Door Alexandra Sweers – Mentoring, een fenomeen overgewaaid uit de Verenigde Staten, draait om burgers die minder kansrijke jongeren bijstaan als coach of maatje. Zij helpen de jongeren met school, sociale vaardigheden. Ze praten met hen over hoe ze problemen aan kunnen pakken, of leren hen bijvoorbeeld te koken.

Mislukken
Onderzoeker Matthijs Uyterlinde legt uit dat een mentoringproject echt mensenwerk is. Wanneer een jongere aan zijn of haar coach wordt gekoppeld, is het van belang dat er een zekere ‘klik’ is. ‘Uit onderzoek blijkt dat deze projecten een positief effect hebben. Jongeren doen het beter op school, gebruiken minder drugs. Maar sommige koppels mislukken ook. In Nederland is niet bekend hoeveel dat er zijn.’

Schadelijk
Wanneer een koppel mislukt, heeft dat wel degelijk gevolgen, stelt Uyterlinde. ‘Dit zijn geen projecten waarvan je zegt: “Baat het niet, dan schaadt het niet”. Deze jongeren hebben soms nauwelijks vertrouwen in hulpverlening. Wanneer een koppel niet werkt, kan dat een schadelijk effect hebben.’ Reden genoeg om te onderzoeken waardoor een mentoringproject nu een grotere kans van slagen heeft.

Leeftijd
Eén van de succesfactoren is het leeftijdsverschil tussen de jongere en de mentor. ‘Er bestaat een opvatting dat een mentor met een kleine sociale afstand tot de mentee – dus een klein leeftijdsverschil en vergelijkbare interesses – meer succes heeft’, zegt Uyterlinde. Redelijk verrassend vindt hij dan ook dat uit het onderzoek blijkt dat juist een groter leeftijdsverschil een groter positief effect heeft op de jongere. Er is meer levenservaring waar de mentee van kan leren. ‘Mits er natuurlijk wel die ‘klik’ is en de mentor het leeftijdsverschil kan overbruggen door qua interesses op de mentee aan te sluiten’, aldus de onderzoeker.

Sleutelfactor
Vernieuwend is ook de kennis die is opgedaan over de mentorstijlen, vindt Uyterlinde. Een combinatie van een ondersteunende, actieve en instrumentele stijl van coachen is effectief. Vertrouwen winnen is een sleutelfactor. ‘Mentoren die doelgericht en actief te werk gaan door bijvoorbeeld samen een agenda te kopen om te leren met geld om te gaan en afspraken te maken, hebben succes.’ Ook blijkt dat iets actiefs ondernemen zoals samen naar een museum gaan, samen winkelen of fietsen eerder leidt tot goede gesprekken dan op de bank blijven zitten.

Maatwerk
Uyterlinde onderstreept dat het maken van de juiste match maatwerk blijft. ‘Vaak zijn dit soort projecten geënt op het schooljaar en de meeste mentoringrelaties duren zo’n zes tot twaalf maanden. Je kunt betwijfelen of dit goed is. De meeste effecten zijn pas duidelijk zichtbaar na een jaar. Het zou goed zijn om flexibeler met de duur van het project om te gaan.’

Begeleiding
Uit het onderzoek blijkt ook dat de mentees gedurende het project meer begeleiding kunnen gebruiken. ‘We zijn echt geschrokken van het feit dat de organisaties heel weinig contact met de mentee hebben. Als er problemen zijn, weet de jongere niet waar hij terecht kan en deze jongeren zijn al niet zo assertief. De aanbeveling is dus om de vinger beter aan de pols te houden.’

Dinsdag 22 september wordt het onderzoeksrapport ‘Meer dan een steuntje in de rug’ aangeboden aan staatssecretaris Jetta Klijnsma tijdens het symposium Succesfactoren van coaching en mentoring onderzocht. Tijdens het symposium worden ook de belangrijkste onderzoeksresultaten gepresenteerd.

Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.

Bron: Foto: MOVISIE