Naar aanleiding van de vluchtelingencrisis die medio 2015 haar hoogtepunt bereikte, ontstonden er talloze burgerinitiatieven. Naast alle protesten tegen de vestigingen van asielzoekerscentra (azc’s), liet een recordaantal Nederlanders zien dat ze juist graag wilden helpen bij de opvang van asielzoekers. Zo ook Tijmen Roozenboom, een vertaler uit Utrecht.

Extra kamer

Hij gaf onder andere Nederlandse taallessen, maar hij wilde meer doen. In zijn huis aan de Utrechtse grachten verhuurt hij al jaren een kamer aan studenten. Daar zou ook een vluchteling kunnen slapen. ‘Toch was ik een beetje huiverig’, vertelt hij. ‘Ik wist niet goed hoe je iemand vindt en ik wilde ook niet in het mijnenveld van de illegale opvang terecht komen.’

Takecarebnb

Zo ontdekte Tijmen Takecarebnb, een organisatie die asielzoekers met een verblijfstatus (‘statushouders’) onderbrengt bij gastgezinnen in afwachting van  hun eerste huis. ‘Deze organisatie was een prettig medium.’ Takecarebnb bemiddelt tussen statushouders en gastgezinnen. Gastgezinnen kunnen een vragenlijst invullen waarin ze aangeven wat voor hun gezin en huis zou passen. Vervolgens zoekt Takecarebnb een match. Er volgt een eerste ontmoeting en als er een klik is, komt de statushouder twee of drie nachten logeren. Bij elke stap in het proces kunnen beide partijen aangeven of ze door willen of niet. In principe gaat men uit van een periode van drie maanden, ooit de termijn van de COA logeerregeling. Kortere en langere perioden zijn in de praktijk bespreekbaar en soms blijven mensen tot ze de sleutel van hun eigen huis krijgen bij het gastgezin.

Klik

‘Ik was op zoek naar iemand die relatief zelfstandig is. Ik werk aan huis, maar ik heb niet de tijd om iemand de hele stad te laten zien of de hele tijd samen thee te drinken,’ vertelt Tijmen. De statushouder die Takecarbnb voor Tijmen vond, was Hassan (niet zijn echte naam). Het klikte. Tijmen: ‘Met nieuwe huurders duurt het meestal zo’n zes weken voor je samen een ritme hebt gevonden. Met Hassan was ik na twee weken al in sync.’

Utrecht

Hassan was in januari 2017 vanuit Jemen in Nederland gekomen en had tot februari 2018 in verschillende asielzoekerscentra gewoond. Begin 2018 kreeg hij te horen dat hij in Nederland mag blijven en dat hij en huis zou krijgen in Utrecht. In dezelfde stad had hij zelfs al een baan in de vormgeving en visuele communicatie.

Azc

‘Ik had twee vrienden die via Takecarebnb bij gezinnen hebben gewoond’, vertelt Hassan. ‘Van hen hoorde ik positieve verhalen. Ik wilde zelf graag weg uit het azc. Er zijn nogal wat verschillen tussen azc’s. Het ene azc is schoon en nieuw, het andere is oud en kan de hoeveelheid mensen niet aan, waardoor keukens en toiletten vies worden.’

Werfkelder

Tijmen woont aan de gracht in Utrecht. In de voorkamer, vroeger een winkel, staat een eettafel en tientallen planten die hij opkweekt voor zijn tuin buiten de stad. Het huis is langwerpig. Achter de winkelruimte is de werkkamer van Tijmen, waar hij boeken van het Engels naar het Nederlands vertaalt. Daarachter is nog een woonkamer. Onder de begane grond vind je de slaapkamer van Hassan, de keuken en badkamer en onder de straat in de werfkelder slaapt Tijmen.

Keuken

Vanaf februari heeft Hassan iets meer dan twee maanden bij Tijmen gewoond. Inmiddels heeft hij eigen woonruimte toegewezen gekregen. ‘Hassan is een rustige man. We zagen elkaar eigenlijk alleen in de keuken als de een van ons aan het koken was of afwaste. Al met al hebben we een paar keer samen gegeten.’

Sociaal netwerk

Takecarebnb hoopt dat de nieuwkomers via de gastgezinnen alvast kunnen beginnen met het aanleggen van een sociaal netwerk in hun nieuwe woonplaats. ‘In de praktijk is het een beetje aftasten. Ik was absoluut bereid om Hassan aan mijn bescheiden netwerk voor te stellen, of te helpen met de taal, maar met zijn baan en de mijn werk hadden we er amper tijd voor. Bovendien heeft Hassan volgens mij meer vrienden dan ik,’ voegt hij er lachend aan toe. ‘Dat betwijfel ik,’ reageert Hassan. ‘Maar ik heb door Tijmen wel de buurt leren kennen, hij heeft me gewezen op tweedehands winkels in de buurt.’

Contact

‘Toen ik hier kwam logeren, wist ik al dat ik een flat zou krijgen in Overvecht (een wijk in Utrecht, red.).’ Sinds hij daar is ingetrokken hebben Tijmen en Hassan elkaar nog enkele keren gezien. Onder andere voor het exitgesprek. ‘En als mijn huis helemaal ingericht is, nodig ik Tijmen graag uit. En ik ga hem opzoeken op de volkstuin.’ ‘Ik ben ook benieuwd hoe het met Hassan zal gaan. Zoals ik met veel oud-huurders nog contact heb als het zo loopt.’

Nieuwe match

Tijmen is ondertussen in gesprek met een nieuwe mogelijke match. ‘Het beviel goed, ik draag graag mijn steentje bij, en het levert een interessant contact op (zonder een vriendschap voor het leven te verwachten). Ik kan het iedereen aanraden: Gun jezelf de kans om een vluchteling te leren kennen. Ik weet niet of ik het tot het einde der dagen ga doen, misschien om en om met commercieel verhuur.’ Tijmen krijgt geen geld voor de kamer, wel vraagt hij de statushouders of ze grotendeels hun eigen eten willen verzorgen.