De gemiddelde burger zou op bovenstaande wijze nog als kind van de rekening kunnen worden gezien. Dat geldt echter niet in de zorg. In de zorg zien we een nieuw evenwicht van rechten en plichten ontstaan. Het recht van de patiënt komt meer centraal te staan. Er wordt meer vanuit de patiënt en minder vanuit de instelling gedacht. Dat gaat nu nog gepaard met veel retoriek: veel mooie woorden over het belang van de patiënt, maar nog weinig concrete acties. Wachtlijsten en economische situatie zorgen ook hier voor druk op de ketel. Instellingen worden straks meer en meer afgerekend op hoe ze aan de vraag van de patiënt voldoen. Geïndiceerde patiënten zullen hun recht op zorg ten gelde kunnen maken. Hij of zij wordt medeverantwoordelijk voor zijn eigen zorg. Dit is geen plicht, maar een recht. Er kan niet meer over, maar alleen met de patiënt worden beslist.
De toekomst levert voor de ene burger misschien meer rechten en voor de andere meer plichten op. De ene burger zal zijn rechten als ‘plicht’ ervaren en de ander zijn plichten als rechten. De discussie over rechten en plichten kunnen we daarom beter voeren in termen van: wat is voor jou belangrijk en wat heb je daar voor over? Het gaat om het basisrecht om als burger en als patiënt gehoord en begrepen te worden.
Cisca Joldersma,CDA Tweede Kamerlid