De integrale aanpak is het kernwoord, ook bij de begeleiding van statushouders naar werk. Aldus Marjan de Gruijter, onderzoeker bij het Kennisplatform Integratie & Samenleving. ‘Als mensen bezig zijn met de inrichting van hun woning, de papierwinkel die komt kijken bij de vestiging in de gemeente, met een taalopleiding en daarbij ook nog naar de arbeidsmarkt begeleid worden, dan is geïntegreerde aanpak van begeleiders en professionals erg belangrijk.’

Maatregelen in samenhang

Wat werkt bij de bevordering van de arbeidsparticipatie van statushouders? Kennisplatform Integratie & Samenleving heeft een dossier gemaakt, waarvoor onderzoekers uitgebreid literatuurresearch deden. Het belangrijkste is dat de maatregelen die worden ingezet in samenhang gebeuren, zegt onderzoeker Marjan de Gruijter. ‘Als de inburgeraar een taaltraject ingaat en de gemeente op hetzelfde moment bezig is met arbeidstoeleiding, dan kan dat wringen in tijd en inzet als dat niet is afgestemd’.

Inburgering en arbeidstoeleiding scheiden

Dan is het praktisch om bijvoorbeeld de taalopleiding deel te maken van de werkervaring op de werkvloer, geeft De Gruijter als optie. Of in het arbeidstraject tijd vrij maken voor de opleidingstijden van de taalcursus. De Gruijter: ‘Inburgering en arbeidstoeleiding zijn tot nu toe gescheiden circuits. Vanaf 2020 krijgen gemeente weer de regie over de inburgering en is het beter mogelijk om de ondersteuning aan statushouders beter af te stemmen met arbeidstoeleiding.’

Sociaal domein

Inmiddels heeft zo’n 84% van de gemeenten speciale klantmanagers voor statushouders, die gericht getraind zijn en meer aandacht kunnen besteden aan de toeleiding naar de arbeidsmarkt. Belangrijk daarbij, zegt De Gruijter, is dat alle partijen zijn betrokken. Dus ook de vrijwilligersorganisatie die de statushouder helpt, of de burgerinitiatieven die meedoen. ‘Het sociaal domein heeft in het algemeen al veel ervaring met een dergelijke geïntegreerde aanpak, zij kunnen daarin ook het voortouw nemen. Heel specifiek betekent het dat je zorgt dat het netwerk rondom de cliënt op orde is en dat je casussen met elkaar bespreekt.’

Instroom op de arbeidsmarkt

Daarnaast is monitoring van de stappen die de statushouders zet volgens De Gruijter onmisbaar. ‘Als hulpverleners geen zicht hebben op hoe ver iemand is op de weg naar de arbeidsmarkt, en dus ook niet weten welke stappen nog moeten worden gezet, dan kom je niet verder. Nog te vaak ligt de nadruk bij statushouders op een snelle instroom op de arbeidsmarkt. Maar als je daarbij onvoldoende rekening houdt met bijvoorbeeld psychische problemen of schuldenproblematiek, dan is de kans groter dat de uitstroom niet duurzaam is’.

Investeren in opleiding

Verder is het goed om ook naar de arbeidsparticipatie op de lange termijn te kijken. De Gruijter: ‘Statushouders zijn vaak jonge mensen, dan loont het om te investeren in een opleiding. En kijk eens of de vrouwen in het gezin ook willen en kunnen werken. Vaak is betaalde arbeid voor vrouwen in het land van herkomst niet aan de orde. Maar met voorlichting en de inzet van andere werkende vrouwen als rolmodel is het wellicht mogelijk deze vrouwen ook te interesseren voor de arbeidsmarkt.’

Verbetertool

In december publiceert KIS op basis van de uitkomsten van het Wat werkt dossier een praktische verbetertool. Met de verbetertool kunnen gemeenten en hun samenwerkingspartners hun beleidsinstrumenten en re-integratie activiteiten (nog) beter afstemmen op de groep statushouders.

Meer informatie over het dossier: ‘Wat werkt bij arbeidsparticipatie van statushouders” vind je hier>>