Door Esther van Andel – Roeg ontwikkelde een
meetinstrument voor het in kaart brengen van bemoeizorg. Deze zorg bestaat pas
vijftien jaar in Nederland. Het gaat hierbij om intensieve zorg aan mensen met
complexe verslavings- en/of psychiatrische problemen die moeilijk bereikbaar
zijn voor de reguliere hulpverlening. (Foto: Diana Roeg)
OnduidelijkhedenManagers en hulpverleners van 167
bemoeizorgprogramma’s hebben een vragenlijst ingevuld. Hieruit blijkt dat het
bij de meeste programma’s ontbreekt aan een heldere beschrijving van het
‘zorgproduct’ dat geboden wordt. Onduidelijk is wat er wel en niet tot het
zorgpakket hoort en wat de eindtermen van het programma zijn (wanneer een
patiënt klaar is met bemoeizorg). Ook vaag is of een cliënt wordt doorverwezen
naar de reguliere zorg of voor langere tijd in de bemoeizorg wordt
begeleid.
DiversiteitVolgens Roeg bestaat er grote diversiteit
in bemoeizorgprogramma’s. ‘Dat is niet per definitie slecht. Het ene pakket
hoeft niet betere te werken dan het andere. Deze zorg is juist sterk in
ontwikkeling’, zegt Roeg. ‘De context waarin een zorgpakket draait is belangrijk
voor de invulling ervan.’
‘In bepaalde regio’s, bijvoorbeeld Rotterdam, zijn er veel soorten
zorgvoorzieningen. Dit heeft er toe geleid dat er Lokale Zorgnetwerken zijn
opgericht waarin gezamenlijk bemoeizorg wordt aangeboden. In een regio met een
kleinere dichtheid aan zorgvoorzieningen kan dit heel anders zijn. Ook het type
cliënt, wat heel anders is in de randstad dan in het platteland, is van invloed
op de invulling van het zorgpakket’, zegt Roeg.
Andere kenmerken wisselen per programma, waaronder de opleiding van
hulpverleners, de bepaling van de rol van drang (aandringen,
verleidingsstrategieën) en het streven naar klinische effecten zoals
medicijngebruik of de afname van drugsgebruik.
SamenwerkingDe bemoeizorgprogramma’s zijn meestal
samenwerkingsverbanden tussen de GGZ en de verslavingszorg. Daar vandaan worden
patiënten doorgaans na een tijdje doorgestuurd naar de reguliere zorg. De meeste
programma’s geven hoge prioriteit aan samenwerking en het opbouwen van relaties
met andere instanties zoals maatschappelijk werk, woningbouwcorporaties en
politie. Dit omdat de problemen vaak zo complex zijn en er dus meerdere
hulpverleningsinstanties mee gemoeid zijn.
Valkuil‘Op papier gaat die samenwerking goed’, zegt
Roeg. ‘Maar ik kan me voorstellen dat de organisatie op de werkvloer nogal wat
voeten in de aarde heeft en dat niet alles naadloos op elkaar aansluit. Denk
daarbij aan de logistiek en het maken van afspraken tussen instanties met een
heel andere cultuur en organisatie.’
ComplexiteitBemoeizorg is afkomstig uit de
Verenigde Staten. Waar die zorg in de VS regulier is, wordt hij in Nederland
alleen ingezet bij mensen die niet door de zorg bereikt worden. Daarbij gaat het
om mensen met complexe psychiatrische- of verslavingsproblemen. Meestal komen
zij in de bemoeizorg terecht na een melding van overlast of een zorgvraag van
derden.
ProefschriftRoeg verdedigt haar proefschrift op 3
oktober aan de Universiteit van Tilburg. Het meetinstrument is niet alleen
bruikbaar voor onderzoek, maar ook voor de evaluatie en eventuele verbetering
van individuele bemoeizorgprogramma’s.
Lees ook:
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/archief/id20107-51981/bemoeizorg-onderzoek_toont_nadelen_dwangopnames_aan_zorgmijders_zijn_met_tact_vrijwillig_te_behandelen.html”
target=_blank name=bemoeizorg>Bemoeizorg-onderzoek toont nadelen dwangopnames
aan: ‘Zorgmijders zijn met tact vrijwillig te behandelen’ (Zorg +
Welzijn Magazine, 16 oktober 2002),
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/archief/id20107-51761/assertive_community_training_bemoeizorg_op_amerikaanse_leest.html”
target=_blank name=bemoeizorg>Assertive Community Training: Bemoeizorg op
Amerikaanse leest (Zorg + Welzijn Magazine, 12 oktober 2005)
Lees ook de
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>gratis
Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>hier
aanmelden.
href=”http://vedm.net/click2?l=BGImb&m=7VL1&s=7Yva7b” target=_blank
name=nieusbrief>Door hier te klikken leest u de laatste editie.
Wilt u reageren? Klik dan hier
href=”mailto:zorgenwelzijn@reedbusiness.nl”>zorgenwelzijn@reedbusiness.nl