In juni van dit jaar hebben landelijke vertegenwoordigers van scholen, gemeenten en 3 ministeries een zogenoemd “Thuiszitterspact” getekend. Het doel is om voor de 10.000 kinderen die thuis zitten omdat ze niet passen in het reguliere onderwijs, een passende onderwijsplek te vinden. Voormalig kinderombudsman Marc Dullaert heeft de afgelopen maanden de problemen van deze  thuiszittende kinderen onderzocht: ‘Over deze kinderen wordt soms gesproken alsof ze een ziekte hebben.’

Passend onderwijs

Met de invoering in 2014 van het passend onderwijs moesten reguliere scholen leerlingen die moeite hebben met school, aangepast onderwijs aanbieden. Daarmee zouden meer thuiszittende leerplichtigen weer naar school gaan. Het gaat bijvoorbeeld om kinderen met een vorm van autisme of een andere stoornis. Maar het aantal thuiszittende leerlingen is niet gedaald. Reden om in juni van dit jaar een samenwerkingsovereenkomst te sluiten. Maar de praktijk blijkt weerbarstig, concludeert Marc Dullaert.

Jeugdzorg

Volgens Dullaert hebben de thuiszittende kinderen een ‘speciale onderwijsbehoefte’, zegt hij in een interview in de Volkskrant. ‘Het is aan de scholen en aan gemeenten om in die speciale behoefte te voorzien.’ Maar daar gaat het fout, volgens Dullaert. Er wordt niet goed samengewerkt tussen scholen, gemeenten en jeugdzorg. ‘Van sommige scholen kreeg ik, na veel doorvragen, te horen dat ze bang waren voor slechte slagingspercentages, omdat deze leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte mogelijk slecht zouden scoren.’

Steeds meer cliënten zitten thuis omdat er onvoldoende aanbod is van ondersteuning door de gemeente. Dat blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau Regioplan onder 175 instellingen voor zorg en begeleiding en passend onderwijs. Lees meer>>

Samenwerking

Er zijn wel degelijk gemeenten waar men wel succesvol samenwerkt om kinderen met een probleem toch in de opleiding te krijgen. ‘Het kan dus wel, zegt Dullaert. ‘Het valt of staat met een goede samenwerking tussen scholen’, zegt een rector in de Volkskrant. ‘Als je goed met elkaar overlegt en ervoor openstaat om elkaars leerlingen over te nemen, is er veel mogelijk.’

Kosten

Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten komt het voor dat scholen en gemeenten ruziën over wie welke kosten op zich neemt. ‘Waar een goede verstandhouding heerst tussen scholen, gemeenten en ouders is er meestal ook de wil tot een oplossing te komen’, zegt een VNG- woordvoerster.

Vrijstelling

Overigens zijn in de cijfers niet meegeteld de kinderen die een vrijstelling hebben omdat ze psychisch of lichamelijk niet in staat zijn naar school te gaan. Ook het aantal vrijstellingen is de laatste jaren toegenomen, tot ruim 5.000 in 2015. Sommige gemeenten geven te snel een vrijstelling als het moeilijk blijkt een kind te plaatsen. Marc Dullaert: ‘Sommige leerplichtambtenaren hebben de vrijstelling wel erg los in de zak.’