Waar K2 zich in het verleden vooral opwierp als steun en toeverlaat voor vrijwilligers en slecht betaalde werkers in het jongerenwerk, de scouting en de kinderopvang, zijn de opdrachtgevers nu vooral de gemeenten en de professionele organisaties in jeugdwelzijn en jeugdzorg. En de provincie natuurlijk. Maar van gulle oom is de provincie een calculerende en strikte opdrachtgever geworden. De tijd dat we met provinciaal geld een noodlijdende scoutingclub naar believen gratis diensten kon verlenen is voorgoed voorbij.

Vandaag de dag werken we met strakke calculaties op basis van een kostendekkend en marktconform uurtarief. We schrijven gedegen offertes en voeren die gecontroleerd uit. Maatschappelijk zwakkere groepen worden nog steeds ondersteund, maar betalen daar in de regel wel het gebruikelijke uurtarief voor. Als we cadeautjes willen uitdelen, moeten we die zelf op de markt verdienen.

De maatschappelijke functie is deels gekanaliseerd in politieke doelstellingen van de provincie Noord-Brabant. K2 erkent de Rechten van het Kind als leidraad voor zijn handelen, maar dat betekent niet dat alle opdrachten die we uitvoeren die rechten vanzelfsprekend dichterbij brengen. Binnen een opdracht kunnen maatschappelijke belangen – en meer specifiek de belangen van het kind – op gespannen voet staan met de belangen en de verwachtingen van de opdrachtgever en van andere betrokken organisaties.

Parallellen met andere organisaties zijn snel gevonden. Jeugdzorgorganisaties, groene banken, kringloopbedrijven, woningbouwcorporaties, alle hebben ze te maken met de spanning tussen maatschappelijke en bedrijfsmatige doelstellingen, of – iets platter gezegd – tussen geluk en geld.

Juist vanwege die vermoede overeenkomsten brachten we onlangs managers van jeugdzorgorganisaties in contact met de manager kredietverlening van een bank die woorden als ‘sociaal’ en ‘duurzaam’ in zijn missie heeft staan. De jeugdzorgmanagers waren vooral benieuwd hoe een bij uitstek commerciële organisatie als een bank zijn maatschappelijke doelstelling wist te bewaken en bewaren. Ik geef zijn betoog hier veel te kort weer:

Het is een kwestie van voortdurend gecontroleerd balanceren. Legio maatschappelijke initiatieven dienen zich aan voor financiële steun van de bank. De initiatieven worden door de ene afdeling getoetst op maatschappelijk belang, door de andere afdeling op hun bedrijfsplan en financiële haalbaarheid. De spaarders, die de bank van geld voorzien, hebben recht op die zorgvuldigheid. Natuurlijk levert dit proces regelmatig dilemma’s op. Die maken het leven interessant. De werkelijkheid is nu eenmaal complex. Koester je dilemma! Een bewustzijn van je dubbele doelstelling houdt je scherp. Het biedt een voortdurende uitdaging en leidt tot hoge kwaliteit van je besluiten.

Nooit gedacht dat ik het nog eens zo hartgrondig eens zou zijn met een bankier.
 
Johan Pols (1950) is senior adviseur bij K2 Adviesbureau voor Jeugdvraagstukken. K2 versterkt het jeugdbeleid van overheden, het werk van jeugdvoorzieningen en de kracht van ouders en de jeugd zelf. Johan heeft zijn wortels in de jeugdzorg en houdt zich bezig met beleid- en organisatievraagstukken. Hij doet veel in de ontwikkeling van Centra voor Jeugd en Gezin en stelt zichzelf en anderen regelmatig de vraag of het nog wel (voldoende) om jeugd gaat.