De aanpak van ondermijning, of criminaliteit in de wijk, is een taak die de komende jaren veel tijd gaat vragen van professionals in het sociaal domein. Maar wat is ondermijning precies? En wat werkt in de aanpak ervan? Dat, en meer, lees je in het themagedeelte van dit magazine. Verder onder meer een interview met presentatrice Milouska Meulens over haar turbulente jeugd en een kennistoets met als centrale vraag: hoe herken je een lvb?
Er wordt vaak bericht over mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Er is bijna geen maatschappelijk onderwerp waarbij LVB niet aan de orde komt. Het lijkt daarnaast alsof het aantal mensen met een LVB toeneemt door de complexer wordende samenleving waarin zij steeds moeizamer kunnen functioneren.
Wesley is veertien jaar. Hij woont met zijn moeder in een arbeiderswijk in het noorden van het land. Zijn vader heeft hij nooit gezien. Zijn moeder doet wat ze kan om haar zoon een goed leven te geven, maar ze heeft het niet breed.
Zij is wel iets gewend als systeem- therapeut voor mensen die in een complexe scheiding zitten. 'Maar ik heb nu een casus die onder mijn huid kruipt', zegt Heleen van der Wel. 'Het gezin zit angstig in een hoek en wij komen als hulpverleners vast te zitten.'
Ja, ze is vriendelijk, de diëtiste die ik aan de telefoon heb — eigenlijk zijn vrijwel alle zorgverleners die ik heb ontmoet vriendelijk. Maar ze is ook streng. Yaël is te licht voor haar lengte en daar moet verandering in komen.
Schaamte maakte dat journaliste en presentatrice Milouska Meulens (48) zich altijd groot hield en lang niet sprak over haar jeugd die gekenmerkt werd door armoede, veel verhuizingen en het vertrek van haar vader. Tot ze ruim twee jaar terug letterlijk instortte.
'Ik werk graag in het grijze gebied, want juist daar kan je het verschil maken', zegt Sander Mook, zorgcoör- dinator bij Groei en Glunder, specialistische jeugdhulp.
Werk bieden aan mensen die op papier geen loonwaarde hebben. Dat klinkt ingewikkeld. Maar Ruby Beltman, kwartiermaker bij werkleerbedrijf Campus Woudhuis, en Levi van Dijk, werkbegeleider bij bos- en natuurbeheerder Johan Rap, doen het gewoon.
De oorlog in Oekraïne haalt behalve nare ook mooie herinneringen bij mij boven over Chili, het land dat ons gezin in 1974 ontvluchtte. Eén mooie herinnering bevat een les die ik hier graag met sociaal professionals deel.
De eerste drie letters van dit bedrijf in Heijen (gemeente Gennep) staan voor MaatWerkPlaats. 'Wat het aantrekkelijk maakt voor de deelnemers', zegt zorgmedewerker Nanda van Woerden, 'ís dat het niet alleen een dagbestedings-plek is, maar ook een echt timmerbedrijf, met klanten.
De samenleving is voor veel mensen een jungle van georganiseerde eenzaamheid waar ze niet uit kunnen ontsnappen. Met het huidige zorgsysteem blijft dat zo, waarschuwt straatdokter Igor van Laere. 'We moeten of vakmanschap weer belangrijk maken, of nooit meer zeuren dat er steeds meer daklozen of mensen met verward gedrag bijkomen.'
In de Nederlandse drugswereld gaan miljoenen om waar een enorme aantrekkingskracht vanuit gaat. Met alle gevolgen van dien. 'Criminelen voelen feilloos aan wie kwetsbaar is', stelt Pieter Tops, bijzonder hoogleraar ondermijningstudies in Leiden. Het bieden van een ander perspectief is volgens hem een authentieke taak van het sociaal werk.
Ondermijning is het constante gebeuk van georganiseerde criminaliteit op onze samenleving. De aanpak hiervan is een groot politiek thema. Maar hoe zien de cijfers met betrekking tot ondermijning er eigenlijk uit? De antwoorden op deze vraag geven we hier.
Yassine Radi Hemdi (27) stond jarenlang op de Amsterdamse veelplegerslijst de Top 600. In de gevangenis volgde hij de training 'Kies voor Verandering' en hij geeft nu voorlichting aan scholen en professionals.
Onder bewoners in de Haagse wijken Moerwijk en Morgenstond neemt de ondermijnende criminaliteit toe. Reclasseringsmedewerker Willy Topçu doet er alles aan om zijn cliënten daar uit te houden. Met succes. 'Het gaat om contact maken, een menselijke benadering, bed, bad, brood en inkomen.'
De gemeente Tilburg zet speciale gezinscoaches in om bij criminele families de overdracht van delinquent gedrag op de volgende generatie te stoppen. Met een slimme mix van repressie en preventie proberen de coaches het leven van de onderwereld naar de bovenwereld te verleggen.
Elk jaar gaan de ouders van bijna vijftigduizend kinderen in Nederland uit elkaar. Het CBS becijferde dat in 2017 een op de drie vijftienjarigen gescheiden ouders heeft. Scheiden komt dus zó vaak voor, dat je geneigd bent te vergeten hoe ingrijpend het is voor kinderen.
'Zelf ben ik moeder van een dochter met een ernstige verstandelijke, meervoudige beperking,' zegt fotograaf Jeannet Stassen. 'De intentie om mensen zoals zij te fotograferen, is altijd heel duidelijk aanwezig geweest.'
Vera is vaker ziek dan gezond en kent de binnenkant van ziekenhuizen beter dan op haar leeftijd normaal is. Wat ze heeft, is voor artsen een raadsel: haar klachten gaan alle kanten op. En echt in haar dossier duiken gaat niet, want Vera en haar moeder blijven nergens lang wonen.
Hoort de wooncrisis op het bordje van sociaal werkers te liggen? Hulpverleners Chaymae Benmeseoud, Student social work aan de Hogeschool van Amsterdam, en Cody Hochstenbach, Stadsgeograaf en auteur van het boek 'Uitgewoond' verdedigen hun standpunt.
Mijn kleindochter is twee en het blijft een wonder hoe snel zij van een hulpeloos wezentje is gegroeid naar een opmerkzaam kindje dat aangeeft wat ze wil of niet. Wat een voorrecht om regelmatig oppasopa te zijn en een bijdrage te kunnen leveren aan dat proces.
Hoe mooi en bijzonder de locatie, en hoe goed de opvang ook is op het Rotterdamse riviercruiseschip Allegro, het blijven lange en saaie dagen voor de ruim honderd Syrische vluchtelingen die er worden opgevangen. 'Je kan niks doen, behalve wachten.'
Fysieke mishandeling, huiselijk geweld, emotionele verwaarlozing. Naomy Rojnik (29) maakte het in haar jeugd allemaal mee. 'Ik had zelf als kind geen idee wat normaal was, daarom hoop ik met mijn app CARE- FREE het bewustzijn rondom kindermishandeling te vergroten.'
Suzanne (30) is hulpverlener bij De Jeugd- & Gezinsbeschermers in 't Gooi. Ze zag hoe een moeder uiteindelijk alles deed in het belang van haar kind en zichzelf volledig wegcijferde.
Schaamte maakte dat journaliste en presentatrice Milouska Meulens (48) zich altijd groot hield en lang niet sprak over haar jeugd die gekenmerkt werd door armoede, veel verhuizingen en het vertrek van haar vader. Tot ze ruim twee jaar terug letterlijk instortte.