Zelf was ze jarenlang mantelzorger voor haar oma. ‘Ik had het toen fijn gevonden als iemand had gezegd: “Weet dat je hulp kunt krijgen via een mantelzorgmakelaar,” zegt Priscilla. ‘Ik was er ontzettend druk mee en liep tegen allerlei dingen aan. Intussen dacht de gemeente dat ik het wel redde – mijn oma kon goed doen alsof alles prima met haar ging – en werd er niets gedaan met mijn hulpvraag.’
Na een ernstig auto-ongeluk in 2015 kon Priscilla haar oude baan niet meer oppakken. Om iets te doen met de ervaring die ze opdeed als mantelzorger, liet ze zich omscholen tot hbo-mantelzorgmakelaar en casemanager mantelzorg. Vierenhalf jaar geleden richtte ze haar eigen bedrijf op: Miedema Mantelzorgmakelaar.
Priscilla merkt vaak dat mensen niet beseffen dat ze mantelzorger zijn. ‘Dat moet een ander tegen hen zeggen. Zelf vinden ze het vanzelfsprekend dat ze voor hun partner of familielid zorgen. Daarom duurt het meestal lang voor ze hulp inroepen.’
Het hele plaatje
Een mantelzorgmakelaar ontzorgt en denkt mee, legt Priscilla uit. Mensen weten vaak niet welke mogelijkheden er zijn of waar zij recht op hebben. Als mantelzorgmakelaar brengt ze het hele plaatje in beeld, waar andere organisaties zich vaak op maar 1 probleem richten. ‘Ik ondersteun mantelzorgers op het gebied van wonen, zorg, welzijn, arbeid en financiën. Ik ga na waar de mantelzorger tegenaan loopt en wat diens wensen zijn. Daarna kijk ik wie taken kan overnemen ter ondersteuning. Zoals iemand die het huishouden doet of de administratie op orde brengt. Verder vraag ik hulpmiddelen aan, zoals een traplift, of zorg ik dat drempels in huis worden verwijderd. Soms regel ik respijtzorg voor een overbelaste mantelzorger. Daarbij neemt een ander de zorg een tijdje over.’
Ook financiële zaken horen bij haar werk, zoals een PGB aanvragen of een Wlz-indicatie regelen. Dat laatste kan ingewikkeld zijn omdat deze indicatie een eigen bijdrage kent die inkomensafhankelijk is. Ook meldt ze weleens een gezin aan bij de voedselbank of kledingbank.
Priscilla kent de sociale kaart in haar regio goed. ‘Met al mijn samenwerkingspartners heb ik een persoonlijk gesprek gehad, zodat ik weet naar wie ik cliënten doorverwijs.’
Congres Samenwerken met de mantelzorger
Nederland kent meer dan vijf miljoen mantelzorgers en dat worden er in de toekomst alleen maar meer. Of we het willen of niet, mantelzorg is de hoeksteen van ons zorgsysteem. Zonder mantelzorgers draait Nederland in de soep. Mantelzorg is één van de grootste maatschappelijke vraagstukken van deze tijd. Hoog tijd dus om het onderwerp eens flink door te lichten in een speciaal congres over samenwerken met de mantelzorger op 9 oktober 2024.
Deze dag gaan we in op:
- Mantelzorgers in de wijk: vinden, binden, samenwerken
- Waar gaan we heen met de mantelzorg, huidige stand van zaken?
- Medische handelingen: er mag (wettelijk) meer dan menigeen denkt
- Burn-out preventie voor mantelzorgers: hoe jij een verschil kan maken
- Kunst van hulp ontvangen: Mantelzorgers zorgen voor de ander, maar hebben zelf ook anderen nodig
- Gespreksvaardigheden: hoe ga je het gesprek aan over wensen, grenzen en verwachtingen?
Plezier in het zorgen
Mensen vinden het alleen al fijn om hun verhaal te kunnen doen, merkt Priscilla. Zoals de vrouw die zwaar overbelast was in de zorg voor haar man met MS. ‘Ze sprak een uur met me door de telefoon en zei: “Ontzettend bedankt voor het luisteren, stuur maar een factuur.” Gelukkig kon ik méér voor haar doen: ik schakelde maatschappelijk werk in, zodat ze af en toe met een professional kon praten. Ook regelde ik huishoudelijke hulp en hulpmiddelen voor in huis. Zij en haar man waren heel dankbaar. Op die manier krijgen mantelzorgers het plezier in het zorgen weer terug. Dat geeft mij veel voldoening. Achteraf hoefde ik trouwens helemaal geen factuur te sturen, haar verzekering gaf een vergoeding voor mijn ondersteuning.’
Meer aandacht voor het vak van mantelzorgmakelaar
Als het nodig is, bemiddelt Priscilla ook tussen werkgever en werknemer. Ze haalt het voorbeeld aan van de vrouw die een conflict kreeg op haar werk. Ze kwam steeds te laat doordat het busje waarmee haar man naar de dagbesteding reisde, hem niet op tijd thuis ophaalde. ‘Ze vertelde haar baas niet dat ze mantelzorger is omdat ze bang was ontslagen te worden. Toen ze een officiële waarschuwing kreeg, belde ze me huilend op. Ik nam contact op met haar werkgever om het verhaal uit te leggen. De waarschuwing is ingetrokken. Ze mag nu maximaal 10 minuten te laat komen, waarvoor ze 5 minuten pauzetijd inlevert.’
Daarnaast regelde Priscilla vervangende mantelzorg om de vrouw af en toe te ontlasten. Plus eens per maand een weekend respijtzorg. ‘Dat eerste weekend heeft ze alleen maar geslapen, zó moe was ze. “Ik had veel eerder aan de bel moeten trekken”, zei ze.’
Dat laatste hoort Priscilla vaker en vindt ze erg jammer. ‘Als mantelzorgers eerder geholpen worden, kunnen we voorkomen dat ze uitvallen. Het is daarom belangrijk dat het vak meer aandacht krijgt. Zelfs huisartsen weten soms niet wat een mantelzorgmakelaar doet.’
Zaadje planten
Hoe zit het met sociaal werkers? Verwijzen zij cliënten vaak door naar een mantelzorgmakelaar? Helaas gebeurt dat nog te weinig, aldus Priscilla. ‘Ons beroep is denk ik nog niet bekend genoeg onder sociaal werkers. Daarbij heb ik weleens gehoord dat zij alleen naar gecontracteerde partijen mogen verwijzen van sommige gemeenten. Zonde, want de sociaal werker ontdekt als een van de eersten iemands hulpvraag. Het zou mooi zijn als deze naar ons doorverwijst. Uiteraard kan de sociaal werker ook zelf een mantelzorgmakelaar benaderen voor een cliënt. Of vragen of deze vrijblijvend contact met de mantelzorger opneemt.’
Mensen met een hulpvraag hebben vaak al veel om ondersteuning gevraagd terwijl dat niet wordt opgepakt, merkt Priscilla. ‘Ze voelen zich niet gehoord, waardoor ze het vertrouwen verliezen. Bovendien komt de boodschap dat de mantelzorgmakelaar bestaat niet altijd in één keer aan, want mantelzorgers hebben van alles aan hun hoofd. Benoem het en kom er later nog eens op terug. Plant vast een zaadje. Het is belangrijk dat mantelzorgers weten dat we bestaan.’