Door Martin Zuithof – ‘Het is geen wetenschappelijk onderzoek, maar een meer stemmingsmeter, een momentopname’, zegt MOVISIE-onderzoeker Bard Briels. Aan de tweede online enquête rondom de Wet maatschappelijke ondersteuning deden vorig jaar oktober zo’n 400 professionals mee. Het is het vervolg op een eerste enquête die eind 2007 plaatsvond. Het onderzoek laat zien hoe professionals denken over allerlei thema’s rondom de nieuwe wet zoals mogelijk banenverlies, de rol van vrijwilligers, het risico op zorgverschraling en de gevolgen van marktwerking. In september volgt nog een derde en laatste editie.

Positiever
Duidelijk is dat de frontliniewerkers veel positiever oordeelden over de uitvoering van de Wmo dan in 2007. Bard Briels: ‘Vooral over de ondersteuning die ze van hun instelling krijgen, zijn ze kritisch. Professionals zien de wet steeds meer als een kwaliteitsimpuls. De Wmo stimuleert hun behoefte om zichzelf te verbeteren en om aan kwaliteitsverbetering te werken. Daarbij moeten ze wel meer ondersteuning van hun instelling krijgen. ‘

Minder bang
Ook zijn ze duidelijk minder bang voor de gevolgen van de wet, constateert Briels. ‘Het is een vorm van gewenning. Het is nu het derde jaar waarin de Wmo wordt uitgevoerd en het is iets vanzelfsprekends geworden. Ze beginnen de wet ook steeds beter te begrijpen. Door de Wmo merken ze dat ze meer betrokken worden bij het beleid en meer serieus worden genomen door de gemeente.‘

Meer lijn
Zo constateren steeds meer professionals dat gemeenten juist welzijnsinstellingen inschakelen om burgers bij het beleid te betrekken. Briels: ‘Gemeenten weten ook steeds beter hoe ze de Wmo vorm moeten geven. Daarin ontstaat ook veel meer lijn. Ze constateren dat de gemeente de samenwerking met cliëntenraden en adviesraden serieus neemt.’ Maar die nadruk op samenwerking en het serieus nemen van burgers leidt niet tot meer vrijwilligerswerk, denken de professionals. ‘Mensen hebben ook nog andere verplichtingen, hoewel ze wel actief willen blijven.’

Marktwerking risico
Tegelijk zien de beroepskrachten in de toegenomen marktwerking een groot risico. ‘Door de aanbestedingen kan de samenwerking ook worden belemmerd, omdat instellingen met elkaar moeten concurreren. Samenwerking met andere organisaties is precies datgene waarin professionals beter ondersteund willen worden. ‘

Zorgverschraling
Veel minder dan het vorige onderzoek zijn professionals bang dat ze hun baan verliezen, zo blijkt. Slechts twee procent is daar nog bang voor. ‘‘De Wmo wordt steeds meer gezien als een wet die het zelfbewustzijn van burgers bevordert. Kanttekening die veel professionals wel plaatsen is dat ze bang zijn dat kwetsbare burgers minder goed de weg weten te vinden naar voorzieningen. 54 procent ziet nog altijd zorgverschraling in zijn eigen omgeving.’

Kennisverwerving
Briels constateert ten slotte dat de beroepskrachten actief met kennisverwerving bezig zijn. ‘Interessant is dat ze hun kennis vooral uit digitale nieuwsbrieven en informele netwerkcontacten halen. Dat sluit goed aan bij onze visie dat je de kennisuitwisseling het beste kunt stimuleren door zo veel mogelijk ontmoetingen te organiseren. Hierdoor moeten professionals in de praktijk naar buiten moeten treden, om collega’s en partners in het veld te ontmoeten. Instellingen moeten juist die contacten organiseren.’

Links: MOVISIE, Professionals in zorg en welzijn hebben meer behoefte aan begeleiding vanuit de eigen organisatie; Internetpanel Frontliniewerkers, 2008: Professionals, vrijwilligers en de Wmo

Sociale professionals zich kunnen aanmelden voor het frontliniepanel via www.movisie.nl/frontliniepanel

Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.