Denk aan onderzoek op het vlak van energietransitie, klimaat en allerlei uitdagingen in het onderwijs, de zorg of het bedrijfsleven. Want het hbo is bij uitstek toegerust om met praktijkgericht onderzoek bij te dragen aan al deze vraagstukken. Daarbij leunt Windesheim op de knowhow van lectoren. Maar wat zijn nu eigenlijk lectoren?
Onderzoek op hogescholen
Lectoren zijn dé professoren van hogescholen. Zoals professoren op een universiteit zich richten op research, richten ook alle lectoren zich op onderzoek. Onderzoek waarin vóóral concrete vragen uit de praktijk centraal staan en dat wordt uitgevoerd met partners uit het veld én midden in de samenleving staat. Want de vraag die eraan ten grondslag ligt, komt voort uit de dagelijkse realiteit van organisaties, professionals en burgers. Resultaten – zoals tastbare oplossingen, handvatten of producten – vinden hun weg naar de beroepspraktijk én naar toekomstige professionals via de opleidingen.
Onderzoek naar kansenongelijkheid
Om een beeld te krijgen van wat praktijkgericht onderzoek nu precies inhoudt, stellen we hier twee lectoren aan je voor. Samen blikken ze terug op het afgelopen anderhalf jaar, waarin een pandemie ook beide lectoren stevig in haar greep hield. Door beperkingen én door gevolgen die direct te maken hadden met de inhoud van hun eigen onderzoek: het plaatste een maatschappelijk probleem onder een enorm vergrootglas. Iets waar zij zich al lang voor inzetten: meer kansengelijkheid in het onderwijs.
Twee lectoren, twee perspectieven
Natascha Notten is lector Gezonde Samenleving en richt zich op het verkleinen van bestaande sociaal-economische verschillen in gezondheid en welzijn, met een focus op de intergenerationele overdracht van sociale ongelijkheid. Haar collega Sui Lin Goei is lector Leraren en Lerarenopleiders in inclusieve Leeromgevingen en doet onderzoek naar onderwijs én het creëren van inclusievere leeromgevingen. Voor beide lectoren geldt: juist het onderwijs zou de overdracht van ongelijke kansen kunnen keren.
Sui Lin Goei aan het woord
Corona blijkt die kansenongelijkheid binnen het onderwijs echter te hebben vergroot. Sui Lin Goei: “Uit onderzoek blijkt dat het gevolgen heeft gehad voor leerlingen en docenten. Iedereen sprong het online onderwijs in. Daarbij waren de verschillen tussen scholen en docenten groot. Het didactisch handelen verschilde – variërend van je onmiddellijk verdiepen in hoe je online pedagogisch-didactisch lesgeeft tot blijven doen wat je voorheen voor de klas deed, maar dan online. Daarbij blijft het lastig leerlingen online te activeren, vooral zij die moeilijk te bereiken zijn of iets extra’s nodig hebben. Daar doen we nu ook onderzoek naar met docententeams: hoe je samen online lessen evalueert en verbetert (Online Lesson Study). Want online moeten we post-corona ook niet geheel over boord gooien: leerlingen die niet tegen prikkels kunnen, hadden er – zo bleek op een van onze onderzoekscholen – juist baat bij.”
Natascha Notten aan het woord
Collega-lector Natascha Notten begrijpt dit, al ziet zij leerlingen het liefst weer terugkeren naar school. Zij doet onderzoek naar de rol van gidsen: mensen die het patroon van intergenerationele overdracht van ongelijkheid kunnen doorbreken. Docenten nemen daar een sleutelpositie in: “Het gaat nu vooral over corona-achterstanden op het vlak van schoolprestaties, zoals rekenen. Maar een school is meer dan dat. Het is cruciaal voor het socialisatieproces, zeker voor kinderen die bepaalde vaardigheden van huis uit minder of niet meekrijgen. Cultuur- of dramalessen vielen uit, kinderen kwamen niet bij elkaar over de vloer. In sommige thuissituaties kan je leefwereld dan wel heel klein worden. Dat draagt bij aan kansenongelijkheid en bovendien: je kunt voor gezinnen nog wel laptops regelen, maar dat is dan exclusief iemand die je begeleidt. Daarom kijken we nu hoe we het leerecosysteem rondom de scholen kunnen opstarten – van oudercontact tot sociaal werker. Want corona heeft dit flink ontregeld!”
Windesheim als jouw partner in onderzoek: maak kennis met onze lectoren.
