1. Doorbraak in financiering transformatieplannen sociaal domein
Er komen meer mogelijkheden om transformatieplannen binnen het sociaal domein te financieren. Ook kosten zoals voor het in dienst nemen van extra sociaal werkers mogen straks betaald worden uit transformatiemiddelen. Dat schrijft branchevereniging Sociaal Werk Nederland op haar website.
Hiervoor mochten alleen transitiekosten uit transformatiemiddelen worden betaald. Structurele kosten moesten gemeenten uit andere potjes halen. Maar daardoor kunnen gemeenten lang niet alle transformatieplannen betalen. Terwijl die er (mogelijk) wel voor kunnen zorgen dat mensen sneller de juiste begeleiding en ondersteuning krijgen.
Sociaal Werk Nederland overlegde met die moeilijkheid op 30 september met het ministerie van VWS, in het kader van het Integraal Zorgakkoord (IZA). Besloten is dat tot 2027 een uitzondering wordt gemaakt en structurele kosten dus ook uit transformatiemiddelen mogen worden betaald.
‘Als Sociaal Werk Nederland zien we dit als een belangrijke stap op weg naar een structurele oplossing om middelen vanuit de Zvw en Wet langdurige zorg (Wlz) te kunnen aanwenden in het sociaal domein. Zodat er meer financiële ruimte ontstaat om duurzaam te bouwen aan een sterke sociale basis en laagdrempelige ondersteuning in alle wijken en buurten’, schrijft de branchevereniging.
Voorbeelden van transformatieplannen die hiermee geholpen zijn volgens Sociaal Werk Nederland: ⤵️
GEM – ecosysteem mentale gezondheid
Lees meer over dit nieuws bij Sociaal Werk Nederland
2. Nieuw hulpmiddel: Veerkracht-praatplaat voor jongeren
Hoe veerkrachtiger je functioneert, hoe beter je om kunt gaan met tegenslagen en hoe beter je jezelf kunt ontwikkelen. Wat voor jongeren bijdraagt aan veerkracht is heel persoonlijk. En: voor jongeren is het niet altijd even makkelijk om aan te geven wat ze nodig hebben en wat ze zelf al in hun mars hebben. Een nieuwe online Veerkracht-praatplaat van Augeo helpt precies dat te bespreken.
Deze gratis Veerkracht-praatplaat is een hulpmiddel voor alle professionals die met jongeren (16-27 jaar) werken om met hen te praten over hun uitdagingen en de hulpbronnen die zij hebben om hiermee om te gaan. De praatplaat is opgebouwd uit drie onderdelen: uitdagingen op verschillende leefgebieden, het steunsysteem van de jongere en als derde hoe verder na het gesprek.
De interactieve praatplaat is eenvoudig in gebruik en online te vinden via: https://www.augeo.nl/praatplaat
3. Veel jongeren vinden leven niet makkelijk
Stress, onzekerheid en alles perfect willen doen: veel jongeren hebben er last van. Het Opiniepanel deed onderzoek onder 1500 jongeren, samen met 3Vraagt en Stichting Mind. Een overgrote meerderheid van de bevraagde jongeren geeft aan het leven niet makkelijk vinden. Daarbij zoeken veel jongeren een diagnose op social media. Joyce Boverhuis van het Opiniepanel vertelt erover in een item van EenVandaag.
Hedda van ‘t Land, directeur van Mentaal Beter Jong, herkent de trend dat jongeren onzeker zijn. ‘Jongeren zijn tegenwoordig sneller afgeleid en hebben meer moeite zich te focussen op één onderwerp. Dat hebben jongeren zelf ook in de gaten. Ze gaan daarom online op zoek en krijgen op TikTok – via zelfdiagnose – binnen de kortste keren een label aangereikt (‘Ik heb ADHD!’). Ook krijgen ze daar informatie hoe ze via de huisarts met een verwijsbrief naar de ggz kunnen gaan, inclusief advies hoe ze klachten die bij ADHD horen het beste kunnen formuleren. En dat merken wij weer in onze behandelpraktijk.’ Lees het opinie-artikel dat Hedda schreef voor Zorg+Welzijn: ‘Jongeren grijpen massaal naar pillen en wij zijn hen hulp verschuldigd’
4. Opvang uitgeprocedeerde asielzoekers in Den Haag
De gemeente Den Haag gaat opvang organiseren voor uitgeprocedeerde asielzoekers, meldt de NOS. De timing van het besluit is opvallend, want het kabinet heeft net aangekondigd deze zogenaamde bed-bad-brood-regeling niet meer te gaan financieren. De gemeente den Haag had zo’n regeling nog niet, maar wil dus juist nu zo’n opvang gaan opzetten.
De bed-bad-brood-regeling biedt basale voorzieningen aan asielzoekers die terug moeten naar hun thuisland. Judith Klokkenburg (ChristenUnie/SGP) diende een motie in om de mogelijkheden voor lokale opvang te onderzoeken, die door de gemeenteraad werd aangenomen.
Vanaf 1 januari 2025 zal de rijksoverheid de opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers niet meer subsidiëren. Minister Faber van Asiel en Migratie wil de nadruk leggen op terugkeer in plaats van gesubsidieerde opvang. Gemeenten die nu de bed-bad-brood-regeling aanbieden, zoals Amsterdam, Eindhoven, Groningen, Utrecht en Rotterdam, moeten kiezen of ze zelf de kosten dragen of de opvang sluiten. Rotterdam heeft al besloten te stoppen, maar andere gemeenten, zoals Groningen, willen de opvang voortzetten om dakloosheid te voorkomen.
5. Week van de Palliatieve Zorg
12 tot 19 oktober 2024 is het de Week van de Palliatieve Zorg. Palliaweb organiseert voor de tweede keer de Meting Welbevinden. Mensen in de palliatieve fase worden bevraagd over hun mate van (on)welbevinden. Patiënten kunnen meedoen door anoniem een online of papieren vragenlijst in te vullen. Palliaweb gebruikt bij de meting het gesprekshulpmiddel Utrecht Symptoom Dagboek-4 dimensioneel (USD-4D). Het invullen kost patiënten ongeveer 7 minuten.
Palliaweb over het belang van de meting: ‘Voor het verbeteren van palliatieve zorg is het belangrijk dat patiënten en hun naasten, als ook professionele en vrijwillige zorgverleners ervaren hoe waardevol het is om te praten over (on)welbevinden op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel gebied. Zorgverleners maken tijdens de Meting Welbevinden kennis met het USD-4D als gesprekshulpmiddel, terwijl patiënten en naasten ervaren dat het bespreekbaar maken van klachten en zorgen op deze verschillende dimensies een normaal onderdeel van de zorg kan zijn. Daarnaast zorgt de Meting Welbevinden voor meer kennis over het (on)welbevinden van mensen in de palliatieve fase. Door regelmatig te meten kunnen we meer leren over hoe het met patiënten in de palliatieve fase gaat. De geanonimiseerde data wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek ter verbetering van de palliatieve zorg.’
Krijg je in jouw werk ook te maken met mensen die palliatieve zorg ondergaan? Hier vind je de meting Welbevinden Palliatieve Zorg.
6. Kijktip: Verloren Jongeren
In de EO-docuserie Verloren jongeren volgen Sahar Meradji en Floor van den Kemp vier verdwaalde en ontheemde jongeren. In hun tienerjaren vielen zij onder de jeugdzorg, maar na hun achttiende verjaardag wordt van hen verwacht dat ze op eigen benen kunnen staan.
Redacteur Mandy Huisson, ook maatschappelijk werker, bekeek voor Zorg+Welzijn de eerste aflevering van Verloren jongeren en was onder de indruk van de verhalen. ‘Het doet pijn om te zien hoe deze jongeren door het systeem worden tegengewerkt. Na een vaak traumatische jeugd waarin deze jongeren soms aan hun lot worden overgelaten, staan zij er opnieuw alleen voor. Als maatschappelijk werkers zijn we onderdeel van dit systeem. En hoe hard je je als professional ook inzet om zo goed mogelijke hulp te verlenen, je loopt tegen muren op.’
7. Opvallende cijfers dakloze vrouwen en kinderen op Wereld Dakloze Mensen dag
Op donderdag 10 oktober was het Wereld Dakloze Mensen dag. Een dag eerder werden de resultaten bekend van de 2e ETHOS-telling, waarbij in de deelnemende gemeenten het aantal dak- en thuisloze mensen wordt geteld. 55 gemeenten deden dit jaar mee, in de regio’s Breda, Hart van Brabant, Holland Rijnland, Westelijke Mijnstreek, Gelderland-Zuid en West-Friesland. In totaal werden in deze gemeenten 6063 dak- en thuisloze mensen geteld.
De ETHOS-telling is een initiatief van de Hogeschool Utrecht en het Kansfonds en begon in 2023. Dit omdat de schatting van het CBS volgens veel experts onvolledig is. In de CBS-cijfers over dak- en thuisloze mensen zijn minderjarigen bijvoorbeeld niet meegerekend. Aan de tweede ETHOS-telling deden 377 telorganisaties mee. Onder andere gemeentelijke diensten, maatschappelijke opvangorganisaties, huisartsen, woningcorporaties, maatschappelijk werk en vrijwilligersinitiatieven brachten dak- en thuisloze mensen in kaart.
Een opvallend resultaat uit de recentste ETHOS-telling is dat van de getelde volwassenen een derde vrouw is. Zij verblijven vaak met hun kind(eren) bij familie of vrienden, in een tijdelijke opvang of in een vakantiewoning of stacaravan. Een derde van deze vrouwen leeft met een of meerdere kinderen.
Wat de ETHOS telling ook duidelijk maakt is dat er veel meer vormen van dakloosheid zijn dan op straat slapen, benadrukken de initiatiefnemers. ‘De meeste dak- en thuislozen verblijven juist (tijdelijk) bij familie, vrienden of kennissen. Of zij leven op plekken die niet of minder geschikt zijn om te wonen, zoals een auto of camping. Van de mensen die wel in het openbaar verblijven, is het overgrote gedeelte arbeidsmigrant. Een van de redenen dat juist deze groep oververtegenwoordigd is in de cijfers, is dat hun huisvesting vaak gekoppeld is aan hun werk. Als zij dan hun werk verliezen – wat een risico is omdat de arbeidscontracten vaak onzeker en seizoensafhankelijk zijn – dan raken zij vaak ook hun huisvesting kwijt. Het Kansfonds en de Hogeschool Utrecht deden naast de ETHOS telling ook aanvullend onderzoek naar deze groep.’
In 2005 noemde de VN-rapporteur voor het recht op huisvesting dakloosheid ‘het ernstigste en meest zichtbare symptoom van gebrek aan respect voor het recht op huisvesting’. En in 2024 na het landenbezoek aan Nederland stelde de VN-rapporteur dat dit recht sterker in nationale wetgeving moet worden verankerd.
De resultaten van de ETHOS-telling van dak- en thuisloze mensen lees je hier
De 22-jarige Fil van der Riet werkt in de daklozenopvang in hartje De Pijp in Amsterdam. Journalist Jessica Maas en fotograaf Bas Losekoot liepen met Fiel mee in inloophuis Makom van De Regenboog Groep. Lees Betere hulp voor daklozen: ‘Ik ben uit het afvoerputje gehaald’
8. Inburgering asielzoekers start meestal pas na huisvesting
Voor veel inburgeringsplichtige asielzoekers in opvanglocaties is het lastig om met hun inburgering te beginnen. Dit komt doordat de afstand naar de gemeente waar ze naartoe zijn gekoppeld vaak meer dan 25 kilometer bedraagt. Deze afstand maakt het moeilijk om de inburgeringsprocedure al vanuit de opvang op te starten.
Divosa brengt dit nieuws op basis van een analyse van de Statistiek Wet Inburgering. Deze rapportage over inburgeringsplichtigen publiceerde het CBS eind september.
Gemeenten kiezen er vanwege de afstand vaak voor om te wachten tot iemand in de gemeente zelf woont voordat ze starten met de inburgering. Pas dan vindt de brede intake plaats, waarbij de gemeente en de inburgeraar elkaar leren kennen en gezamenlijk het Persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP) opstellen.
Uit de cijfers blijkt dat na zes maanden 42% van de statushouders dit proces heeft afgerond, terwijl dit percentage bij gezinsmigranten aanzienlijk hoger is, namelijk 69%. Dit verschil is te verklaren doordat gezinsmigranten bij aankomst in Nederland meteen bij hun familie gaan wonen. Hierdoor kunnen zij sneller starten met de brede intake en het PIP. Asielmigranten daarentegen wonen meestal langer in opvanglocaties voordat zij een woning krijgen, schrijft Divosa.
Na anderhalf jaar, wanneer de meeste asielmigranten gehuisvest zijn, is het verschil tussen beide groepen grotendeels verdwenen. Op dat moment heeft bijna 90% van zowel asiel- als gezinsmigranten de brede intake afgerond en een PIP vastgesteld.
