De uitbraak van het coronavirus dwong Kadera – zoals veel andere organisaties – om razendsnel over te stappen naar online hulpverlenen. Naar beeldbellen met cliënten. Dat was zeker wennen en pionieren, zegt Jeroen Traas, sinds dit voorjaar de nieuwe directeur van Kadera. Maar inmiddels ziet hij ook de voordelen van het zogeheten blendend hulpverlenen, waarbij online en face-to-face hulp worden gecombineerd. Het geeft professionals ruimte om efficiënter – zonder verlies van reistijd – meer cliënten te helpen. ‘We weten dat ongeveer een op de twintig volwassenen in Nederland te maken heeft met geweld in huiselijke kring. Wanneer we dat vertalen naar ons werkgebied – de provincie Overijssel – dan ziet Kadera nu slechts een zeer beperkte groep. We hoeven niet iedereen te zien, maar we willen mensen wel graag in beeld hebben als ze ons nodig hebben.’

Prevalentieonderzoek

Uit een grootschalig prevalentieonderzoek naar huiselijk geweld en kindermishandeling uitgevoerd onder regie van het WODC bleek vorig jaar dat 5,5 procent van de Nederlandse bevolking van achttien jaar of ouder de afgelopen vijf jaar te maken gehad met ten minste één voorval van fysiek of seksueel geweld dat werd gepleegd door iemand uit de huiselijke kring. Daarnaast wordt naar schatting zeker 3 procent van de kinderen mishandeld – veel daarvan betreft ernstige verwaarlozing. Kadera bereikte vorig jaar 249 volwassenen en 159 kinderen.

Opname voorkomen

Slachtoffers zoeken pas hulp wanneer het water hen aan de lippen staat. De kunst voor hulpverleners is om juist eerder achter de voordeur te komen, stelt Traas. ‘Zodat we opname in de opvang kunnen voorkomen. Natuurlijk staat de veiligheid voorop, maar we moeten ook niet vergeten hoe ontwrichtend het voor het slachtoffer en kinderen is om voor lange periode in de opvang te verblijven.’

Online is laagdrempelig

Juist in de preventie kan online hulpverlening uitkomst bieden. ‘Online kan voor sommige cliënten juist erg laagdrempelig werken. Ze kunnen op momenten dat ze bijvoorbeeld alleen thuis zijn, contact met de hulpverlener hebben. Maar dit vraagt natuurlijk nog wel heel wat van betrokken organisaties. Denk ook aan de online veiligheid van onze medewerkers. Er zijn plegers die veel handiger zijn met de computer dan wij. Nee, het is zeker geen kwestie van alleen de computer aanzetten.’

Maatwerk

Traas weet dat online hulpverlenen haar beperkingen heeft en dat veel hulpverleners er kritisch naar kijken. ‘Die zorgen gaan met name over het waarborgen van de kwaliteit. Er zijn mensen die vinden dat online hulpverlenen niet kan met onze doelgroep, maar we moeten volgens mij met elkaar in gesprek over de voordelen die het kan hebben en over wanneer het wel kan en wanneer het niet kan. En hoe dan? Een eerste intake werkt online inderdaad niet, dan mis je als professional alle context. Maar een vervolggesprek kan misschien wel prima online. Het gaat om maatwerk.’

Nieuwe interventies

Met nieuwe interventies zoals bijvoorbeeld een zelfmonitor-applicatie zouden cliënten ook dagelijks of wekelijks aan kunnen geven hoe het met hen gaat. Afhankelijk daarvan kan een professional beslissen of een huisbezoek gewenst is.

Wiel uitvinden

Traas steekt inmiddels zijn licht op bij andere organisaties in het land. Hoe ver zijn zij met de digitale hulpverlening? ‘We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Ik ben zelf ook erg nieuwsgierig naar ervaringen in het buitenland. Hoe doen ze dit bijvoorbeeld in Nieuw-Zeeland of Australië, waar hulpverleners te maken hebben met grote afstanden. Misschien zijn ze daar al veel verder met blended hulpverlening? Ik wil bij Kadera in ieder geval voorkomen dat we over een half jaar gewoon weer verder gaan op de vertrouwde voet, zonder iets geleerd te hebben van deze periode.’

Lessen van corona

In verschillende overleggen over de Transformatie-agenda Aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, waar Kadera nauw betrokken bij is, wordt gesproken over nieuwe interventies en de lessen van de corona. ‘We zullen ook de komende jaren onze maatschappelijke opdracht binnen beperkte budgettaire kaders moeten uitvoeren en dan kan blended hulpverlening helpen dit zo efficiënt en goed mogelijk te doen.’