Volgens onderzoek is 8% van de Nederlanders – dat is ruim 1 miljoen mensen – sterk eenzaam. Het aantal mensen dat eenzaamheid ervaart is niet echt gedaald in de 8 jaar dat de Week tegen Eenzaamheid wordt georganiseerd door Coalitie Erbij. ‘We zien dat iedereen zo lang mogelijk thuis, thuis en nog eens thuis moet blijven. Het aantal 65-plussers stijgt en daarmee ook het aantal mensen dat eenzaam is. En dan te bedenken dat echt niet alleen ouderen eenzaam zijn.’ Aldus Arie Ouwerkerk, directeur van Coalitie Erbij.
Sociaal netwerk
Hoe is eenzaamheid te beperken? ‘Door én mensen op te roepen naar elkaar om te zien’, zegt Ouwerkerk. ‘Maar ook door zelf goed voor je sociale contacten te zorgen. Al op jongere leeftijd, dan heb je later veel aan je sociale netwerk.’ Coalitie Erbij, samenwerkingsverband van maatschappelijke organisaties die zich inzetten tegen eenzaamheid.
Uit onderzoek blijkt dat meer dan een miljoen Nederlanders zich eenzaam voelt. De vergrijzing, de afbouw van de verzorgingsstaat en de hoge eisen aan de kwaliteit van leven maken dat het risico op eenzaamheid steeds groter wordt. En dan is eenzaamheid ook nog moeilijk te bestrijden. Met een handreiking voor een lokale aanpak van eenzaamheid, probeert Coalitie Erbij hier verandering in te brengen. lees meer>>
Overlijden
Vooral het percentage 75-plussers dat eenzaam is, is erg hoog. Daarom is het belangrijk, aldus Ouwerkerk, ‘mede gelet op de groei van deze groep de komende jaren, om dat percentage terug te brengen. Er gebeurt al veel om de gezondheid en de participatie van deze groep te bevorderen. Op die leeftijd ga je mensen kwijtraken omdat ze overlijden. Bij 90-plussers is het aantal eenzame mensen echt heel groot. Voor deze ouderen moeten we goed zorgen, door deze mensen met goede zorg en aandacht te omringen.’
Sociaal werkers
Er wordt door sociaal werkers veel gedaan om eenzaamheid te voorkomen. ‘Ik zie dat deze professionals in de wijken actief zijn, van jong en oud te laten ontmoeten en inloophuizen tot gezamenlijk tuinieren en sporten. Dat leidt er niet direct toe dat eenzaamheid verdwijnt, maar brengt contact wel dichterbij. We weten nog te weinig af van werkzame elementen in de strijd tegen eenzaamheid.
Signaleren
De rol van sociaal werkers is volgens Ouwerkerk groot in de strijd tegen eenzaamheid. Omdat sociale activering van mensen die eenzaam zijn, maatwerk is: ‘Waar de een gelukkig van wordt, hoeft nog geen remedie voor een ander te zijn. Professionals zijn ook belangrijk om eenzaamheid te signaleren, bijvoorbeeld als mensen in armoede leven. En om de schaamte te doorbreken van mensen die eenzaam zijn. Vaak wordt eenzaamheid door mensen zelf gezien als falen. Je bent een loser als je geen sociale relaties van enige betekenis hebt.’
Interventies
Ouwerkerk zou graag zien dat er geld vrij komt om gedegen onderzoek te doen naar effectieve interventies: ‘Sociale activering is schieten met hagel en dan afwachten wat er uit voortkomt. Wij zouden graag willen werken met enkele goed doorontwikkelde interventies. Universiteiten en kennisorganisatie Movisie zijn daar mee bezig, maar er mag wel een schepje bovenop.’
