Door Alexandra Sweers – Gesprekken die over koetjes en kalfjes gaan, zijn er meestal nog wel in de zorg, constateert het kenniscentrum. Maar hoe kaart je problemen aan bij cliënten zonder bemoeizuchtig te lijken en hoe ga je om met verlieservaringen? Door echt het gesprek aan te gaan met de cliënt, krijgt hij ook de kans om aan te geven hoe hij zich voelt en wat zijn zorgwensen zijn.
Methoden
Maar hoe zorg je voor een goede dialoog? Vilans ontwikkelde de website www.hetgoedegesprek.nl waar methoden op staan en goede voorbeelden van dialogen. Niet alleen met cliënten, maar ook met collega’s en leidinggevenden. Verder vinden er bijeenkomsten plaats om praktijkervaringen uit te wisselen.
Belevingsgerichte zorg
Een van de ondervraagde zorginstellingen is verpleeghuis Dommelhoef in Eindhoven. Psycholoog Hermine de Bonth legt uit dat ze in Eindhoven al langer bezig zijn met belevingsgerichte zorg. ‘Dat betekent dat wij het contact tussen zorgverlener en zorgvrager proberen af te stemmen op elkaars belevingswereld. Hierdoor sluit de zorg het beste aan op de wensen van de cliënt.’ In het verpleeghuis worden verschillende cursussen aangeboden voor het personeel. De cliënten lieten echter weten ook belangstelling te hebben voor bijvoorbeeld de assertiviteitscursus, aldus De Bonth.
Ziek worden
‘Mensen in een verpleeghuis zitten vaak in een afhankelijke positie. Ze geven zich snel over aan de regels van het verpleeghuis. Dat is inherent aan het ‘ziek worden’. Cliënten vinden het vaak moeilijk om voor zichzelf op te komen’, legt de psycholoog uit. ‘Vooral van de mensen met niet aangeboren hersenletsel, die vaak niet goed kunnen spreken, vraagt dat best veel.’ Tijdens drie bijeenkomsten wisselen de cursisten ervaringen uit en leren ze op een volwassen manier hun wensen en behoeften aangeven.
Boos
Cliënten vinden soms de manier waarop ze benaderd worden niet prettig, zegt De Bonth. ‘Ze hebben dan de neiging om boos te reageren. Dat mag natuurlijk, maar dat heeft vaak geen resultaat.’ Tijdens de cursus krijgen de cliënten kaartjes mee om hen te helpen met wat ze kunnen zeggen. Bijvoorbeeld: ‘Als je zo met me omgaat, dan word ik daar verdrietig van’.
Vogeltje
De resultaten mogen er wezen, volgens de psycholoog. ‘Je merkt dat de mensen assertiever worden. Daar kijken de medewerkers soms wel van op, maar uiteindelijk vinden zij het ook prettiger werken. Ik hoorde laatst van een bewoner die bij een leidinggevende aangaf een probleem te hebben, maar dat ze dat eerst zelf ging oplossen.’ Ook merken bewoners dat er meer mogelijk is in de zorg dan ze denken. ‘Een client wilde graag een vogeltje op de kamer, maar vroeg daar nooit naar, want ze dacht dat het niet mocht. Maar dat bleek toch te kunnen.’
Voldoening
De andere zorginstellingen die aandacht besteden aan dialoog in de zorg merken volgens Vilans ook dat de cliënten zich meer gehoord en serieusgenomen voelen. Cliënten hebben ook meer het gevoel dat ze invloed hebben op de zorg. Werknemers voelen zich meer betrokken bij de cliënt en ervaren meer werkplezier en voldoening. Organisaties merken dat er weinig ziekteverzuim is en dat er een betere werksfeer heerst.
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.
Bron: Foto: ANP Marijn Alders