Of het nu om maatschappelijk werkers, reclasseringsmedewerkers, politiepersoneel, medewerkers van het UWV, van de rechtbank, Bureau,  Jeugdzorg, of andere medewerkers in de zorg- en welzijnssector gaat, met regelmaat krabben ze zich achter de oren en vragen zich af: ‘Waar komt dat gedrag vandaan?’

Handvatten
De afgelopen jaren is er veel onderzoek gepubliceerd en kennis opgedaan op het gebied van de kinder- en jeugdpsychiatrie. Deze kennis zou op veel grotere schaal gedeeld moeten worden met mensen in de zorg- en welzijnssector. Daarbij is het niet de bedoeling dat Jan en alleman zich bezig gaat houden met psychologie en diagnostiek. Waar het om gaat is, dat mensen op de werkvloer handvatten aangereikt krijgen in het omgaan met kinderen en jongeren met soms erg onbegrijpelijk en onvoorspelbaar gedrag.

Iedereen ADHD
Op grond van gedegen informatie en kennis gedrag beoordelen, in plaats van te werken met niet gefundeerde aannames, zoals: ‘tegenwoordig heeft iedereen ADHD!’ ADHD is een chronische ernstige belemmering die voorkomt bij 3 tot 5 procent van de bevolking. Veel leerlingen met ADHD maken hun schoolopleiding niet af en lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van gedragsstoornissen op latere leeftijd. Vroegtijdige onderkenning en een deskundige aanpak kan veel leed bij kind en ouders voorkomen.

Autistisch
Ongeveer 1 procent van de bevolking heeft een stoornis in het autistisch spectrum. De helft daarvan heeft een zeer lage intelligentie. De andere helft houdt zich matig tot redelijk staande op school en in de maatschappij, maar heeft vaak coaching nodig. Het is belangrijk dat de ‘veldwerkers’ de sterke en zwakke kanten van deze groep goed in beeld heeft.

Angst en depressie komt bij ongeveer 6 procent van de kinderen en jeugdigen voor. Dat zijn meestal niet degenen die veel aandacht vragen. Het zijn de onzichtbaren en de vermijders. Daar moet naar gekeken worden om ze in het vizier te krijgen en te houden. Met welke maatregelen doe je recht aan de ontwikkeling van deze kinderen en jeugdigen?

Soms zijn ouders niet instaat hun kinderen adequaat op te voeden vanwege hun eigen problematiek. Een gevolg daarvan kan zijn dat kinderen een hechtingsstoornis ontwikkelen. Het werken met deze kinderen en jeugdigen vergt veel van de professionaliteit van de veldwerkers.

Must
Samenwerking van zorg en welzijn met het onderwijs is van groot belang bij het begeleiden van kinderen en jeugdigen met risico’s. Kennis van de psychopathologie is daarbij een ‘must’ en kan een middel zijn om kinderen en jongeren tijdig en professioneel op de juiste route te krijgen.

Willem de Jong, expertise & productontwikkelaar, voorlichter en auteur van ‘Angst en Depressie’ en aanverwante problematiek.

Bron: Foto: ANP/Marcel Antonisse