Negentig jaar wordt mijn oma in november. In haar lange leven heeft ze veel meegemaakt, maar wat haar het meest zal bijblijven, is ongetwijfeld het verlies van haar man. Mijn opa. Vijf jaar geleden overleed hij. En daar is ze nooit bovenop gekomen. Als ik haar spreek, blijft ze zeggen dat ze hem zo mist. Dat het verdriet nog steeds rauw is. Dat ze zich eenzaam voelt. En dat snap ik. Als je lang met iemand samen bent geweest, is het onvoorstelbaar om zonder elkaar verder te moeten. Toch vind ik het als kleinkind soms lastig als ze over het gemis praat.
Ja, het is verdrietig, maar je kunt het ook positief bekijken in plaats van in het verdriet te blijven hangen. Dat ze hem zo mist, betekent namelijk ook dat ze het goed hebben gehad samen. Ruim zestig jaar. Dat is niet iedereen gegeven.
Mijn eigen vader bijvoorbeeld overleed een jaar geleden. Mijn moeder, de dochter van mijn oma, is nu dus ook alleen. Wat had zij graag langer met mijn