Bij infusieapparatuur bijvoorbeeld wordt vaak gedacht dat elke verpleegkundige er veilig mee kan werken. Uit onderzoek van de IGZ en meldingen die zijn binnengekomen, blijkt dat niet het geval. Een kleine reken- of instellingsfout kan leiden tot een onder- of overdosering waardoor ernstige schade voor de patiënten kan ontstaan. Ook simpele technologieën als tilliften en Zweedse banden kunnen bij onbekwaam gebruik of slecht onderhoud grote risico’s opleveren.

Gebrekkig
In het rapport Staat van de Gezondheidszorg ‘Risico’s van medische technologie onderschat’ staat dat gebruikers geavanceerde hulpmiddelen mogen toepassen zonder dat ze hiervoor goed zijn opgeleid of een bekwaamheidstoets hoeven af te leggen. Ook gebrekkig onderhoud leidt tot incidenten met ernstige afloop.

Veilig
Gerrit van der Wal, Inspecteur-generaal voor de Gezondheidzorg: ‘De gezondheidszorg wordt beter door de toepassing van nieuwe medische technologie, maar is daar steeds afhankelijker van. De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. De kansen en risico’s zijn nog niet met elkaar in balans. Dat manifesteert zich vooral in de zorg, waar de risico’s op schade voor patiënten groot zijn. De gezondheidszorg moet zich bewust zijn van de risico’s en moet daarop inspelen. Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat alle nieuwe technologieën in de zorg op een veilige manier worden toegepast.’

Bekwaam
De IGZ adviseert de minister van Volksgezondheid nieuwe opleidingseisen te stellen aan het gebruik van nieuwe technologie. Een wettelijk vereiste BIG-registratie alleen acht de IGZ niet meer voldoende om nieuwe risicovolle technische apparaten en hulpmiddelen te mogen gebruiken. Volgens de IGZ is de Raad van Bestuur van een instelling er voor verantwoordelijk dat risicovolle medische technologie wordt toegepast door aantoonbaar bekwame zorgverleners. En moet systematisch controleren of medewerkers deskundig zijn en of ze trainingen met goed gevolg hebben afgelegd.

Scholing

De beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN) adviseert in reactie op het onderzoek: ‘Als je niet bekwaam bent voor het werk dat je moet doen, doe het dan niet. Neem dan je eigen verantwoordelijkheid en vraag om scholing.’ De organisatie vindt dat werkgevers in de zorg meer tijd en geld moeten investeren in de deskundigheid van hun verpleegkundigen en verzorgenden. Ook de beroepsgroep zelf heeft een belangrijke rol om bij te blijven in de steeds veranderende zorg. Door elkaar aan te spreken op (on)veilig gedrag, door (bijna) fouten te melden en zich continu bij te scholen, aldus V&VN.