‘Wat we eigenlijk doen, is de ontmoeting organiseren en daarmee organiseren we de betrokkenheid met elkaar.’ Aldus Doortje Kal, initiatiefnemer van het “Kwartiermaken”, dat onderdeel is van het Congrestival Sociaal en Gezond van Movisie op 30 mei in Utrecht. Tijdens het congres bespreken sociale professionals hoe de verbinding tussen sociaal en gezond gemaakt kan worden. Vooral voor mensen die ‘anders’ zijn vanwege een psychische- of andere beperking.
Kwartiermaken
‘Uitgangspunt voor Kwartiermaken is’, aldus Doortje Kal, ‘dat we uitsluiting op de maatschappelijke agenda zetten. Hoe gaan wij om met mensen met een psychiatrische achtergrond of met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking? Wij maken met en voor deze mensen ruimte in de maatschappij, om andere mensen te ontmoeten, om mensen met een verschillende achtergrond bij elkaar te brengen.’
Welzijnsactiviteit
Volgens Doortje Kal, inmiddels gepensioneerd maar nog volop bezig met Kwartiermaken, leidt insluiting, dus meedoen en erbij horen, op bijna natuurlijke wijze tot verbetering van de mentale gezondheid. Kal heeft in 2010 een boek geschreven over dit onderwerp. ‘Kwartiermaken heeft tot doel dat iedereen die zorg nodig heeft, niet gelijk in de ggz-zorg terecht komt of erin opgesloten blijft, maar zorg ervaart door mee te doen in de samenleving. Dat kan zijn door aangepaste arbeid of door deze mensen te koppelen aan welzijnsactiviteiten of vrijwilligerswerk. De vraag is steeds hoe we de samenleving van stressbron tot een hulpbron kunnen transformeren.’
Voor kwetsbare mensen die niet of moeilijk zelfstandig kunnen leven is de Buurtcirkel een mogelijkheid om persoonlijke talenten in te zetten. Maximaal 9 tot 12 mensen die begeleiding nodig hebben in hun leven vormen een sociaal netwerk en ‘oefenen met elkaar en helpen elkaar in een soort mini-samenleving.’ Lees meer>>
Gezondheidswinst
Tijdens het congrestival op 30 mei presenteren onderzoekers van het AMC Amsterdam de resultaten van een langlopend onderzoek naar de gezondheidswinst van Kwartiermaken en van “Natuurlijk, een netwerkcoach”. In de laatste interventie wordt een getrainde vrijwilliger ingezet om het netwerk van een cliënt uit te breiden en te versterken. Meer info over Natuurlijk, een netwerkcoach >>
Verschillen erkennen
‘Ja het werkt om mensen die van elkaar verschillen bij elkaar te brengen’, zegt Doortje Kal. Natuurlijk zijn er mensen die dat niet willen. Ze vinden dat mensen met een psychiatrische achtergrond of een verstandelijke beperking uitsluitend in de zorg thuishoren. Kal: ‘Ik vind het erkennen van verschillen wel belangrijk. De samenleving is voor de mensen voor wie wij opkomen vaak vreemd en soms vijandig. Maar er zijn genoeg mensen die wel open staan voor mensen die anders zijn. Als je hen op een goeie manier benadert en ondersteunt. Kijk maar naar hoeveel vrijwilligers meedraaien in onze projecten, en hoeveel mensen met een handicap vervolgens zelf meewerken als vrijwilliger.’
Meer info over Kwartiermaken>>
Sociale professional
Het is wel nodig om onder sociale professionals een ‘nieuwe swing’ te gegeven aan het inclusie-denken. Kal: ‘Belangrijk is dat inclusie een mindset wordt. Bij sociale professionals en sowieso ook binnen de zorg. Dat betekent dat je als professional steeds probeert te achterhalen waar iemands verlangen naar uitgaat, hoe iemand van betekenis wil zijn en wat er voor nodig is om dat te laten lukken. We moeten een klimaat scheppen dat is gericht op diversiteit. Daar staan meer mensen achter dan je in eerste instantie denkt. Het kost soms moeite, maar het levert ook ruimte op voor anderen die met hun kwetsbaarheid worstelen. Het is trouwens ook een opdracht binnen het kader van de Wmo en van de Participatiewet, en dus een belangrijk thema voor gemeenten.’
Wil je ook naar het Congrestival op 30 mei in de Metaal kathedraal in Utrecht? Je kunt je hier aanmelden>>
