De maatschappelijke diensttijd moet jongeren motiveren zich in te zetten voor de maatschappij, terwijl ze zichzelf beter leren kennen. In september begonnen de eerste proeftuinen van het Actieprogramma Maatschappelijke Diensttijd. In Zwolle zochten de coaches van de proeftuin ‘Impacter’ jongeren op wijkfestivals en in snackbars. Ze vonden tien jongeren door te vragen: ‘Wat heb je altijd al willen doen? Ik kan je helpen dat waarheid te laten worden.’

‘Maatschappij is gebaat bij trotse jongeren’

Een van die toekomstdromen: dj worden met behulp van Tiësto als mijn mentor. Hoe draagt dat bij aan de maatschappij? Bart Demmers, jongerenwerker bij Travers en projectleider van Impacter: ‘Bij zo’n droom gaan we opzoek naar een bekende dj die zich ook maatschappelijk inzet. Maar persoonlijk denk ik dat de maatschappij gebaat is bij jongeren met een goed zelfbeeld, die trots zijn op zichzelf. Dat zijn en worden mensen aan wie je iets kunt vragen en die midden in de maatschappij staan.’

Doelgroep: alle jongeren

Jongerenwerkers richten zich al decennia op jongeren uit een achterstandssituatie. Met de maatschappelijke diensttijd is hun werkveld breder. Rietkerken zette de proeftuin oorspronkelijk in op vroegtijdige schoolverlaters en werkt voor Time 4 Your Future samen met Human Security Collective, ROC Mondriaan. Maar deze doelgroep hebben ze al snel losgelaten. Rietkerken: ‘Alle jongeren, met welke achtergrond, etniciteit of opleiding dan ook, zijn welkom. We willen de verschillen tussen groepen verkleinen door ze met elkaar te mengen. Wij denken dat het heel goed en inspirerend werkt. Je weet nooit wie de kartrekker of inspirator van de groep wordt. Het kan zomaar een vijftienjarige zijn die een groepje met achttienjarigen trekt bij het ondersteunen van activiteiten in een verzorgingstehuis voor ouderen.’

Identiteitsvorming

‘Het aantal depressieve studenten op hogeschool Windesheim is heel hoog. Opleidingsniveau of hoeveel je ouders verdienen zegt nog niets over het zelfbeeld en de eigenwaarde van een jongere’, weet Demmers. ‘De belangrijkste opgaven van een adolescent is de identiteitsvorming: wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik en welk gedrag hoort daarbij.’ De maatschappelijke diensttijd is een boost voor deze identiteitsvorming.

Toekomstdromen

De proeftuinen gaan om het experiment; wat gebeurt er als je aan alle jongeren vraagt hun dromen na te jagen. Demmers: ‘De jongeren komen vanuit achterstandssituaties, via het vmbo en via een studentenvereniging, uit het rapcollectief en met een sportachtergrond. De toekomstdromen zijn al even divers: het organiseren van een festival, een bekende dj als mentor en ook een paar jongeren die nog niet weten wat ze willen.’