Door Marjolijn Onvlee – Zondagochtend, Amsterdam Zuidoost. Het is de vierde

en tevens laatste zondag dat de jongeren bij elkaar komen voor het

tijdschriftenproject. Pim van Gestel, jaarcoördinator derdejaars van de

Weekendschool, stapt één van de collegezalen van het Amsterdams Medisch Centrum

binnen.

‘Een belangrijke dag, vandaag moet het tijdschrift af.’ De drie voorgaande

zondagen hebben de kinderen instructies gehad van onder meer gastdocent Marko

van Hoogdalem over hoe je een tijdschrift maakt. En vandaag worden de meeste

interviews en reportages verwerkt en wordt het tijdschrift opgemaakt.

Op de Weekendschool krijgen gemotiveerde jongeren, tussen de tien en

veertien jaar, drie jaar lang, iedere zondag, les in onder meer recht,

filosofie, geneeskunde of journalistiek. Daarnaast volgen zij trainingen zoals

presenteren, informatie zoeken, colleges volgen of zelf gastcolleges geven over

een onderwerp waar zij uit zichzelf nieuwsgierig naar

zijn. AchterstandNa een korte instructie gaan

de jongeren in groepjes uiteen. De meesten nestelen zich achter de computer in

het computerlokaal, één groepje moet nog op pad voor een interview met een

nagelstyliste. ‘Het thema van het tijdschrift is “je buurt”,’ licht Van

Hoogdalem, bladenmaker van beroep, toe.

‘Met dit exemplaar gaan we straks naar andere weekendscholen in het land om

die ook te stimuleren tot het maken van een tijdschrift over hun buurt. Zo leren

de kinderen elkaars buurten kennen. Het tijdschrift waar de jongeren in Zuidoost

over schrijven gaat over Ajax, straatvoetbal, maar ook daklozen.’

Met name dit laatste onderwerp heeft Van Hoogdalem verbaasd. ‘Waren de

onderwerpen in het tijdschrift twee jaar geleden nog veel hipper en

trendgevoeliger, in dit tijdschrift zijn de onderwerpen veel serieuzer.’

Van Hoogdalem kwam drie jaar geleden via een kennis in contact met de

weekendschool. Vooral het idee om kinderen uit achterstandswijken in aanraking

te brengen met beroepen waar zij in het dagelijks leven niet zo snel mee in

contact komen, sprak hem aan.

‘Jongeren worden steeds jonger gedwongen op

school te kiezen welke richting zij later uit willen. Ouders, oudere broers en

zussen zijn vaak laaggeschoold en doen laaggeschoold werk. Hun voorbeelden

worden gevolgd. Sommigen hebben geen idee hoe je iets anders kan worden.’

Een ‘wederzijdse kennismaking’ omschrijft Van Hoogdalem het contact tussen

hem en de jongeren. ‘Zij leren van mij hoe je een tijdschrift in elkaar moet

zetten, ik leer van hen hoe het is om als tiener anno 2006 op te groeien in

Amsterdam Zuidoost.’

Zijn respect steekt hij niet onder stoelen of banken. ‘Toen ik zo oud was

als zij, had ik niet de discipline om ook nog eens in mijn vrije weekend

vrijwillig naar school te gaan.’ ‘Onzin,’ vindt Larissa. ‘Wat moet je anders

doen op zondag? Voor de televisie zitten of zo? Ik verveel me vaak rot. Dit is

leuk.’

Volgens oprichtster van de Weekendschool Heleen Terwijl staan kinderen uit

met name sociaal-economische achterstandssituaties er vaak alleen voor. Het

ontbreekt ze aan perspectief. Ze zijn gemotiveerd om een goede schoolopleiding

te volgen, maar weten vaak niets over hun mogelijkheden.

Meestal komt dat omdat ze geen voorbeeld in hun eigen omgeving hebben van

mensen die tot de verbeelding sprekend werk doen. Velen hebben vragen rond het

vinden van een eigen richting. Jongeren kunnen daardoor hun enthousiasme en

nieuwsgierigheid verliezen en worden somber over hun toekomst.

Van Gestel: ‘Gekozen is voor de leeftijdsgroep 10 tot 14-jarigen omdat dit

de leeftijd is van rondom de Cito-toets. Deze toets ervaren veel kinderen als

een heet hangijzer. Voordat ze de toets afleggen hebben kinderen grootse plannen

en dromen die tot aan de horizon rijzen. Vaak zijn ze dan nog vol

zelfvertrouwen. Na de toets, als bekend is welk niveau vervolgonderwijs zij gaan

volgen, neemt het zelfvertrouwen snel af.’

‘Wij willen dat ondervangen, door ook de kinderen met een VMBO-advies mee

te geven dat als je iets echt leuk vindt, je kansen niet verkeken zijn. Vind je

arts een leuk beroep, dan wijzen wij er op dat er nog zoveel soorten beroepen in

die richting zijn. En wil je per se arts worden, dan is dat nog best mogelijk,

als je daarvoor maar wilt knokken.’

TalentenMehdjebien Khan (18) was één van de eerste

leerlingen van IMC Weekendschool in Amsterdam. ‘Ik zat op een islamitische

basisschool. Op een dag kwam er een psycholoog. Zij heette Heleen en vertelde

over de Weekendschool. Ze zei dat je daar ook als vak geneeskunde kon volgen en

veel kon leren over je toekomstige baan. Ik wilde arts worden, dus haar verhaal

sprak me wel aan. Ik heb het met mijn moeder overlegd en besloot het te doen. Ik

moest wat formulieren invullen en kon al snel echt beginnen.’

Bij Mehdjebien sloeg de lesmethode erg aan. ‘Ik merkte al snel

dat ik ook een enorme voorsprong had op de kinderen van mijn gewone school. Zij

hadden bijvoorbeeld een vaag idee wat een rechter en een advocaat is. Ik had dan

echt met een rechter en een advocaat gesproken en begreep veel beter hoe hun

beroep werkelijk in elkaar stak.’

‘We hadden ook een keer mensen op school die werkten met computers. Zij

leerden ons hoe je zelf een website kunt maken. Dat vond ik helemaal te gek.

Niemand in mijn klas wist hoe je dat moest doen. Over zulke dingen kon je dan

echt heel erg lekker opscheppen.’

Na drie jaar krijgen de leerlingen een diploma. Maar dan hoeft het nog niet

afgelopen te zijn. Sinds eind vorig jaar is de weekendschool ook gestart met een

follow-up traject. In dit traject ondersteunt de weekendschool de jongeren

individueel bij het zoeken naar verdere opleidingen en werk of het uitdiepen van

talenten.

Van Gestel: ‘Samen wordt er gekeken waar het kind nog behoefte aan heeft.

Dat kan zijn bij het samenstellen van een vakkenpakket, het geven van

huiswerkbegeleiding of het zoeken naar stageplekken.’ Oud-leerling Khan heeft

veel aan het follow-up project.

Khan: ‘Op dit moment doe ik eindexamen VWO. Hoewel ik al vier jaar klaar

ben met de weekendschool heb ik er nog steeds veel aan. Dit jaar loot ik mee

voor geneeskunde. Wiskunde is niet mijn sterkste vak. Via de weekendschool ben

ik aan gratis bijles gekomen. En vorige jaar met de Tsunami, heb ik samen met

twee oud-leerlingen en met hulp van de school een kinderfestival georganiseerd

voor de slachtoffers.’