Weiss heeft zich in haar proefschrift de interventie ‘Geluksroute’ onderzocht. Deze interventie richt zich op een kwetsbare groep met diverse risicofactoren voor een laag welbevinden: eenzaamheid, chronische gezondheidsklachten en een lage sociaaleconomische status. Weiss: ‘De meesten mensen in deze groep kunnen door hun meestal meervoudige chronische ziektes, zoals reuma of diabetes, niet meer werken en zijn in een sociaal isolement terecht gekomen. Ze ontvangen meer en meer zorg, zonder verder te komen in hun leven.’

Eigen kracht

De bedoeling van de Geluksroute is om mensen te activeren om hun eigen kracht te gebruiken, in plaats van te focussen op wat ze niet meer kunnen, zodat ze weer kunnen integreren in de maatschappij. Dit wordt bereikt door deelnemers samen met een getrainde consulent te laten ontdekken wat hun passie is. De volgende stap in de methodiek is om te starten met een activiteit die bij deze passie aansluit. Omdat deelnemers aan de Geluksroute vaak weinig financiële middelen hebben, krijgen ze eenmalig een budget van vijfhonderd euro. Overigens is dit budget niet altijd nodig omdat sommige deelnemers hun passie bijvoorbeeld vinden in vrijwilligerswerk.

Eenzaamheid

In haar onderzoek splitste Weiss de 108 deelnemers in een interventiegroep en een controlegroep. De interventiegroep ging aan de slag met de Geluksroute, de controlegroep kreeg de traditionele probleemgerichte zorg. Bij beide groepen bleek het welbevinden toe te nemen en namen depressieve symptomen en gevoelens van eenzaamheid af. Op andere punten blijkt de Geluksroute echter duidelijk beter te werken. Weiss: ‘Deze deelnemers bleken meer tevreden over hun contacten met de consulent en de manier waarop zij werden aangesproken. Daarnaast rapporteerden duidelijk meer mensen positieve effecten.’

‘Eenzaamheid is al jaren een belangrijk thema. Er is zelfs aangetoond dat chronische eenzaamheid even schadelijk is als het roken van vijftien sigaretten per dag.’ Dat stelt Renske van der Zwet, onderzoeker bij Movisie. Lees meer >>

Zelfdeterminatie

De resultaten van haar onderzoek sluiten volgens Weiss aan bij de zelfdeterminatie-theorie vanuit de Positieve Psychologie. ‘Mensen hebben behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid. De activiteit geeft ze de mogelijkheid om weer eigen keuzes te maken, talenten te gebruiken, zich te ontplooien en nieuwe contacten op te doen. Van belang is dus niet alleen hoe we problemen kunnen oplossen, maar ook hoe we bereiken dat mensen zich gewoon wat beter voelen. Juist ook voor mensen uit kwetsbare groepen is het een duwtje in de goede richting, als zij keuzes leren maken die het beste passen bij het leven dat zij zelf willen leiden.’

Zelfregie

De Geluksroute past ook in het ‘nieuwe’ sociaal domein waarin termen als eigen kracht, zelfregie en maatwerk centraal staan. Weiss: ‘In alle beleidsstukken lees je dat mensen gebruik moeten leren maken van hun eigen kracht en zelfregie. Dat is tot nog toe alleen te weinig gebeurd. Maar het blijkt te werken, zelfs voor kwetsbare groepen met een laag welbevinden, die met de traditionele aanpak moeilijk te bereiken waren.’