Veel nieuwkomers blijken hun financiële huishouding – nog – niet op orde te hebben als ze in Nederland wonen. Ze komen in de schulden doordat ze te weinig inzicht en vaardigheden hebben om in Nederland met geld om te gaan. Verder lukt het migranten vaak niet om een ‘betekenisvol sociaal netwerk op te bouwen’, aldus de onderzoekers van Kennisplatform Integratie & Samenleving in het rapport:  “Financiële en sociale zelfredzaamheid van nieuwkomers”.

Nieuwkomers

Door financiële en sociale problemen raakt een kwetsbare groep nieuwkomers op de achtergrond. KIS onderzocht welke oorzaken daaraan ten grondslag liggen. De onderzoekers keken naar statushouders,  EU-arbeidsmigranten en naar gezinsvormers. Bij statushouders gaat het vooral om Syriërs en Eritreërs, arbeidsmigranten komen vaak uit Polen en andere Oost-Europese landen.

Wet- en regelgeving

De top 3 problemen die de onderzoekers tegenkwamen bij deze groep migranten: Het complexe Nederlandse systeem van wet- en regelgeving en de vaak digitale aanlevering van gegevens, wat voor laaggeletterden vrij lastig is. De samenwerking tussen gemeenten, werkgevers en gemeenten is niet optimaal als er financiële problemen dreigen te ontstaan.

Budgetbeheer

Als derde oorzaak geven de onderzoekers aan dat het vaak moeilijk is voor migranten om met geld om te gaan, omdat ze in hun eigen land iets heel anders zijn gewend. ‘Mensen schrikken vaak enorm als ze zien wat ze krijgen aan geld, maar hebben geen idee welke vaste uitgaven daar tegenover staan’, zegt Bora Avric, een van de onderzoekers van KIS. ‘Ze hebben grote moeite om überhaupt een weg te vinden in Nederlandse regels. Het is nuttig om aan nieuwkomers daarover goede voorlichting te geven, budgetbeheerders en maatjes in te zetten om mensen te helpen hun geld te beheren. Als er schulden dreigen te ontstaan, moeten zo snel mogelijk schuldhulpverleners ingezet worden’, adviseren de KIS-onderzoekers. Maar dan moet je wel eerst contact hebben met deze nieuwkomers.

Outreachend werken

De sociale professional is cruciaal in de wijk om deze nieuwkomers met geld- en sociale problemen te herkennen en contact te maken om hen te begeleiden’, zegt Avric. Dat is niet altijd eenvoudig, want professionals weten niet waar ze op moeten letten en hoe ze deze doelgroep kunnen bereiken. ‘Dat betekent outreachend werken om financiële problemen te signaleren. Dan kun je het beste gebruik maken van zogenoemde sleutelfiguren uit de eigen gemeenschap. Die sleutelfiguren vind je door in de wijk rond te lopen en te vragen.’

Sociaal netwerk

Een ander probleem voor veel nieuwkomers is het gebrek aan sociale contacten. ‘Vooral bij vluchtelingen die na een hectische periode inburgering, woningtoewijzing en werk vinden, rust vinden, zie je dat vervolgens de trauma’s komen over alles wat ze mee hebben gemaakt’, zegt Avric.  ‘Zij kunnen in een isolement komen en hebben moeite om een sociaal netwerk op te bouwen. Sociaal werkers kunnen ook deze mensen opsporen en begeleiden. Te beginnen met bijvoorbeeld het organiseren van laagdrempelige activiteiten, om hen te betrekken bij de wijk.’

Social media

Ieder mens heeft zijn eigen verhaal, zo blijkt uit het onderzoek van KIS in drie gemeenten. Voor het bevorderen van zelfredzaamheid moet de sociaal werker kijken naar de achtergrond en naar de talenten van nieuwkomers. Overigens blijken social media door deze groep veel gebruikt te worden. Avric: ‘Mensen zitten bijvoorbeeld veel op facebook om contact te houden met hun land en met familie. Professionals kunnen dat ook  gebruiken om informatie, voorlichting en activiteiten in de wijk onder de nieuwkomers te verspreiden. Dat blijkt goed te werken.’

Je kunt de publicatie downloaden op de website van KIS>>