Door Alexandra Sweers – ‘Zo af en toe wordt er in opleidingen aandacht besteed aan hoe bijvoorbeeld huisartsen hiermee kunnen omgaan. Maar het is nog niet structureel. In het comptetentiegerichte beroepsonderwijs moeten huiselijk en seksueel geweld dan ook in het curriculum worden opgenomen,’ zo stelt Wendela Wentzel van MOVISIE.

Sleutelfiguren
Het kennisinstituut organiseert daarom samen met het ministerie van OCW, MOVISIE en het NJI de conferentie ‘Leren signaleren’ voor sleutelfiguren in het zorgonderwijs (WO, HBO, MBO, bij- en nascholing). Tijdens deze conferentie wordt ingegaan op deze problematiek, waar ook kindermishandeling, eergerelateerd geweld, vrouwenbesnijdenis en anti-homogeweld onder vallen.

Bespreekbaar
Volgens Wentzel is het ten eerste van belang om deze problemen te kunnen signaleren en vervolgens bespreekbaar te maken. ‘Dat signaleren is een kunst op zich. Studenten leren dat de patiënt zelf over zijn of haar problemen moet beginnen, terwijl je bij huiselijk geweld en andere vormen van geweld er juist direct naar moet vragen als professional.’

Rollenspel
Veel afgestudeerden geven aan dat ze juist die oefening in het bespreekbaar maken, hebben gemist tijdens hun opleiding. Volgens Wentzel kan er veel aan gedaan worden door middel van rollenspelen. ‘Daar moet het onderwijs in investeren. Hiervoor zijn inmiddels veel methodieken ontwikkeld. Uiteraard is het goed als de bij- en nascholing hier ook bij wordt betrokken’, aldus Wentzel.

Loyaliteitsgevoel
Als huiselijk en seksueel geweld ter sprake komt, winden professionals er nog steeds doekjes om, vindt Wentzel. ‘Het onderwerp is beladen met taboes en veel zorgverleners hebben ook een afkeer van het onderwerp en vinden het zelf ook moeilijk om er over te beginnen.’ Veel huisartsen hebben bijvoorbeeld last van een dubbele pet, geeft ze aan. ‘Zij kennen vaak het gezin al heel lang en krijgen daardoor een soort loyaliteitsgevoel richting de pleger. Daardoor is het lastiger de problemen vast te stellen.’

Steunpunten
Vervolgens is het ook van belang dat de zorgverlener de slachtoffers adequaat weet door te verwijzen. Er bestaan steunpunten voor huiselijk en seksueel geweld met veel kennis in huis, geeft Wentzel aan. Maar professionals weten die vaak nog niet te vinden.

Bevalling
Een beroepsgroep die al wel goed getraind is in deze problematiek is die van de verloskundigen. Wentzel: ‘Zij vragen al jaren aan zwangere vrouwen of zij een geschiedenis hebben met seksueel misbruik. Dit kan namelijk problemen opleveren bij de bevalling. Ze besteden ook steeds meer aandacht aan huiselijk geweld.’ Deze beroepsgroep wordt dan ook uitgelicht als good practice tijdens de conferentie.