Jannie vertelt dat ze in januari uit haar huis is gezet. Ze kon de huur niet meer betalen en wist niet wat ze moest doen. Ze is noodgedwongen bij haar vriend in getrokken. Wat haar het meeste dwars zit, is dat er beslag op haar inkomen is gelegd, en klein salaris bij de sociale werkvoorziening, waardoor ze bijna niets over houdt. Jannie is al naar een advocaat geweest, maar ‘hij doet niet veel’. Ik vraag haar de volgende keer papieren mee te nemen waaruit ik kan opmaken wat er aan de hand is.

Er volgt een traject waarin ik haar vaak zie of spreek. Omdat ze om de een of andere reden steeds niet de papieren bij zich heeft waar ik iets mee kan, spreek ik ook regelmatig bij haar thuis af. Jannie woont noodgedwongen op een klein kamertje bij haar vriend, maar eigenlijk niet officieel. Ze staat nergens meer ingeschreven en weet niet zeker of ze echt wel met hem wil samenwonen. Ik neem contact met de advocaat op, die erg vooringenomen blijkt en zegt dat ‘ze allemaal zeggen dat ze niet samenwonen’. Ik krijg niet de indruk dat hij zich erg inzet voor onze cliënt.

Uiteindelijk bel ik met de deurwaarder die beslag heeft gelegd en leg de situatie uit. De deurwaarder zegt alleen maar bewijsmateriaal nodig te hebben over haar inkomsten. Ik passeer de advocaat passeer en stuur de benodigde papieren op. Uiteindelijk (na twee maanden) wordt het loonbeslag geheel opgeheven en ontvangt Jannie weer haar volledige loon (plus een terugbetaling van de deurwaarder).
Voor Jannie regel ik een tijdelijk postadres zodat we stapsgewijs meer zicht krijgen op zaken die mogelijk nog meer spelen. De vraag van Jannie lijkt beantwoord.

Ik signaleerde echter dat er nog veel meer aan de hand is. Ik heb het vermoeden dat er sprake zou kunnen zijn van een laag IQ. Door de jaren heen was er vaak sprake van financieel misbruik door de verschillende partners, ze is jaren begeleid door verschillende oud-collega’s. Als ik Jannie vroeg iets mee te nemen en ze wist het niet te vinden, kwam ze niet opdagen. Simpelweg omdat ze niet wist wat ze dan moest doen of zich geneerde dat ze die papieren niet kon vinden.

Uit een IQ-test blijkt uiteindelijk dat Jannie een IQ van 70 heeft. Hoewel dit een tegenvaller was voor Jannie  – ze had zelf verwacht dat haar IQ wel 100 zou zijn – kon ze dit snel weer naast zich neerleggen. Met de IQ-score konden we namelijk een indicatie voor begeleid wonen aanvragen. Ik bouw langzaam af, want Jannie vindt het moeilijk vertrouwde mensen weer los te moeten laten. Ze is nu in goede handen met zicht op een beschutte woonomgeving. Soms belt ze me nog even op, dan vertelt ze me bijvoorbeeld dat ze een nieuwe fiets heeft, met een roze fietsbel.

Mensen als Jannie zijn vaak niet erg zichtbaar. Ze schuifelen overal tussendoor. Af en toe lukt het ze echt niet meer en wordt er aan de bel getrokken, bij voorkeur een vertrouwde bel. Welzijn Nieuwe Stijl zegt dat we meer en meer ons moeten richten op de eigen kracht, versterken van het netwerk, maar gelukkig ook op het onderzoeken van de vraag achter de vraag. Ik had de hulpverlening kunnen afronden nadat haar inkomen weer op orde was. De optelsom van verschillende gebeurtenissen, haar verleden en haar onzekerheid ten aanzien van de toekomst maakten dat ik verder ben gegaan. Voorbij haar eerste hulpvraag.

De gemeente wil ‘producten’ afnemen. En stel nou eens dat het product ‘langdurige hulpverlening/ bemoeizorg’ op was. Wat dan? Gaan we dan mensen als Jannie niet meer helpen? ‘Sorry, dit jaar kan ik u niet meer helpen, in januari kunt u zich hopelijk weer melden….’ Met deze gedachte sluit ik met bezwaard gemoed af.

Mirjam Stolp (1961) is -bij voorkeur outreachend- maatschappelijk werkster. Haar insteek: er op af als generalist, specialist en zo nu en dan als bemoeizorger. Centraal staat altijd het verhaal, en de wens tot verandering, van de cliënt zelf. In haar blog schetst ze verhalen over mensen, geplukt uit de praktijk van alle dag.