Door Alexandra Sweers – Als projectmanager bij de Taskforce Inburgering concludeerde Ella Vogelaar eind 2002 al dat de financieringsstromen voor re-integratie, inburgering en volwasseneneducatie gebundeld zouden moeten worden. ‘Mensen die moeten inburgeren zitten vaak in de bijstand en zijn veelal laag opgeleid. Vóór het Participatiebudget werd dit allemaal vanuit drie departementen gefinancierd, dat kwam in drie aparte potjes bij de gemeenten terecht.’ Iemand die wil inburgeren en een baan of opleiding wil, werd volgens Vogelaar vervolgens van het kastje naar de muur gestuurd.
Eén loket
‘Het is handiger wanneer er één loket is waar men bepaalt: “Wat wil je bereiken, wat heb je nu al aan bagage en hoe kun je datgene bereiken wat je wilt”’, legt Vogelaar uit. Toen zij aantrad als minister voor Wonen Wijken en Integratie, zag ze haar kans de Wet Participatiebudget te ontwikkelen: één budget voor reïntegratie, inburgering en volwasseneneducatie. Door de wet, die per 1 januari 2009 is ingegaan, kunnen gemeenten meer maatwerk leveren aan de burgers en zijn de regels en administratieve lasten verminderd.
Visie
Het gaat desondanks nog lang niet goed genoeg, stelt de – naar eigen zeggen – ‘moeder’ van het Participatiebudget. ‘Veel gemeenten hebben moeite met het invullen van het beleid. Dat gaat verder dan met één budget precies hetzelfde blijven doen. De wet vraagt om visie. Het gaat om een geïntegreerde werkwijze, een grote beleidsverandering die jaren nodig heeft.’
Vogelaar vindt de discussie over de basiseducatie lastig. ‘Oorspronkelijk mogen gemeenten volgens de wet op lokaal niveau zelf bepalen hoe ze educatie inkopen. De gedwongen inkoop bij de ROC’s werd toen losgelaten. Ik vind het erg jammer dat de gedwongen inkoop inmiddels weer is teruggedraaid tot 2013. Er is daarmee een onderdeel uit de wet gesloopt.’
Wiel
Dat iedere gemeente zelf kan bepalen hoe ze het participatiebudget inzetten op de drie gebieden, is een voordeel, vindt Vogelaar. ‘Er is natuurlijk altijd de spanning tussen het opnieuw uitvinden van het wiel en het van elkaar leren. Maar geen gemeente is helemaal hetzelfde. Daarom is het ook belangrijk dat iedereen bij elkaar kan komen op het Landelijk Platform Participatie. Om kennis uit te wisselen en ervaringen te delen.’
Ella Vogelaar is dagvoorzitter tijdens het Landelijk Platform Participatie ‘Eén jaar participatiebudget: drama of succes?’ op 10 december 2009.
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.
Bron: Foto: Claudia Kamergorodski