In haar laatste documentaire ‘Eerwraak: Code Rood’ spreekt ze met vier meisjes die iedere dag over hun schouder moeten kijken. Zij vrezen voor hun vader, neef of broer die maar een uitweg zien om de familie-eer te herstellen: moord.
Beveiligd
Dat er in Nederland nog niet voldoende kennis over eerwraak is, blijkt wel uit de manier waarop Bureau Jeugdzorg inging op het verzoek van Villerius. De documentairemaakster interviewde een minderjarig meisje over haar situatie. Het meisje zit in een streng beveiligd opvanghuis omdat zij vreest voor eerwraak.
Levensgevaarlijk
Villerius moest toestemming vragen om het gesprek uit te zenden, waarop Jeugdzorg contact opnam met de ouders van het meisje. ‘Levensgevaarlijk! Er moest meteen worden bemiddeld want de situatie liep volledig uit de hand’, vertelt Villerius. ‘Dat geeft aan dat de hulpverlening zich soms zo krampachtig vasthoudt aan regeltjes. En dat er dus nog niet genoeg weet is van de ernst van de situatie.’
Pruik en masker
Onherkenbaar gemaakt door een pruik en masker vertellen vier meiden aan Villerius hoe zij in de beveiligde opvang zijn terechtgekomen. Hoe zij thuis binnen werden gehouden. En hoe zij door hun vader op alles worden gecontroleerd. Hoe ze naar het land van herkomst werden gebracht om te trouwen met een neef. Mishandeld, bedreigd en gebombardeerd tot het zwarte schaap van de familie. Aangrijpend, vindt Villerius. ‘Deze meisjes zijn opgegroeid in een schaamtecultuur waarin zij nergens over mogen praten. Het is voor het eerst dat zij in chronologische volgorde alle gebeurtenissen vertellen. En dat heeft geestelijk een behoorlijke impact.’
Sterke vrouwen
Er zijn veel tranen gevloeid tijdens de opnames en het bekijken ervan, maar dat wilde Villerius niet laten zien. ‘Het zijn stuk voor stuk heel sterke vrouwen. Maar tegelijkertijd ook meisjes die alleen in een beveiligde omgeving kunnen leven. Zij kunnen niet onbekommerd op de bank met vriendinnen een film kijken.’
Gebrek
Villerius wil met haar documentaire aandacht vragen voor het gebrek aan opvang voor deze meiden. Ook pleit ze voor meer gespecialiseerde zorg. ‘Ik ontvang bijvoorbeeld veel e-mails van politiemensen die niet goed raad weten met deze situatie. Zij willen graag meer informatie en in contact komen met deskundigen.’
Bekijk hier de documentaire ‘Eerwraak: Code Rood’ :
Goed dat er aandacht aan dit onderwerp besteed wordt. Wat moeten deze meisjes zich alleen en eenzaam voelen. Hoeveel hulpverleners beseffen echt hoe het is om zo te moeten leven. Ik denk dat het heel nuttig zou zijn als hulpverleners zich meer en meer in deze wij cultuur gaan verdiepen, pas dan zullen zij echt hulp kunnen bieden. Er moet een verbinding gemaakt worden tussen deze en onze cultuur, een vertaalslag die het wellicht mogelijk zou kunnen maken om doelmatig te kunnen interveniëren in zulke situaties. Een verbinding met de generaties onderling en een echt gesprek tussen kinderen, ouders en ander familieleden. Dat zal niet eenvoudig zijn, dat realiseer ik me ook. Ik ben ervan overtuigd dat het zeker de moeite waard is om de meerwaarde van een contextuele benadering te onderzoeken.
Een prachtige documentaire, puur en de realiteit zoals ik hem heb leren kennen. Niet gericht op sensatie of media sturing, maar gewoon de harde waarheid voor velen. Deze krachtige meiden vertegenwoordigen slecht het topje van de ijsberg rondom deze problematiek. Dat er veel verbeteringen mogelijk zijn binnen de zorg is waar, maar de vraag om kennis is duidelijk groeiende, dat merk ik als traininer op dit thema. maar alleen trainen op de materie is hierbij niet voldoende, men zal rondom deze materie de ruimte van de regels moeten opzoeken om goede zorg en begeleiding te bieden, dat is lastig.
Maar inderdaad wel spijtig dat ouders gevraagd wordt om toestemming terwijl zij het leven van een kind voortdurend bedreigen. laten we daarin duidelijk zijn, er is geen enkele wet in Nederland die dan verplicht om ouders in te lichten, rondom veiligheid van een jeugdige zijn namelijk met onderbouwing zeer veel mogelijkheden om in diens belang te handelen ipv wetgeving en ouders. deze creativiteit en lef moet echter weer terug komen op de werkvloer binnen jeugdzorg wil men “uit de voeten kunnen met deze materie”. daarnaast zijn de hulpveleners vaak zelf afkomstig uit een cultuur waar het IK belang voorop staat ten opzicht van het Wij belang. dat zorgt voor een heel ander denkpatroon over problemen en oplossingen. Deze meiden komen juist uit een Wij cultuur en leren voortdurend dat hun Ik belang ondergeschikt is aan het belang van het WIJ ,de gemeenschap. Dat wordt door hulpverleners als “bijna niet te geloven ervaren”. Hulpverlening zal zijn ontkennende houding in ernst en aantallen eerst los dienen te laten en dan stappen te zetten tot een duidelijke aanpak. Dat dit kan daarover heb ik geen twijfel. Zelf werkte ik er 12 jaar en ook veelvuldig rondom deze materie, ik heb nooit een probleem gehad met wetgeving, de wet stond tot nu toe altijd aan mijn zijde en dus van de jongere.