‘Wat we eigenlijk doen in de leerkring’, zegt Christine Kuiper van Movisie, ‘is op lokaal niveau alle betrokkenen bij het thema armoede, bij elkaar zetten.’ Christine Kuiper is adviseur Sociale Innovatie bij Movisie. Zij heeft het traject in Stadskanaal en Assen begeleid. ‘Je haalt mensen bijeen, die elkaar niet kennen. Samen bouwen zij met behulp van kennis over “Wat werkt bij – dossiers” aan een basis voor een effectieve aanpak van het probleem.’

Aanpak van armoede

Dit is in kort bestek het verhaal achter de leerkring Aanpak van intergenerationele armoede in het veenkoloniale gebied. Op initiatief van de Tintengroep – een overkoeplende welzijnsorganisatie in Noord Nederland – hebben uiteenlopende gemeenten en instanties zich verbonden aan de Alliantie van Kracht om de intergenerationele armoede onder de bevolking te analyseren en aan te pakken. Movisie begeleidt deze de leerkringen. De Rijksuniversiteit Groningen is bezig met onderzoek naar overerfbare armoede in dit gebied. Het risico op armoede in de Veenkoloniën ligt onveranderd hoger dan in de rest van Nederland. En hoe langer de ouders onder de armoedegrens leven, hoe meer de inkomensverdeling van de kinderen op die van de ouders lijkt.

Leerkring

In de leerkring komen professionals uit diverse domeinen bij elkaar. Dat varieert van vrijwilligers uit de kerk tot professionals ggz, sociaal domein, woningbouw, kredietbank en (beleids-)ambtenaren. Kuiper: ‘We brengen zo alle kennis en kunde over het thema armoede bij elkaar. Er kwamen telkens zo’n twintigtal partijen samen om mee te werken in de leerkring.’

Wat werkt bij- dossier

Inhoudelijk wordt in de leerkring onder meer gebruik gemaakt van de ‘Wat werkt – dossiers’ van Movisie. Christine Kuiper: ‘Met kennis uit die dossiers over wat werkt, bouwen we aan een effectieve aanpak. Denk bij de dossiers bijvoorbeeld aan gelijkwaardige en mensgerichte bejegening, motiverende gespreksvoering, psychologie van de schaarste en werken aan empowerment. Het duurt best een tijdje voor je iedereen bij elkaar hebt, de professionals elkaar kennen en elkaar gaan opzoeken over een thema.’

Gezamenlijk spreekuur

In Stadskanaal heeft de leerkring er onder meer toe geleid dat er een gezamenlijk spreekuur ‘Geldzaken’ is gestart door de gemeente, de Gemeentelijke Kredietbank en enkele welzijnsorganisaties. De leerkringen zijn opgeheven, de samenwerkende professionals gaan nu zelf verder. Deelnemers hebben meer inzicht gekregen in het aanbod van reglementen en hulpverlening rondom armoede in hun gemeente.

Casussen bespreken

‘Wat niet werkt voor een leerkring’, zegt Kuiper, ‘is om theoretische kennis top down proberen te verspreiden. Wij werken in de leerkringen vanuit de praktijk, door casussen te bespreken en aan de hand van kennis over hoe armoede effectief aan te pakken te analyseren: Wat werkt en hoe kunnen we de aanpak daarop aanpassen? Het gaat erom dat professionals en vrijwilligers vroegtijdig armoedeproblemen signaleren, mensen goed door te verwijzen indien nodig en de juiste begeleiding krijgen. Het gaat om voorkomen, verminderen en verzachten van armoede.’

Gemeente

Erg belangrijk in dit proces, aldus Kuiper, is het commitment van de gemeente: ‘Omdat de gemeente de regie heeft over de aanpak tegen armoede en schulden. Professionals moeten weten dat de gemeente achter hun inzet staat. Dat commitment is de onzichtbare motor waarop mensen gaan draaien.’

Meer weten over de Wat werkt bij-dossiers van Movisie>>