Cliënten met een licht verstandelijke beperking kunnen zich vaak heel goed presenteren en zijn verbaal sterk wanneer zij aankloppen bij professionele hulpverlening. De beperking wordt daardoor niet altijd gezien, stellen gedragsdeskundigen. Als de cliënt daardoor te hoog wordt ingeschat, kan hij overvraagd worden en dat zorgt voor een opstapeling van problemen.

Ondersteuning bij licht verstandelijke beperking
Het is dus belangrijk dat het niveau van een cliënt goed wordt ingeschat, zegt de specialistenpool van MEE Zuid-Holland. Het is een team van gedragsdeskundigen dat een whitepaper heeft geschreven over het herkennen en omgaan met LVB-ers. Pas bij een goede inschatting komen adviezen en ondersteuning beter aan. ‘Kennis van het emotioneel en sociaal functioneren van mensen met een LVB is daarom belangrijk voor alle professionals in het sociaal domein.’

Niet iedere cliënt met een LVB is hetzelfde, maar er is volgens de MEE-gedragsdeskundigen wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken waar professionals op kunnen letten:

Mensen met een LVB hebben moeite met het verbaal uiten van hun emoties.
Zij kunnen moeilijk inschatten waarom ze iets voelen en waar hun gevoel vandaan komt. Ook hebben ze vaak op latere leeftijd pas geleerd welke woorden bij welke gevoelens passen.

Mensen met een LVB kunnen minder goed emoties definiëren en minder goed reflecteren
Om goed te kunnen inschatten wat je precies voelt en waarom moet je op abstract niveau na kunnen denken. Mensen met een LVB kunnen niet goed abstract denken en generaliseren, ze zijn meer concrete denkers.

Mensen met een LVB laten impulsief gedrag zien
Vooral jongeren met een LVB hebben weinig controle over hun emoties. Omdat ze weinig zelfcontrole hebben en hun behoeftes niet kunnen uitstellen, zullen zij gevoelens meteen omzetten in daden. Bij spanning en stress is dat vaak agressief gedrag.

Mensen met een LVB hebben een beperkt zelfvertrouwen en laag zelfbeeld
Ze hebben beperkte sociale vaardigheden en zijn niet goed in het onderhouden van vriendschappen, terwijl die wens om vrienden te hebben er wel is.

Mensen met een LVB zijn kwetsbaarder voor misbruik of delinquent gedrag
Door het lage zelfvertrouwen zullen zij minder snel vertrouwen op hun eigen mening en zijn ze kwetsbaarder voor groepsdruk en misbruik.

Mensen met een LVB kunnen zich moeilijk inleven in een ander
Ze kunnen anderen moeilijk lezen, niet goed begrijpen wat iemand bedoelt en zich ook minder goed verplaatsen in een ander.

Mensen met een LVB hebben een lage gewetensontwikkeling
Als je niet goed aanvoelt wanneer anderen last van je kunnen hebben, heb je niet goed door dat je eigen gedrag niet handig is of dat je bepaalde dingen beter niet kunt doen.

Mensen met een LVB hebben moeite met seksualiteit
Om goed in te schatten waar de grenzen van een ander liggen en wat de ander voelt en wil, is abstract denkwerk nodig. Mensen met een LVB slaan hierin de plank vaak mis.

Mensen met een LVB schatten zichzelf hoger in dan ze in werkelijk kunnen of aankunnen
Zij hebben weinig inzicht in hun eigen vaardigheden en beperkingen.

Sterke kanten licht verstandelijke beperking
Mensen met een licht verstandelijke beperking hebben niet alleen beperkingen, waarschuwt de specialistenpool van MEE. LVB-ers zijn ook vriendelijk, behulpzaam, eerlijk en direct. Ze kunnen zich goed richten op één taak en zijn bereid hard te werken. Het is belangrijk om in de ondersteuning je te richten op de sterke kanten van de LVB-er.