‘Armoede gaat gepaard met risico’s die opvoeden lastig kunnen maken’, zegt Jo Hermanns. ‘Mensen worden ontregeld in hun dagelijkse leven, zitten in voortdurende stress over schulden of hoe daar uit te blijven. Mensen zijn bezig met overleven en dat maakt de omstandigheden waarin hun kinderen opgroeien moeilijk en risicovol. Armoede is deels ook de achtergrond van het toenemend aantal kinderen in de jeugdzorg.’

Jeugdmonitor

Jo Hermanns is adviseur op het terrein van jeugdbeleid en jeugdzorg en emeritus hoogleraar Opvoedkunde aan de universiteit van Amsterdam. In de recent gepubliceerde cijfers over 2015 en 2016 van de Jeugdmonitor ziet Hermanns geen effecten terug van de transitie van de jeugdzorg. ‘Daar kun je trouwens pas wat over zeggen als de transitie wordt uitgevoerd zoals ze is bedoeld. Maar zo ver zijn we nog lang niet.’

KidsRights publiceerde onlangs de KidsRights Index 2017. Nederland zakte dit jaar naar een vijftiende plek en moet minder welvarende landen als Tunesië en Thailand voor zich dulden. Wat kan er beter? ‘Sociaal werkers moeten beter opgeleid worden.’ Lees meer >>

Transitie

In veel gemeenten is de transitie nog een zoektocht, zegt Hermanns, die gemeenten ook adviseert. Zowel onder bestuurders, beleidsmakers en professionals wordt nog veel gediscussieerd en zelfs geruzied. ‘Let wel, er zijn talloze gemeenten waar mensen fantastisch werk doen, maar het gaat nog te vaak om posities in plaats van samenwerking. Uit een recent onderzoek van Fontys Hogeschool blijkt bijvoorbeeld dat professionals in sommige regio’s meer bezig zijn met discussie over de onderlinge verschillen en de taakverdeling dan met de cliënten.’

Gaat het om de samenwerking of om het kind?
In de jeugdhulp laat de samenwerking zeer te wensen over, toont recent onderzoek van de Fontys Hogeschool aan. Zorgprofessionals en gemeenten zijn te veel bezig met zichzelf, kennen hun nieuwe rol onvoldoende en wantrouwen elkaar. Hun doelgroep is het kind van de rekening. Lees dit PREMIUM artikel>>

Wijkteam

Dat lijkt niet erg handig als tegelijkertijd ook het aantal kinderen in de jeugdhulpverlening toeneemt. Die toename van jeugdhulp heeft voor een groot deel ook te maken met de inzet van de wijkteams, zegt Hermanns. ‘Ze boren een nieuwe groep mensen aan, die anders geen gebruik zou maken van hulp.’ Overigens heeft die nieuwe hulp van wijkteams aan jeugd en kinderen wel degelijk een positief effect, zegt Hermanns: ‘Volgens de Inspectie Jeugdzorg heeft de nabijheid van het wijkteam ervoor gezorgd dat veel calamiteiten in gezinnen zijn vermeden.’

Opvoeding

Vraag aan Jo Hermanns wat er moet gebeuren om kinderen beter op te voeden en hij antwoordt: ‘Maak het leven van de ouders menswaardiger, zonder de voortdurende druk, regeltjes en dwangmaatregelen. Waarom zouden mensen met een uitkering bijvoorbeeld niet meer kunnen bijverdienen? Mensen moeten perspectief hebben, doordat ze kunnen werken en maatschappelijk kunnen meedoen. Uit onderzoek blijkt dat bijstandsouders, ook alleenstaanden, die werk vinden en daardoor minder thuis zijn, toch beter in staat zijn om de opvoeding van hun kinderen op zich te nemen. Omdat ze beter in hun vel zitten.’