‘Ik had geen werk en wilde iets betekenen voor een ander’, vertelt de 29-jarige Chaja Kostense. Drie jaar geleden solliciteerde zij op de vacature voor een vrijwilliger bij de Luisterlijn, toen nog van Humanitas. ‘Een paar maanden later kreeg ik een positieve reactie. Ik ben blind, dus de software van de Luisterlijn was niet geschikt voor mij om chatberichten te lezen en te versturen. De IT-afdeling van de Luisterlijn het chatprogramma toegankelijk gemaakt voor mij.’
Vrijwilligers
De Luisterlijn zoekt vrijwilligers om aan de stijgende vraag naar contact te voldoen. In 2018 werd de Luisterlijn 500.000 keer gebeld. Dat waren 10% meer oproepen dan het jaar ervoor. De Luisterlijn zoekt meer vrijwilligers en vindt ze bij de groep mensen met een lichamelijke beperking. In Nederland wonen 1,6 miljoen mensen met een matige of ernstige lichamelijke beperking. Zij zijn niet altijd in staat om volledig deel te nemen aan de maatschappij, bijvoorbeeld door problemen met vervoer of motorische beperkingen’, zegt Dorine Kettenes van de Luisterlijn. ‘Uit onderzoek blijkt dat bij deze mensen de behoefte erg groot is aan meer sociale contacten en activiteiten in de vrije tijd.’ Samen met de Zonnebloem en KPN Mooiste Contactfonds heeft de Luisterlijn het project ‘Onbeperkt Luisteren’ ontwikkeld.
Luisterlijn
Inmiddels zijn er sinds november al tientallen mensen met een lichamelijke beperking de opleiding luisterlijnvrijwilliger gestart en beantwoorden de telefoon, de chat of de mail. Chaja Kostense is al enkele jaren een ervaren vrijwilliger bij de Luisterlijn. Zij heeft één of twee keer per week een dienst van drie uur en een kwartier op de chatlijn. ‘Soms ben je langer in gesprek met iemand, de tijd is niet vast. Het zijn ook niet alleen zware gesprekken die je voert’, zegt Kostense. ‘Ik krijg ook veel mensen in de chat die over hun dag vertellen, over hun verliefdheid of over hun zwangerschap. Mensen zitten te surfen op internet, komen bij de Luisterlijn en besluiten dan even anoniem met iemand te chatten.’
Anoniem
Kostense werkt vanuit huis. ‘Luisteren geeft mij een goed gevoel. Je bent anoniem, dat is prettig want er is geen blokkade. De ander weet niets over jou en ik weet niets over de chatter aan de andere kant. Mijn beperking, in mijn geval een visuele beperking, is er gewoon niet en dat is fijn voor mij en ook voor de ander. De beperking is niet belangrijk.’
Opstap
Ze heeft nog geen betaald werk, maar Chaja is bezig met een opleiding tot masseuse. Vrijwilligerswerk lijkt een goede opstap tot betaald werk? ‘Zeker’, zegt Kostense, ‘het geeft ervaring en regelmaat. Omdat je vaste uren werkt en je ook aan bepaalde verplichtingen moet houden.’ Als het mogelijk is wil ze haar vrijwilligerswerk nog wel naast een vaste baan doen.
Chatgesprek
Chatten is, zegt Chaja, een minder directe vorm van contact dan een gesprek aan de telefoon. ‘Door de telefoon hoor je de emotie, boosheid of verdriet, dat komt veel dichterbij. In de chat hoor je alleen dat je typt op het toetsenbord.’ Zo’n chatgesprek kan zeker wel het verschil maken, vindt ze. ‘Ik chatte laatst met iemand die het leven niet meer zag zitten. We hebben uiteindelijk samen gezocht naar dingen zie wel lukken. Het gesprek geeft mensen dan ruimte om na te denken.’
Accepteren
Wat heeft Chaja zelf nodig om dit vrijwilligerswerk goed te doen? ‘Ruimte in je hoofd’, zegt ze. ‘En je moet de gesprekken die je voert ook van je af kunnen zetten. Daar kun je voor terecht bij je begeleider als het nodig is. Ik vind ook dat je zelf al oké moet zijn met je beperking, ik bedoel dat je je beperking hebt geaccepteerd. Je beperking moet een gesprek niet in de weg zitten.’
Meer informatie over het project Onbeperkt Luisteren of aanmelden voor de Luisterlijn>>