Vriendschappen beschermen kinderen tegen stress en het gevaar te worden buitengesloten. Ouders spelen een bepalende rol in de vaardigheden van kinderen om vriendschappen op te bouwen. ‘Het contact tussen ouders en kind bij een leeftijd van vijftien maanden is voorspellend voor de kwaliteit van toekomstige vriendschappen’, zegt promovenda Ellen Peters.
Stress
Dinsdag 6 juli promoveert Ellen Peters op haar onderzoek: Friendships in middle childhood. De studie maakt deel uit van een langlopend onderzoek dat in 1998 startte in 129 gezinnen met een kind van 15 maanden oud. De kinderen zijn nu 13 jaar oud. Peters onderzocht ook hoe vriendschappen of het ontbreken ervan van invloed zijn op stress bij kinderen. Zij deed dit door in het speeksel op verschillende momenten van de dag het stresshormoon cortisol te meten.
Steun
Uit het onderzoek van Peters blijkt dat sociale vaardigheden van kinderen, belangrijk om vriendschappen te maken, niet alleen worden bepaald door de gehechtheid van kinderen aan ouders. Ook de emotionele steun, beschikbaar zijn om te helpen, blijkt een belangrijke factor om sociale vaardigheden te ontwikkelen.
Veerkracht
‘Kinderen leren hoe ze moeten samenwerken, dat ze niet spullen van anderen moeten afpakken en ontwikkelen veerkracht’, zegt Peters. ‘Ze leren hoe ze met onverwachte gebeurtenissen moeten omgaan en kunnen zich op die manier beter aanpassen aan situaties in de groep.’
Grenzen
Andere bepalende factoren zijn structuur en grenzen stellen door de ouders en de autonomie van het kind respecteren door het ook zelf dingen te laten uitzoeken. Het gaat ook om de manier waarop ouders hun kind tegemoet treden (ondersteunend of vijandig) en om de kwaliteit van de instructies die ouders aan het kind meegeven.
Buitengesloten
Uit het onderzoek blijkt dat kinderen die worden buitengesloten meer stresshormoon in het speeksel hadden. Daarentegen werd bij kinderen die worden gepest geen hoger cortisolniveau vastgesteld. Oorzaak kan zijn, aldus Peters, dat kinderen die worden gepest vaak wel vriendjes hebben, terwijl dat niet zo is als kinderen worden buitengesloten. ‘Wij hebben kinderen gevraagd wie er werd gepest en wie er werd buitengesloten. Dat laatste is misschien meer zichtbaar dan pesten.’
Interventies
De vraag is nu hoe je ouders kunt begeleiden om hun kinderen vanaf jongs af aan te ondersteunen om sociale vaardigheden te ontwikkelen. Peters: ‘In ieder geval door zich ervan bewust te zijn dat emotionele steun, grenzen en structuur en respect voor de eigen autonomie van het kind belangrijk zijn. Als het gaat om pesten, zie je dat de meeste interventies erop zijn gericht het pesten te stoppen. Het zou ook heel effectief zijn om kinderen meer sociale vaardigheden aan te leren: bijvoorbeeld hoe je vrienden maakt.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Bron: Foto: stock.xchng
Mijn voorkeur gaat uit naar opvoeding vanuit je eigen hart. Inmiddels zijn mijn kinderen groot.
Bij de kleuterschool stond een moeder haar kind op te wachten met een snoepje. Voor mij was dat raar, een kind heeft geen snoep nodig.
Er iets van zeggen vond ik ook raar, want misschien was dat juist wel goed voor haar kind. Stond het voor een bepaalde betekenis die belangrijker was dan de uiterlijke schijn van een snoepje.
De dieper liggende gedachten achter de actie is tevens van belang. Je kunt wel bewust worden van je eigen actie en met anderen delen hoe zij dat doen. Het blijft een bewuste of onbewuste keuze van jou hoe je met je kinderen omgaat. Naar mijn mening is opvoeden een zaak van de ouders en dat wil ik graag zo houden. Ouders kunnen wel bewuster omgaan met hun opvoedings taken en zich realiseren dat het voorbeeld dat ze geven meer impact heeft dan hetgeen ze zeggen.
Elk gedrag leer je door ‘afkijken’. Hoe logisch is deze conclusie dus. Voordat je met opvoeden begint, zou je tijd moeten nemen om er een professionele kijk op te ontwikkelen. Hoe nuttig zijn als ondersteuning daarin de gesprekken tussen ouders op het pleintje voor de peuterspeelzaal, het schoolplein, de in- en uitstroom van de buitenschoolse opvang.
Mijns inziens zouden ouders minder op eilandjes moeten zitten, maar juist open staan voor een gezamenlijke aanpak van de opvoeding van kinderen.