‘Ik ga gewoon bij mensen thuis langs. Ik lees van tevoren geen dossier, daar lees ik vooral terug wat anderen van deze persoon of familie vinden. Nee, ik bel gewoon blanco aan’, legt Rakhorst zijn werkwijze uit. ‘Wat ik vind, denk of voel is namelijk totaal niet relevant voor de cliënt.’
Gek geworden
In 2006 begon Rakhorst met zijn bureau Consent en sindsdien wordt hij als troubleshooter of vertrouwenspersoon ingehuurd door gemeenten. Voor de gemeenten Huizen, Blaricum, Eemnes en Laren is hij werkzaam in het interventieteam, opgericht om mensen in zeer complexe situaties te helpen. ‘Er is altijd van alles aan de hand. Pas nog waren we bij een Afghaanse meneer, er zaten wel zestien hulpverleners omheen. Zestien?! Zijn we helemaal gek geworden met z’n allen, vraag ik dan in het multidisciplinair overleg.’
Bang
Er zijn een paar heldere afspraken die hij met gemeenten maakt: Hij laat zich niet in een tijdspad duwen en kleurt graag buiten de lijntjes. ‘Ik neem de tijd die nodig is om mensen in beweging te krijgen. Als jij al twintig jaar in elkaar wordt geslagen en je bent doodsbang, ga je mij dan zomaar vertrouwen? Dat dacht ik niet. Ik vergelijk het even met een kat die bang is. Die gaat onder de bank zitten en als je je hand uitsteekt, wordt hij nog banger of hij wordt agressief. Nee, ik zet gewoon een bordje melk neer en wacht. En zo gaat het bij mijn cliënten ook.’ Rakhorst wacht en kletst over allerlei andere onderwerpen. ‘Als het maar niet over de inhoud gaat.’
Altijd bereikbaar
Rakshorst is ook 24 uur per dag bereikbaar. ‘Een slachtoffer van een loverboy moet weten dat ze me dag en nacht kan bereiken. Zeker als haar pooier voor de deur staat. En dat geldt ook voor alle andere mensen die ik begeleid. Dat gevoel van vertrouwen is zo belangrijk. Cliënten bellen bijna nooit, het idee dat ze kunnen bellen is vaak al genoeg.’
Oprecht
Zijn aanpak vergt geduld. ‘Soms ga ik wel vier keer bij mensen langs zonder het over de inhoud te hebben. Heel langzaam komen mensen dan in beweging. Maar het is geen kunstje. Deze mensen zijn niet gek, als je niet oprecht bent, prikken ze daar meteen door heen.’
Ervaringsdeskundig
Het helpt dat Rakhorst zelf ook een flinke rugzak met zich meedraagt. Opgegroeid in een onveilige omgeving weet hij heel goed wat angst met een mens kan doen en hoe belangrijk vertrouwen voor het herstel is. Hij weet wat vallen en opstaan betekent. ‘Ik heb eigenlijk een hekel aan het woord ervaringsdeskundige. Het is niet zo van: het is mij gelukt, jij kan het ook. Dat is onzin, elk leven is anders. Maar je moet de cirkel zelf wel rond hebben om dit werk te kunnen doen. Mensen voelen vaak dat ik hen begrijp, ik weet waar ze het over hebben en dát werkt. Ik ben geen ervaringsdeskundige maar een deskundige met ervaring.’
Te ingewikkeld
Zijn onorthodoxe aanpak werkt. Movisie, het landelijk kennisinstituut voor sociale vraagstukken, waar Rakhorst een van de associate members is, doet inmiddels samen met Universiteit Utrecht onderzoek naar zijn werkwijze. ’Tachtig procent van de 895 cliënten die ik heb mogen begeleiden, heb ik in beweging kunnen krijgen. Eigenlijk gaat het gewoon om investeren in contact. In vertrouwen. Heel simpel, maar we hebben het in Nederland zo ingewikkeld gemaakt. Ik probeer me daar zo weinig mogelijk van aan te trekken.’
Voorbij de schaamte
De schaamte bij de mensen die hij begeleidt, is vaak enorm. ‘Ze schamen zich omdat ze zo diep in de schulden zitten, omdat ze de hoer hebben gespeeld, omdat ze het alleen niet redden. Daar moet je voorbij zien te komen.’