De coronapandemie is inmiddels voorbij, maar de eenzaamheidspandemie slaat nog steeds onvermoeid om zich heen.
Recente CBS-cijfers liegen er niet om: 4 op de 10 Nederlanders voelen zich enigszins of zeer eenzaam. Toen wij enkele jaren terug startten met de Buurtcommunity-projecten bleek al gauw dat eenzaamheid een groot en veelkoppig monster is. Bij deze projecten gingen tientallen getrainde vrijwilligers proactief de buurt in om zelfstandig wonende ouderen te bezoeken. Tijdens deze bezoeken werden hun hulpvragen opgehaald. Hulpvragen die niet eerder bekend waren. Echt preventief.
Elke hulpvraag kreeg een concreet antwoord, dat is de clou van een Buurtcommunity. Een antwoord waarbij een professional vanuit het sociaal domein betrokken kan zijn, maar waarbij vrijwilligers nog vaker de oplossing bieden. Het zijn antwoorden die het sociaal domein van oudsher biedt en die voortkomen uit thema’s als vitaliteit, mobiliteit, veiligheid en meedoen. De grote gemene deler van al deze oplossingen is verbondenheid, als tegenhanger van eenzaamheid.
Uit de cijfers die we bij deze projecten hebben opgehaald blijkt:
-
Sinds de start zijn duizenden inwoners bereikt met de Buurtcommunity projecten;
-
Betrokken inwoners hebben veelal hulpvragen op het gebied van eenzaamheid en meedoen;
-
De meeste inwoners worden na een gesprek doorverwezen naar collectieve activiteiten of 1-op-1 matching met een vrijwilliger.
Deze resultaten nodigen uit om op grote schaal preventieve programma’s zoals de Buurtcommunities op te zetten. Overal in het land gebeurt dat gelukkig. Daarbij is voor het sociaal domein een hoofdrol weggelegd: preventie is immer hún vak!
Dat het sociaal domein nieuwe preventieve middelen en methoden moet inzetten om de gewenste impact te behalen, is duidelijk. Er moeten immers meer mensen bereikt worden dan ooit tevoren. IT-oplossingen helpen daarbij. Oplossingen om signalen van niet-pluis-situaties snel door te geven aan de juiste collega’s. Jongerenwerkers die op straat van alles meemaken, welzijnscoaches die mensen thuis spreken, huisartsen die welzijn voorschrijven: veel professionals en vrijwilligers zijn enorm geholpen als zij signalen makkelijk, snel en veilig kunnen doorgeven.
Bekende instrumenten als Positieve Gezondheid en Effectenmonitor worden aan alle kanten met IT ondersteund. ANWB AutoMaatje en andere vormen van vrijwillige inzet zijn enkel mogelijk met een goede digitale ondersteuning. Dat geldt ook voor de verwerking van alle administratieve werkzaamheden rondom welzijnsarrangementen voor inwoners.
Techniek is ook onmisbaar bij impactmetingen. Gegevens moeten hiervoor systematisch worden verzameld en verwerkt tot stuurinformatie voor professionals en management en verantwoordingsinformatie voor gemeenten en verzekeraars.
Kortom, preventie op eenzaamheid is hard nodig. Het sociaal domein biedt meer dan genoeg mogelijkheden daartoe en de inzet van techniek is daarbij onmisbaar. Een doordacht gebruik van digitale oplossingen is een kritische succesfactor om met z’n allen eenzaamheid om te buigen naar verbondenheid.
Piet de Groot
Is directeur en mede-oprichter van AdSysCo, www.adsysco.nl