‘Personeel aannemen is het lastigste wat er is. Kennis, kunde en karakter zijn sleutelwoorden die leiden tot succes. Succes in de zorg aan cliënten, en succes in de aanpak van personeelstekorten. Om die te onderdrukken is een combinatie van medewerkers met verschillende opleidingsniveaus van belang’, zegt Gert Daggers van De Driestroom, organisatie voor gehandicaptenzorg in de Betuwe.

Net als Arduin heeft De Driestroom negen jaar geleden meerdere functies afgeschaft, adjunct-directeuren bijvoorbeeld. Reden: De Driestroom had een duur ‘loongebouw’. De organisatievorm heeft nu korte lijnen: er zijn drie hiërarchische lagen. De eerste schakel is het team, de clustermanager is de tweede en daarboven staat het bestuur. 

Het team bestaat voor een derde uit mbo-geschoolden, een derde hbo-geschoolden en het overige deel heeft lbo+ gedaan. ‘Dát is de kracht. Medewerkers vullen elkaar aan. Ook cliënten hebben er baat bij. Die moet je niet alleen met academici of laaggeschoolden opschepen. Dan valt er heel wat te overbruggen, iets wat laagopgeleiden gemakkelijker afgaat. Het leereffect van gemêleerde teams is groter dan dat van monomane. Spreid de kennis en kunde, en daarmee de risico’s. Personeelstekorten zijn zo beter op te lossen.’

Noodverband
Natuurlijk kent De Driestroom ook lastige periodes met oog op de personele bezetting. ‘In vakanties is het de billen dichtknijpen. Maar de huidige personeelsorganisatie biedt uitkomst. We vullen de gaten met dezelfde medewerkers die we missen, uit andere teams bijvoorbeeld. Het kan voorkomen dat iemand zonder de juiste papieren op de groep staat, maar alleen met een direct noodverband met een ander team. Iemand zonder kwalificaties op medisch gebied krijgt rugdekking van de teamarts.’ 

‘Ook een jarenlange investering in het uitzendbureau heeft ertoe geleid dat we de gaten verantwoord kunnen vullen. De uitzendkrachten kennen de cliënten door de lange samenwerking bijna net zo intensief als vaste medewerkers. Anders ben je aan de wolven overgeleverd.’

Cliëntgericht
‘Als zorgaanbieder moet je niet alleen consumeren, ook investeren. In onderwijs en praktijk. Je kunt een team geen gouden bergen beloven, maar met monitoren en interne scholing raken teams nóg meer gedreven om bevoegdheden op zich te nemen en cliëntgericht te werken. Daar gaat het om; ook in tijden met een kleine personeelsbezetting is de cliënt in dit systeem leidend.’

Bezieling
‘De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zegt dat het lastig is om, ondanks alle inspanningen zoals trainingen en bijscholingen, de juiste persoon op de goede plek te krijgen. Mee eens; je kunt wel de juiste diploma’s op zak hebben, maar bezieling en betrokkenheid met de groep zijn onmisbaar. Het is niet zo dat managers al blij moeten zijn met handen aan het bed. De kwaliteit hoeft niet áltijd top te zijn, maar de basis moet je kunnen garanderen.’ 

‘Gemêleerde teams boren creativiteit aan en hebben voldoende kennis en kunde. Een garantie – ook bij een lage bezetting – voor de basiskwaliteit.’