Saadia Daouairi en haar collega’s horen meer schrijnende verhalen dan hun lief is. Dona Daria, Kenniscentrum Emancipatie, heeft wortels in en banden met vrouwenorganisaties met zo’n beetje alle culturele achtergronden die Rotterdam rijk is. Zowel mensen die voor andere professionals als ‘onbereikbaar’ worden beschouwd als die professionals zelf weten Dona Daria daardoor goed te vinden.

Geestelijk verzorger

Zoals de wijkwerker die belde over een vrouw, Turks, slecht Nederlands sprekend, die hem vroeg naar een islamitische geestelijk verzorger in verband met haar dochter. De vrouw zag er de laatste tijd moe en gespannen uit. Iets deed hem vermoeden dat bij de dochter, twintig en thuiswonend, sprake was van psychiatrische problematiek. Zijn suggestie om naar de huisarts te gaan wees zij van de hand. Dacht ze al dat haar dochter ‘bezeten’ was, dan wilde ze dat tegen niemand zeggen. Dan zouden ze háár voor gek verklaren.

Nee, geestelijk verzorgers werken niet alleen voor gelovige mensen. En ook lang niet alle geestelijk verzorgers zijn verbonden aan een kerk. De gesprekken die zij voeren met cliënten gaan zelden over het geloof of kerkelijke aangelegenheden. Lees hier meer over de rol van de geestelijk verzorger >>

Vrijwilliger

Het vermoeden bleek te kloppen. Daouairi raadde de wijkwerker aan om een sleutelfiguur uit het netwerk van de vrouw te benaderen, iemand die als vrijwilliger in de wijk actief is en voor wie zij, als zij bij haar aan zou bellen, misschien niet de eerste keer de deur zou opendoen, maar wel de tweede of derde keer. Die haar taal spreekt en die, ‘dat is nummer één, luistert, luistert, luistert.’ Die dan eerst enige voorlichting zou krijgen op het gebied van psychiatrische problematiek.

Vertrouwen

Voor dat laatste kon Daouairi zorgen, vanuit haar samenwerking met lotgenoten- en familievereniging Ypsilon. Daouairi: ‘We hebben het over mensen die in de zorg niet worden gemist. Het belangrijkste is om hun vertrouwen te winnen en hen het gevoel te geven dat je hen serieus neemt. Ook deze angst dat haar dochter “bezeten” is, en dat ze een geestelijk verzorger wil inschakelen. Pas als je het vertrouwen hebt, kun je langzaamaan opnieuw over de dokter beginnen.’

Uit huis geplaatst

Uiteindelijk wist Daouairi de wijkwerker zelf aan een vrijwilliger te koppelen, een buurtgenote van de vrouw. Die ging meerdere malen bij haar op bezoek. Ze maakte mee dat de dochter des huizes een tweede kopje thee vroeg, voor de onzichtbare persoon die naast haar zat. De vrijwilliger schrok, maar bleef kalm. Later vertelde de vrouw dat ze in Turkije al eens hulp had gezocht, zelfs medicijnen had gekregen, maar die waren nu op en in Nederland kreeg ze geen nieuwe. Ze wilde ook niet naar de dokter, omdat ze bang was dat haar dochter dan misschien uit huis werd geplaatst – een veelvoorkomende vrees in kwetsbare kringen.

Huisarts

De vrijwilligster stelde de vrouw gerust. Toen kwam die zelf met vragen: over wat ze de dokter kon  vertellen, bijvoorbeeld. ‘Dat is wat we willen. De vrijwilliger bood aan om met moeder en dochter mee te gaan naar de huisarts. Zo is het gegaan. Inmiddels is de dochter onder behandeling en heeft de moeder eindelijk meer rust.’

Wat vind jij van deze aanpak? Deel je mening of eigen ervaringen met deze problematiek in het reactieveld onder dit artikel >>