Dorke Huijbregts praat inmiddels anderhalf jaar met het ministerie van VWS. Steeds hoort ze hetzelfde geluid. ‘Op korte termijn zal worden nagegaan welke plaats de telefonische wegwijsfunctie, zoals de stichting Korrelatie met de Gezondheidslijn inneemt, zal hebben,’ schreef minister Hans Hoogervorst onlangs nog. Intussen loopt de besluitvorming zo traag, dat de stichting niet weet of ze volgend jaar nog bestaat.

Dorke Huijbregts: ‘Minister Borst vond dat er onafhankelijke gezondheidsinformatie moest komen op internet en daarom is de Gezondheidskiosk opgericht. Er kwam bij VWS een afdeling Patiënten Consumentenbeleid en er was veel te doen over hoe dat nieuwe beleid vorm moest krijgen. Korrelatie, NIZW, NPCF, Trimbos, NIGZ en NBLC sloegen de handen ineen en kwamen voorjaar 2002 met een goed plan. Het ministerie was zo enthousiast dat men het adviesbureau HGRV inschakelde om het plan uit te werken. Dit bureau heeft het nieuwe plan onlangs gepresenteerd, alleen met ernstige vertraging. Terwijl er al een uitstekend plan lag dat met wat aanpassingen zo in de praktijk kan worden gebracht. We zijn nu al sinds mei 2002 bezig en de besluitvorming wordt pas in het najaar concreet. Daarmee is dit hele jaar verloren. Doordat het HGRV-plan nog steeds in de lucht hangt, hangt ook ons voortbestaan in de lucht.’

Sinds 2000 krijgt Korrelatie jaarlijks 880.000 euro subsidie voor de Gezondheidslijn via het Patiëntenfonds (een dochterfonds van het ministerie van VWS), naast een basissubsidie van VWS, projectsubsidies van verschillende fondsen en een bijdrage van de omroepen voor de telefonische hulpverlening rond tv-programma’s. Deze bijdrage (momenteel 247.000 euro) wordt ook gekort. De omroepen berekenen de bezuiniging van vijf procent die de overheid hen oplegt, rechtstreeks door aan de stichting. Alleen de basissubsidie van VWS is nog onaangetast.
En dat terwijl Korrelatie een efficiënte vorm van hulpverlening biedt die mensen stimuleert zoveel mogelijk zelf hun problemen op te lossen, stelt Huijbregts

‘Bellers krijgen onmiddellijk een hulpverlener aan de telefoon, vergelijkbaar met intakers die snel hulp kunnen verlenen. Mensen komen via de telefoon heel snel to the point. Onze ervaring is dat ze bij voorkeur hun eigen problemen oplossen. Door het professionele advies stimuleer je dat. Daarbij hebben we zo´n 25.000 adressen in ons bestand op het terrein van zorg en welzijn. Als je daarover iets zoekt, is het superhandig om even Korrelatie te bellen, dan weet je het zo. Tegenwoordig staat alles in het teken van de vraaggestuurde zorg en die bieden wij. De patiënt moet zodanig worden geëquipeerd dat hij zijn eigen keuzes kan maken, vindt de overheid. Het persoonsgebonden budget is daarvan het ultieme voorbeeld. Hier hebt u een zak met geld en koopt u zelf de zorg maar in. Maar dan moet je wel weten waar je moet zijn. Juist daarvoor is nummer 0900 1450 superhandig.’

Korrelatie is opgericht door omroeppastoors en –dominees in de jaren zestig. Is telefonische hulpverlening nog wel van deze tijd?

‘Iedereen loopt tegenwoordig de hele dag met een telefoon aan zijn oor. De telefoon is meer geïntegreerd in de maatschappij dan ooit. Half Nederland had in 1965 nog niet eens zo’n ding. Bovendien maken steeds meer mensen gebruik van e-mail om hulp te zoeken. Die vraag neemt zo snel toe dat we een apart e-mailmanagement systeem hebben ingevoerd.

‘Als je alle initiatieven in de informatievoorziening stroomlijnt kun je uit de registratie belangrijke informatie halen voor beleidsmakers. Op de Rutgers Nissostichting is bijvoorbeeld ernstig bezuinigd. Die hadden een informatielijn. Pil vergeten, condoom gescheurd, wat moet je doen, even bellen. Dat is nu geïntegreerd in Korrelatie. Met gesloten beurs, daar hebben wij geen cent voor gehad. Uit de registratie komt interessant materiaal en dat geven we terug aan de Rutgersstichting. Dat kan je met veel meer beleidsterreinen doen.’

Waarom draaien de molens bij het ministerie zo traag?
‘De kabinetswisselingen hebben er geen goed aan gedaan. Binnen VWS loopt de eenheid patiënten- en consumentenbeleid door verschillende afdelingen en directies. Het vergt tijd om dat af te stemmen. Daardoor kan het niet in een hogere versnelling en missen wij de boot. We hebben het eindeloos onder de aandacht gebracht bij de kamercommissie volksgezondheid en bij de ministers. We trekken nu aan de bel omdat het zo 1 januari is. We moeten binnenkort een sociaal plan indienen bij het ministerie en 1 oktober moeten we ontslag aanvragen.’

Welke reddingsmogelijkheden ziet u?
‘Primair is dat het ministerie van VWS haast maakt met beleid, zodat duidelijk wordt welke rol Korrelatie daarin speelt. We moeten dan met iedereen in het veld bekijken hoe we de publieksinformatie zo snel mogelijk vormgeven. In een demissionaire periode draaien de molens nu eenmaal niet sneller. Daarom stellen we voor ons een half jaar overbruggingssubsidie te verstrekken, dan heeft het ministerie meer tijd om de plannen vast stellen. Of te zeggen: helaas, er is voor Korrelatie verder geen rol weggelegd.
‘Wie het snapt, mag het zeggen. Uit alle brieven van het ministerie blijkt iedere keer opnieuw: het past in het beleid. Ik begrijp dat als je een taakstellende bezuinigingoperatie moet uitvoeren, dat je niet alles kan financieren. Kijk dan wat we als speerpunt hebben afgesproken en maak daarop je keuzes. Het is beleid dat gezondheidsinformatie belangrijk is, dat de patiënt aan zet is, dat er vraaggestuurde zorg komt. Als je dat werkelijk meent, moet je ook kijken hoe de patiënt gefaciliteerd wordt. Als je daar als politiek niet meer achter staat, moet je dat uitgangspunt herroepen.’

En andere financieringsbronnen?
‘Bellers betalen nu tien eurocent per minuut en we willen de drempel laag houden. Met tariefsverhoging haal je het grote geld niet binnen. We kunnen ook een reddingsactie opzetten, maar het gaat om een principiële keus. Korrelatie bestaat nu ruim 38 jaar als onafhankelijke organisatie, betaald met publieke middelen. Wij vinden dat de overheid eerst een uitspraak moet doen over het feit waarom dat niet meer moet. Dat zou niet logisch zijn gezien het voorafgaande. Onze onafhankelijkheid past in het beleid. Bij evaluaties halen we een positief resultaat, de kwaliteit die we leveren is goed. Als toch besloten wordt dat Korrelatie niet meer uit publieke middelen gefinancierd wordt, kunnen we nog kijken in hoeverre we iets kunnen vinden in de commerciële hoek. Maar commercie doet afbreuk aan onze onafhankelijkheid en bedrijven willen niet bijdragen aan exploitatietekorten.’

Hoe loopt dit af?
‘Korrelatie heeft een groot draagvlak bij organisaties, maar ook bij het publiek. Uit NIPO onderzoek blijkt dat 80 procent van de bevolking vindt dat Korrelatie haar subsidie moet houden. Uit een peiling van de Volkskrant bleek vorige week dat de meerderheid vindt dat Korrelatie gefinancierd moet worden. De vaste kamercommisssie volksgezondheid staat er positief tegenover. Ik geloof nog in een positieve draai. Ik snap ook wel dat het niet alleen om Korrelatie gaat, je moet het in een breder verband zien. Wij willen intensieve samenwerking aangaan. We begrijpen ook wel dat dat misschien korting op de subsidie betekent. Daarom hebben we vorig jaar met andere partijen een plan ingediend. Dat willen we bij wijze van spreken morgen uitvoeren met de relevante partijen.’