Combiwel wil als brede welzijnsinstelling de omslag maken van gespecialiseerde welzijnsprofessionals naar breed inzetbare buurtwerkers, die burgers stimuleren om zelf actief te worden. De inbreng van de sociale werker wordt kleiner, de actieve burger moet veel meer zelf doen in de buurt of als vrijwilliger in de zorg aan de slag.
Productenboek
De Amsterdamse organisatie is met een eigen incompany-trainingsprogramma begonnen, de ‘Combiwel Academie’, waardoor werkers zich de uitgangspunten van Welzijn Nieuwe Stijl eigen kunnen maken. ‘Dat moet ook, want het hele welzijnswerk moet anders’, zegt Hans Zuiver. ‘We moeten ons niet meer gedragen als de onderaannemer van de lokale overheid, maar als een ondernemer die de klant bedient. Het productenboek van het stadsdeel of de gemeente is niet langer heilig, maar de ontwikkeling van mensen staat centraal. Het gaat dus niet meer om het aantal spreekuren, bijeenkomsten en cursussen dat we draaien, maar om ontwikkeling en samenlevingsopbouw. De burger moet zelf actiever worden en welzijnswerk moet die actieve burgers alleen nog ondersteunen. Dat vergt een hele andere manier van kijken. De overheid heeft alleen nog een regierol tegenover de verschillende partners.‘
Geen winkel
Zuiver vindt dat de overheid zelf de ontwikkeling heeft afgeremd van vraaggestuurde professionals, die aansluiten op de eigen kracht en direct op problemen afgaan. ‘De overheid is doorgeschoten in de ontwikkeling van productfinanciering met productboeken en de berekening van een integrale kostprijs. Welzijnswerk is geen winkel maar een ontwikkelingsbedrijf. De overheid moet de faciliteiten bieden, bijvoorbeeld een buurthuis, en professionals ondersteunen burgers bij hun ontwikkeling. Samenlevingsopbouw en burgerinitiatieven komen alleen tot stand zonder doorgedraaide overheidsbemoeienis. Wat dat betreft bieden de filosofie van de Wet maatschappelijke ondersteuning, de kortingen op de AWBZ en de grote bezuinigingen die eraan komen ook kansen. Alles staat ter discussie en dat biedt het moment om met het welzijnswerk een hele andere kant op te gaan.’
Budget
De nadruk bij het sociale werk moet bij het activeren van mensen komen te liggen en uitgaan van de eigen kracht, vindt Zuiver. ‘De vraag hoe je die groep activeert, leidt ook tot een andere financiering. In plaats van acht uur opbouwwerk wordt het twee uur en de rest van het budget zou dan ook naar de bewonersgroep moeten gaan. De budgetten voor welzijn gaan sowieso omlaag als de overheid blijft bezuinigen.’
Groter beroep
Bezuinigingen op de AWBZ betekenen wel dat in de toekomst een groter beroep op welzijnswerk zal worden gedaan. ‘Als we zorgvragen binnen welzijn moeten oppakken, betekent dit dat we ze veel meer collectief en met vrijwilligers moeten oppikken. Dat is een hele andere manier van naar de zorg kijken. Als de extramurale zorg vanaf 1 januari verder wordt bezuinigd, komt er vanuit de zorg nog meer op het bordje van het welzijnswerk.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Volg Zorg+Welzijn op Twitter >>
Bron: Foto: Ram van Meel
Hans Zuiver schrijft “de overheid heeft de ontwikkeling zelf afgeremd” en hij wil geen “doorgedraaide overheidsbemoeienis”. Hij wil welzijnswerkers die de actieve burgers alleen nog ondersteunen.
Kortom, het is vooral de schuld van een ander dat het welzijnswerk onder druk staat en als oplossing wordt een bestaande werkwijze als nieuw gepresenteerd. Opportunisme. Ontwikkel vanuit eigen kracht een eigentijdse visie!
Dhr. Zuiver doet zijn naam geen eer aan.
Hij heeft het over ‘het’ welzijnswerk.
Dat is een verzamelnaam van heel duidelijk te onderscheiden beroepen.
De welzijnswerker moet breed inzetbaar zijn. Ik ben evenals Wim Peters ook opbouwwerker in Utrecht en al meer dan 30 jaar breed inzetbaar.
Ik val met name over de ongenuanceerde benadering van dhr. Zuiver als hij stelt … de actieve burger moet zelf veel meer doen of als vrijwilliger
in de zorg aan de slag.
Actieve burgers, zeker als ze vrijwilliger zijn maken echt wel zelf uit door wie en hoe ze zich laten sturen. Zeker niet door dhr. Zuiver. Een dergelijke benadering zorgt eerder voor minder vrijwilligers dan voor meer. Het woord vrijwillig spreekt toch eigenlijk boekdelen. Waar haalt men het toch de wensdroom vandaan dat er honderden of wellicht zelfs duizenden mensen staan te trappelen om nog meer ‘vrijwillige inzet’ te plegen?
Als iemand meehelpt bij een buurtfeest moet die dan meteen doorgestuurd worden om bij ouderen in het verzorgingstehuis koffie rond te brengen of om een x aantal ouderen te helpen douchen? Stel die iemand is meneer Zuiver. Is dhr. Zuiver daar dan zelf ook toe bereid?
En wat is hier nu zo vernieuwend aan? Als opbouwwerker/bewonersondersteuner in Utrecht heb ik nog nooit anders gewerkt dan vraaggericht en activerend. En ik kan me niet voorstellen dat ik daar uniek in ben.
En nu moet het welzijnswerk zichzelf vernieuwen en moet ik mezelf ‘sociaal makelaar’ gaan noemen. Bespottelijk! En heel het welzijnswerk holt er achter aan. En hoe komt deze schrijver erbij dat je dan ineens 2 uur i.p.v. 8 uur nodig zou hebben. Activeren is een zeer arbeidsintensief proces en een kwestie van lange adem. En heb je een groep geactiveerd, dan moet je naar de volgende want ‘de tent moet vol’.