Stichting Presentie en Zorg+ Welzijn beschreven de afgelopen maanden het wezen van relationeel werken. Presentiegrondlegger Andries Baart rondt de serie af. ‘Het is het ultieme criterium van relationeel werken: de afhankelijkheid van elkaar te verkiezen boven de verdeeldheid.’
Wie zich informeert over de opkomst van het populisme kan het weten: mensen zijn boos, teleurgesteld, zonder vertrouwen en vaak rancuneus. Het moge van alle tijden zijn, zoals sommigen beweren, de afgelopen jaren heeft het in elk geval grote vormen aangenomen en populistische politici spinnen er garen bij. Toen Trump opkwam, en vooralsnog stommelend, steggelend en struikelend voorthobbelt, werd gewezen op economische oorzaken. Zoals in de zogeheten rosty states: de eens zo beroemde en gewaardeerde
In het stuk staat het volgende: “Het gaat over de ervaring van sociale overbodigheid. Dat is het gevoel dat er voor jou maar één boodschap geldt: je doet er niet toe, je situatie niet, je kennis niet, je brieven en klachten niet, je toekomst niet. Zonder jou en jouw type gaat het met ons allemaal een stuk beter: dimmen dus of oprotten.” en een stukje verder staat: “Zo doet het geleefde leven zich aan bepaalde mensen voor – los van de vraag of dat objectief gestaafd kan worden.” Vanuit de Past Reality Integration (PRI) Theorie zou je dit fenomeen Primaire Afweer kunnen noemen. Een verschijnsel wat iedereen kan overkomen, omdat het één van de 5 afweren is die we als mens onbewust inzetten, als iets in onze context onbewust herinnerd aan iets uit onze kwetsbare, tijdloze, afhankelijke ‘kleintje’ tijd. Dat kan iets zijn wat al ‘in utero’ speelde, of rondom de geboorte of dingen uit de kwetsbare jaren daarna. Want een kind ontwikkeld zo rond de 6 a 7 jaar pas een beginnend tijdsbesef. Daarvoor komt alles binnen in een eeuwigheidsbewustzijn. Wat zo ’treffend’ is met deze beschrijving is dat ook Primaire Afweer (wanneer geactiveerd) er gewoon is en de waarneming van de wereld voor deze mens bepaald en ook de wijze waarop hij/zij denkt door de wereld te worden waargenomen, los van de vraag of dat objectief gestaafd kan worden. Het zou mooi zijn als deze beweging naar de relatie (weer) centraal, ondersteund zou kunnen worden door het bewustzijn over je ‘eigen professionele denken en doen’ via het PRI verklaringsmodel van gedrag. Want ik ben erachter gekomen dat het eerst gaat om het leren herkennen van die momenten waarin je niet meer in contact ben, dat jouw reactie eigenlijk over jezelf gaat. En als je dat herkent, dan dit zelf te kunnen reguleren (zonder communicatie trucs) naar weer ‘nabij’ en authentiek in contact kunnen gaan met de ander. Jouw cliënten/klanten/patiënten/inwoners/bewoners/et cetera. PRI als basisbewustzijnslaag om daar vanuit ‘echte presentie’ duurzaam te kunnen realiseren.