gehoord, maar in december had slechts 6 procent de website www.dezorgverandertmee.nl bezocht.