Vandaag is het de 3e dinsdag in maart en dat betekent dat de Internationale dag van het sociale werk wordt gevierd. ‘Buen vivir: Transformatieve verandering voor een gedeelde toekomst’ is het thema dit jaar, lees ik op de website van Sociaal Werk Nederland. ‘Buen Vivir is een levensfilosofie die streeft naar een holistische benadering van het menselijk welzijn, gebaseerd op harmonie met de natuur, gemeenschapsleven, culturele diversiteit en spiritualiteit. Het gedachtengoed raakt de kern van het sociaal werk: zo leggen beide de nadruk op het empowerment van mensen en gemeenschappen. Ook willen we dat mensen in staat worden gesteld om hun eigen problemen aan te pakken, hun stem te laten horen en mede vorm te geven aan hun leven en gemeenschap.’
De wind niet mee
Mijn eigen gedachten gaan op een dag als vandaag vooral terug naar de vele keren dat ik met sociaal werkers mee mocht lopen. In de 15 jaar dat ik nu voor Zorg+Welzijn schrijf, zijn er behoorlijk wat momenten van verwondering en bewondering geweest. Zoals toen ik een dag meeliep met een jongerenwerker in een grote Nederlandse stad. Hij bracht me in contact met jongeren die om allerlei redenen nogal wat druk voelden om de criminaliteit in te gaan.
Ondanks dat deze jongerenwerker de wind niet bepaald mee had (bezuinigingen, enorme caseload, wantrouwende inwoners, bendes met nogal wat invloed enz.) leek het hem in ieder geval die dag te lukken een gevoelige snaar te raken bij enkele jongeren. Toen we later weer samen praatten, gaf hij nog wel aan dat het regelmatig voorkomt dat hij dat kleine beetje vertrouwen een week later weer helemaal opnieuw moet opbouwen. Want deze jongeren hebben het heel zwaar, en de verleiding van geld en status is in zo’n wijk altijd heel dichtbij. Je moet dat werk maar kunnen volhouden, dacht ik thuis.
Hoe doen jullie dit?
Datzelfde gevoel, van hoe doen jullie dit, heb ik vaak gehad. Mensen met een verslaving die keer op keer terugvallen. Een vrouw die ondanks alle goede wil van zeker 7 hulpverleners haar administratie niet op orde kreeg. Een meneer die zichzelf en zijn omgeving ernstig had verwaarloosd. Schulden maken, er bovenop komen mede dankzij grote inspanningen van een specifieke hulpverlener, en diegene dan toch ook nog besodemieteren.
Voorbij het cynisme
Het is, zeker in de huidige samenleving, niet verrassend als mensen enigszins cynisch worden. En misschien is het daarom wel dat ik zo graag verhalen maak over het sociale domein. Want hoeveel negatieve berichten ik ook lees over de sector, ik blijf voortdurend sociaal werkers tegenkomen die nooit opgeven. Die juist gaan staan voor de mensen waar anderen alleen op kunnen mopperen. Ook al wordt ze dat misschien heel moeilijk gemaakt, sociaal werkers laten het cynisme niet op zich zitten en blijven doorknokken.
En misschien moeten wij journalisten dat doorzettingsvermogen nog wat meer gaan waarderen. Want kritiek hebben kan, en is ook absoluut nodig, maar wat vooral niet moet is al te veel zelf invullen. Laten we vooral de sociaal werkers en zijn of haar cliënten het woord geven. Dus alleen nog dit: bedankt voor wat jullie doen, en houd alsjeblieft vol.