‘Ja, we hebben een civil society, een

betrokken samenleving,’ zegt Marleen de Pater (CDA) beslist. ‘Vroeger hielp men

elkaar in buurt- en familierelaties en kende men elkaar. Nu zie je een

verschuiving naar verbanden waar min of meer toevallig burgers bij elkaar komen

die iets voor elkaar willen doen. HomeStart vind ik een goed voorbeeld:

getrainde vrijwilligers helpen ouders die problemen hebben met de opvoeding van

hun kinderen. Zoals je dat vroeger in familieverband deed.’ Ook

Arie Slob (CU) ziet wel dat burgers een bijdrage willen leveren aan de

samenleving, maar denkt dat die betrokkenheid sterk onder druk staat. ‘Mensen

willen nog wel in hapklare brokken een bijdrage leveren, maar hebben minder tijd

omdat iedereen de druk voelt om betaalde arbeid te verrichten. En om de

vergrijzing betaalbaar te houden, neemt die druk op arbeidsparticipatie alleen

maar toe.’ Slob en De Pater betrekken hun stellingen in een debat

dat hoog op de politieke agenda staat: de actieve burger en zijn bijdrage aan de

verantwoordelijke samenleving (de ‘civil society’). De nieuwe Wet

maatschappelijke ondersteuning doet een groot beroep op de inzet van actieve

burgers. Ook rapporten als “Sociale veiligheid organiseren” en “Vertrouwen in de

buurt” bevatten pleidooien voor actief burgerschap. Buurtbewoners dienen zich

samen met de politie, welzijnswerk en woningcorporaties in te zetten voor de

leefbaarheid en veiligheid in hun buurt, zo bepleiten zowel de Raad voor

Maatschappelijke Ontwikkeling als de Wetenschappelijke Raad voor het

Regeringsbeleid. Het gehele artikel is te lezen in Zorg + Welzijn

Magazine 11, november 2006 en ook op deze site