Door Alexandra Sweers – Door respijtzorg in te schakelen, krijgt de mantelzorger ruimte om de zorg even over te dragen en daarmee voor andere activiteiten, zoals werk of ontspanning. Hulpverleners kunnen thuis inspringen of buitenshuis mensen voorzien van zorg of een vorm van dagbesteding. Maar veel mantelzorgers weten vaak niet welke voorzieningen er zijn en geven vaak te laat – of helemaal niet- aan dat ze hulp kunnen gebruiken.

Rollator
De medewerkers aan het gemeentelijke Informatie Loket kunnen een duidelijke rol spelen in het signaleren en het doorverwijzen van deze mantelzorgers, meent Schreuder Goedheijt. ‘Stel, er komt een mevrouw aan de balie om een rollator voor haar vader te vragen. Dan kan de medewerker hierover informatie geven. Maar de medewerker kan ook doorvragen en erachter komen of deze mevrouw mantelzorg aan haar vader verleent. Misschien heeft ze hulp nodig en kan ze worden doorverwezen naar bijvoorbeeld het steunpunt mantelzorg.’

Drempels
Mantelzorgers zeggen zelf niet zo gauw: ‘ik ben een mantelzorger, welke hulp heeft u voor mij’. Zij komen meestal met een vraag voor degene voor wie zij zorgen en identificeren zich niet eens met het woord. Schreuder Goedheijt: ‘Er zijn ook nogal wat psychologische drempels om de zorg uit handen te geven en respijtzorg in te schakelen. Je hoort vaak: ‘Ik heb mijn partner beloofd om altijd voor hem te zorgen, ik hang de vuile was niet buiten, mijn moeder wil geen vreemden aan haar bed.’’ Het is dan wenselijk om de mantelzorgers te doordringen van het belang van respijtzorg en hen op weg te helpen om het eens te proberen.

Mensenkennis
‘Wij geven een training ‘Werk maken van Respijtzorg’ speciaal voor medewerkers van het Informatie Loket bij gemeenten. Het vereist veel mensenkennis en kennis van de sociale kaart om de meest passende hulp te geven. Baliemedewerkers hebben bovendien maar beperkte tijd om mensen te helpen. Zo komt het erop aan om goed in te schatten welke mensen genoeg hebben aan een telefoonnummer en een internetadres om zelf verder kunnen en welke mensen men aan de hand moet nemen.’

Sociale kaart
In de training werken we aan de hand van voorbeelden uit de praktijk, die deelnemers herkennen. De verborgen vraag naar mantelzorgondersteuning en bijvoorbeeld respijtzorg is de invalshoek. Daarnaast wordt de kennis over het hele brede terrein van respijtzorg bijgespijkerd. En dat is vaak wel nodig, geeft Schreuder Goedheijt aan. ‘Gemeenten zoeken momenteel erg naar manieren om een goede sociale kaart te krijgen en te houden. Respijtzorg is één van de aspecten waarover gemeenten informatie moeten kunnen verstrekken.’