De maatschappelijke overlast van de 30 – 80.000 licht verstandelijk gehandicapten met ernstig probleemgedrag is enorm, stelt directeur Paul Trommelen in Klik, tijdschrift voor de verstandelijke gehandicaptenzorg. Hij is directeur specialistische zorg van gehandicapteninstelling Dichterbij. ‘Veertig jaar geleden was de sterk gedragsgestoorde licht verstandelijk gehandicapte een slachtoffer van zijn handicap. Dat was erg voor hem. Nu is de samenleving slachtoffer van de persoon met de licht verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag. Gevolg is meer onderdrukking, opsluiten en niet behandelen, want we gaan slecht gedrag niet belonen. De tolerantie van de maatschappij is enorm afgenomen.’
Kliniek
Dichterbij is een instelling die zich bezig houdt met het behandelen van mensen met een lichte verstandelijke beperking die kampen met psychiatrische stoornissen en gedragsproblematiek. Dichterbij heeft de eerste forensische kliniek geopend met 28 behandelplaatsen voor lvg’ers met ernstig probleemgedrag, die veroordeeld zijn voor een misdrijf. In de gehandicaptenzorg worden in totaal 120 van dit soort plaatsen gecreëerd. Tot kort geleden mocht alleen de geestelijke gezondheidszorg forensische klinieken hebben.
Misbruik
‘De meeste van de 2,2 miljoen licht verstandelijk gehandicapten redden zich aardig. Onder meer dankzij de Wajong, de sociale werkvoorziening, de jobcoach.’ Volgens Trommelen zullen de bezuinigingen van de overheid op de AWBZ-zorg voor deze groep grote gevolgen hebben voor de zelfredzaamheid. De maatschappelijke overlast wordt er niet minder door: ‘15 tot 30 Procent van de lvg’ers met ernstige gedragsproblemen is verslaafd aan drank of drugs. Seksueel en financieel misbruik door pooierboys, verkeerde vrienden en familie komt veel voor. Ze raken verstrikt in misdadige activiteiten. In de gevangenissen en forensische klinieken stikt het van de licht verstandelijk gehandicapten, naar schatting 20 tot 40 procent.’
Stigmatisering
Levenslange zorg is voor deze mensen niet haalbaar, en ook niet wenselijk, zegt Trommelen. ‘Teveel zorg kan je hinderen aan de samenleving mee te doen. Het stigmatiseert je, vergroot je afhankelijkheid, de capaciteit is er niet en of levenslange zorg het welzijn verbetert, betwijfel ik. Veel licht verstandelijk gehandicapten kunnen met weinig, maar goede begeleiding een aardig leven leiden.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.