Veldhuijzen van Zanten wil onder meer dat seksueel misbruik een apart onderdeel wordt van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Van Oosten noemt deze maatregel ‘een sigaar uit eigen doos’, omdat instellingen al verplicht zijn seksueel misbruik te melden, vanuit de Kwaliteitswet. Bovendien is melden pas mogelijk als er gesignaleerd wordt, en juist daar zit vaak het probleem: men ziet het niet of wil het niet zien.
Onwetendheid
De senior onderzoeker van MOVISIE vindt dat instellingen veel strenger getoetst moeten worden op hun beleid rondom seksueel misbruik. Hij ziet een belangrijke rol voor de Inspectie. Uit het onderzoek blijkt niet alleen dat seksueel geweld bij mensen met een verstandelijke beperking aanmerkelijk vaker voorkomt dan bij anderen, maar ook dat veel professionals niet weten of seksueel geweld bij hun cliënten al dan niet voorkomt.
Seksueel geweld
61 Procent van de bevraagde vrouwen met een verstandelijke beperking geeft aan seksueel geweld te hebben meegemaakt, en 23 procent van de mannen. Professionals geven echter aan dat slechts 22 procent van de vrouwelijke en 6 procent van de mannelijke cliënten seksueel geweld hebben meegemaakt. Als het gaat over verkrachting zegt 23,4 procent van de vrouwen met een verstandelijke beperking verkracht te zijn, en 7 procent van de mannen. Professionals denken dat 7,9 procent verkracht van de vrouwelijke cliënten ooit verkracht is, en 1,4 procent van de mannen. Ruim de helft (54 procent) zegt niet te weten of hun cliënt al dan niet ooit verkracht is.
Brieven bleven steken
‘Er is een grote slag te maken in de communicatie tussen professional en cliënt over dit onderwerp’, benadrukt Van Oosten. Opvallend in het onderzoek is ook de vrij lage respons. Weliswaar is die altijd laag als het over seksueel geweld gaat, aldus de onderzoekers, maar zorgelijk is bijvoorbeeld dat veel brieven in het bureaucratische systeem van instellingen bleven steken, aldus Van Oosten.
Van de mensen met een verstandelijke beperking reageerde maar 5,21 procent. De beperking is een reden, maar kan niet de enige zijn, omdat veel brieven eerst bij de begeleider terecht kwamen en ook slechts 39,35 procent van alle professionals reageerden. ‘Diverse instellingen doen het heel goed, maar er zijn ook instellingen waar voorlichting over seksueel geweld beter moet, en dan zijn er zelfs instellingen die zeggen dat seksueel geweld bij hen niet voorkomt. Daar moet de Inspectie achteraan.’